Η κρίση κόπωσης είναι η αίσθηση που βιώνει ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού, ζώντας μέσα σε ένα πλαίσιο αβεβαιότητας, αλλαγών, πίεσης και φόβου. Εκδηλώνεται μέσω της εξάντλησης, του απροσδιόριστου σωματικού πόνου και της απάθειας.
Η κρίση κόπωσης είναι η αίσθηση που βιώνει ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού, ζώντας μέσα σε ένα πλαίσιο αβεβαιότητας, αλλαγών, πίεσης και φόβου. Εκδηλώνεται μέσω της εξάντλησης, του απροσδιόριστου σωματικού πόνου και της απάθειας.
Η σωματική και η συναισθηματική εξάντληση, η αρνητικότητα και τα προβλήματα συγκέντρωσης συμβάλλουν στην εμφάνιση κρίσης κόπωσης. Πρόκειται για ένα νέο κλινικό φαινόμενο το οποίο ενισχύεται από το σύγχρονο περιβάλλον.
Οι άνθρωποι εκτίθενται σε απρόβλεπτες, απαιτητικές και συχνά δυσμενείς συνθήκες. Έτσι, είναι φυσιολογικό να αισθάνονται εξουθενωμένοι. Ωστόσο, το γεγονός αυτό αποκτά μεγαλύτερη πολυπλοκότητα για τα άτομα που ήδη αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας.
Τι ακριβώς είναι η κρίση κόπωσης;
Είμαστε από τη φύση μας συνηθισμένοι να αντιμετωπίζουμε κρίσεις, ωστόσο η κατάσταση σήμερα είναι εντελώς διαφορετική. Με απλά λόγια, μια μεγάλη κρίση μπορεί να επιφέρει πολλές σχετικές κρίσεις. Αυτή η μείξη προκλήσεων εντάσσει τους ανθρώπους σε ένα παρόν και ένα μέλλον, που συχνά τους ξεπερνούν, τους εξουθενώνουν και τους ακινητοποιούν.
Η κρίση κόπωσης είναι ένα φαινόμενο κατά το οποίο τόσο το μυαλό όσο και το σώμα προσπαθούν να προσαρμοστούν σε ένα περιβαλλοντικό γεγονός που επιταχύνει δυσανάλογα την φυσιολογική αντίδραση του στρες. Η απελευθέρωση της αδρεναλίνης και της κορτιζόλης είναι συνεχής και υπερβολική.
Αυτό σημαίνει ότι δεν περιορίζεται σε μια συγκεκριμένη στιγμή ή σε μια πραγματική απειλή όπου πρέπει να υπερασπιστείς τον εαυτό σου. Αντίθετα, η πραγματικότητα χαρακτηρίζεται είτε από μικρές ή από μεγάλες απειλές που οδηγούν σε μια σειρά συμπτωμάτων.
Τα συμπτώματα της κρίσης κόπωσης
Χρειάζεται να καταλάβουμε ότι οι ενδείξεις και τα συμπτώματα αυτής της πάθησης μπορεί να διαφέρουν σημαντικά από άτομο σε άτομο. Ωστόσο, μπορούμε να επισημάνουμε κάποια κοινά στοιχεία, όπως τα ακόλουθα:
- Υπερδιέγερση: Το κύριο χαρακτηριστικό είναι μια έντονη νευρικότητα, ένα είδος άγχους που σάς κινητοποιεί περισσότερο από το φυσιολογικό. Επίσης, εκδηλώνεται ευερεθιστότητα, κακή διάθεση, και η ανάγκη να διεκπεραιώνετε συνεχώς πράγματα. Θέλετε να δράσετε και να ανταποκριθείτε στα προβλήματα, αλλά δεν ξέρετε πώς να το κάνετε.
- Αποχή: Σε αυτή τη δεύτερη φάση, σταματάτε να βιώνετε υπερδιέγερση και βυθίζεστε στην απάθεια, στην ατονία και σε μια κατάσταση όπου αντιλαμβάνεστε οτιδήποτε σάς περιβάλλει σαν όνειρο. Επιπλέον, βιώνετε διανοητικά μπλοκαρίσματα, τα οποία σημαίνουν ότι ούτε ξέρετε πως να αντιδράσετε σε καταστάσεις ούτε πως να συγκεντρωθείτε. Απλά δεν μπορείτε να βρείτε το κουράγιο να λύσετε καθημερινά προβλήματα.
