Η σχιζοφρένεια θεωρείται μία διαταραχή του εγκεφάλου, επηρεάζοντας τον τρόπο που ένας άνθρωπος σκέφτεται, αισθάνεται και συμπεριφέρεται. Ωστόσο μία τελευταία έρευνα δείχνει ότι και άλλα όργανα του σώματος, εκτός από τον εγκέφαλο, αλλάζουν επίσης κατά την εμφάνιση αυτής της πάθησης.
Οι επιστήμονες γνωρίζουν εδώ και πολύ καιρό ότι τα άτομα με διάγνωση σχιζοφρένειας, παρουσιάζουν πολύ υψηλότερα ποσοστά σωματικής ασθένειας σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό και αυτό συμβάλλει στα ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά πρόωρου θανάτου. Τα άτομα με τη συγκεκριμένη διαταραχή πεθαίνουν 15 με 20 χρόνια νωρίτερα από τον μέσο άνθρωπο.
Η κακή σωματική υγεία έχει θεωρηθεί ως δευτερογενές αποτέλεσμα αυτής της διαταραχής. Τα αντιψυχωσικά φάρμακα, για παράδειγμα, συνδέονται με υψηλό κίνδυνο αύξησης του σωματικού βάρους και εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Ο τρόπος ζωής που υιοθετείται με την εμφάνιση της διαταραχής επίσης θεωρείται ότι παίζει ρόλο. Ένα άτομο με διανοητικά συμπτώματα που το καταβάλλουν, είναι πιο πιθανό να παραιτηθεί από την άσκηση και να ακολουθεί μια κακή διατροφή.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει ότι άτομα που έχουν πρόσφατα διαγνωσθεί με σχιζοφρένεια και που δεν ακολουθούν ακόμα φαρμακευτική αγωγή, παρουσιάζουν επίσης ενδείξεις σωματικών αλλαγών, όπως για παράδειγμα ένα υπερδραστήριο ανοσοποιητικό σύστημα. Θα μπορούσε αυτό να σημαίνει ότι η σχιζοφρένεια είναι στην πραγματικότητα μια διαταραχή που επηρεάζει ολόκληρο το σώμα;
Μαζί με τους συναδέλφους μου σε μία νέα έρευνα1, εξετάσαμε ενδείξεις φυσιολογικών αλλαγών στο σώμα κατά την εμφάνιση της σχιζοφρένειας και τις συγκρίναμε με ενδείξεις μεταβολών στον εγκέφαλο στην ίδια ομάδα ανθρώπων. Συγκεντρώσαμε δεδομένα από πολλαπλές μελέτες, εξετάζοντας δείκτες φλεγμονής, επίπεδα ορμονών και παράγοντες κινδύνου εμφάνισης καρδιακής νόσου, συμπεριλαμβανομένων των επιπέδων γλυκόζης και χοληστερόλης. Συγκεντρώσαμε επίσης στοιχεία από μελέτες που εξετάζουν τη δομή του εγκεφάλου, τα επίπεδα διαφορετικών χημικών ουσιών στον εγκέφαλο και δείκτες της εγκεφαλικής δραστηριότητας.
Σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό, η πρώιμη σχιζοφρένεια συνδέεται με αλλαγές στη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου
Δείξαμε επίσης ότι η πρώιμη σχιζοφρένεια συνδέεται με διάφορες αλλαγές στο σώμα. Υπολογίσαμε το μέγεθος αυτών των αλλαγών χρησιμοποιώντας ένα στατιστικό εργαλείο γνωστό ως “μέγεθος της επίδρασης”.
Κατά την εμφάνιση της σχιζοφρένειας, παρατηρήσαμε ότι δεν υπήρχε διαφορά στο μέγεθος της επίδρασης αναφορικά με τυχόν αλλαγές στον εγκέφαλο σε σύγκριση με το μέγεθος της επίδρασης των αλλαγών στο σώμα, υποδηλώνοντας ότι η σχιζοφρένεια μπορεί πράγματι να είναι μια διαταραχή ολόκληρου του σώματος και ίσως χρειάζεται να αντιμετωπιστεί με βάση αυτό το εύρημα της έρευνας.
Διαβάστε σχετικά: Η γέννηση της σχιζοφρένειας στην οικογένεια: όταν τα αντιφατικά μηνύματα βλάπτουν
Τρεις πιθανές εξηγήσεις
Υπάρχουν τρεις θεωρίες που θα μπορούσαν να εξηγήσουν πώς οι αλλαγές στο εσωτερικό του εγκεφάλου μπορεί να συσχετιστούν με αλλοιώσεις στο σώμα, στη σχιζοφρένεια:
1) Η δυσλειτουργία στο σώμα μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στον εγκέφαλο, οδηγώντας στην εμφάνιση σχιζοφρένειας. Αυτή η διαδικασία έχει παρατηρηθεί σε ορισμένους σπάνιους καρκίνους που παράγουν αντισώματα που στοχοποιούν τον εγκέφαλο και προκαλούν ψύχωση. Εάν απομακρυνθεί ο όγκος, βελτιώνονται οι ψυχωσικές εμπειρίες.
2) Τα συμπτώματα της σχιζοφρένειας μπορεί να οδηγήσουν σε προβλήματα σωματικής υγείας. Ένα παράδειγμα αυτού είναι το άγχος της ψύχωσης το οποίο έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των επιπέδων της στεροειδούς ορμόνης, της κορτιζόλης. Τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης σχετίζονται με την αύξηση του σωματικού βάρους, την εμφάνιση διαβήτη και την αυξημένη αρτηριακή πίεση.
3) Τα συμπτώματα της σχιζοφρένειας και των διαταραχών της σωματικής υγείας μπορεί να προκύπτουν μέσω διαφορετικών μηχανισμών, αλλά έχουν έναν κοινό παράγοντα κινδύνου. Ένα παράδειγμα αυτού είναι το πώς η έντονη πείνα που βιώνει μια έγκυος μητέρα μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες ώστε το παιδί της να εκδηλώσει διαβήτη ακόμα και σχιζοφρένεια, στην ενήλικη ζωή του.
Ο αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης σχιζοφρένειας μπορεί να οφείλεται στην καθυστερημένη ανάπτυξη του εγκεφάλου του παιδιού ως αποτέλεσμα του υποσιτισμού της μητέρας. Επίσης ο υψηλός κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη μπορεί να οφείλεται σε αλλαγές στην ικανότητα του παιδιού να μεταβολίζει τη γλυκόζη, και πάλι ως αποτέλεσμα του υποσιτισμού της μητέρας.
Χρειάζεται να γίνει περαιτέρω έρευνα
Χρειάζεται να διεξάγουμε επιπρόσθετη έρευνα για να καταλάβουμε εάν οι αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα αποτελούν την αιτία ή το αποτέλεσμα της σχιζοφρένειας. Μια πιθανή προσέγγιση είναι να εξετάσουμε τους ανθρώπους που κινδυνεύουν να αναπτύξουν σχιζοφρένεια για να δούμε πώς εξελίσσονται οι αλλαγές στο σώμα σε εκείνους που εν τέλει αναπτύσσουν σχιζοφρένεια σε σύγκριση με εκείνους που δεν εμφανίζουν αυτά τα συμπτώματα.
Χρειάζεται επίσης να γίνει περισσότερη δουλειά προκειμένου να δούμε με ποιο τρόπο οι αλλαγές στο σώμα αποκρίνονται στις αλλαγές που προκαλούνται από τα σοβαρά συμπτώματα της σχιζοφρένειας.
Τέλος, οι περισσότεροι πρόωροι θάνατοι που παρατηρούνται στη σχιζοφρένεια οφείλονται σε καρδιαγγειακές παθήσεις. Το προσδόκιμο ζωής σε ανθρώπους με σχιζοφρένεια δεν έχει βελτιωθεί τις τελευταίες δεκαετίες. Απαιτούνται νέες μελέτες για να διαπιστωθεί αν η έγκαιρη και σε προτεραιότητα τοποθέτηση της σωματικής υγείας, μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της θνησιμότητας για τα άτομα με διάγνωση σχιζοφρένειας.
Πηγή: medicalxpress.com
Έρευνα: Is psychosis a multisystem disorder? A meta-review of central nervous system, immune, cardiometabolic, and endocrine alterations in first-episode psychosis and perspective on potential models
Απόδοση-Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