- Επίμονη και σοβαρή σωματική εξάντληση
- Φόβος, συνεχής αρνητικότητα και απελπισία
- Αίσθηση υπερβολικής υπνηλίας ή αντιθέτως, απουσία επιθυμίας για ξεκούραση
- Επιδείνωση διατροφικών συνηθειών και υιοθέτηση ανθυγιεινών συνηθειών, όπως η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ ή πρόχειρου φαγητού κ.λπ.
- Εμφάνιση εντυπωσιακών αλλαγών συμπεριφοράς σε ακραίες περιπτώσεις κρίσης κόπωσης. Για παράδειγμα, μπορεί να παραμελήσετε την εργασία ή την οικογένειά σας κ.λπ.
Διαβάστε σχετικά: Όταν δεν μιλά το στόμα, μιλά το σώμα
Αιτίες της κρίσης κόπωσης
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι που μπορούν να εξηγήσουν την κρίση κόπωσης. Ο πρώτος, όπως ήδη αναφέρθηκε, είναι ότι μπορεί να ζείτε σε μια πραγματικότητα όπου δεν υπάρχει μία μόνο συγκεκριμένη απειλή ή πρόκληση, αλλά μια σειρά από συντριπτικές αβεβαιότητες. Επίσης, η έλλειψη ελέγχου δεν βοηθά στην επίλυση μιας κατάστασης.
Επιπλέον, υπάρχουν και ορισμένοι ψυχολογικοί μηχανισμοί για την αντιμετώπιση αυτής της πραγματικότητας, τους οποίους μπορεί ήδη να έχετε εξαντλήσει επειδή ίσως να έχετε βαρεθεί να είστε πάντα «οι δυνατοί» και να έχετε φτάσει σε ένα σημείο όπου να μην γνωρίζετε πώς πρέπει να αντιδράσετε και τι να κάνετε.
Η συνεχής απελευθέρωση της κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες, προκαλεί πολλές αρνητικές επιδράσεις όπως ταχυκαρδία, μυϊκό πόνο, εξάντληση, πονοκεφάλους, και υψηλή αρτηριακή πίεση.
Επίσης, ο φόβος και η αρνητικότητα έχουν μεταδοτικό χαρακτήρα. Υπάρχουν φορές που η συνεχής έκθεση στα μέσα μαζικής ενημέρωσης ή η πίεση από το στενό περιβάλλον, μπορεί να εντείνουν το αίσθημα εξάντλησης και αδυναμίας.
Εφαρμογή στρατηγικών αντιμετώπισης
Κάτι που είναι σαφές στον χώρο της ψυχολογίας είναι ότι, όταν η κατάσταση σταθεροποιείται και ανακτάτε την κανονική ρουτίνα σας, το επόμενο βήμα είναι η εξισορρόπηση της «καμπύλης ψυχικής υγείας». Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται μια ραγδαία αύξηση στα ποσοστά εμφάνισης κατάθλιψης και αγχωδών διαταραχών. Οι άνθρωποι βιώνουν μια σκληρή πραγματικότητα και χρειάζονται βοήθεια.
Αυτό που πρέπει να κάνετε είναι να βρείτε αποτελεσματικές στρατηγικές και να απευθυνθείτε στις τοπικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας για να μάθετε πώς να δίνετε προσοχή, να εντοπίζετε και να προλαμβάνετε τα προβλήματα.
Πώς να αντιμετωπίσετε την κρίση κόπωσης
- Υιοθετήστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής και φροντίστε την προσωπική σας ασφάλεια, τα μέτρα υγιεινής και τη διατροφή σας. Γνωρίζοντας πώς να θέτετε σε προτεραιότητες όλα τα παραπάνω, είναι ουσιαστικής σημασίας για την ευεξία σας.
- Δημιουργήστε ένα δίκτυο υποστήριξης (π.χ. οικογένεια, φίλοι). Είναι σημαντικό να μην αισθάνεστε μόνοι, καθώς όλοι χρειάζονται κάποιον να μιλήσουν.
- Αναζητήστε επαγγελματική βοήθεια όταν νιώσετε ότι όντως τη χρειάζεστε.
Η διατήρηση της ελπίδας, η ανάπτυξη νέων στρατηγικών αντιμετώπισης απέναντι στο στρες, και η διαχείριση των συναισθημάτων είναι βασικές δεξιότητες, τις οποίες πρέπει να καλλιεργούμε ανελλιπώς. Είναι καλό να θυμόμαστε ότι αυτές οι αντιδράσεις είναι απολύτως φυσιολογικές και είναι λογικό και αναμενόμενο, να νιώθετε αδιαθεσία, φόβο και αβοηθησία, όταν βιώνετε κρίση κόπωσης.
Τέλος, μην διστάσετε να αναζητήσετε υποστήριξη για να μπορέσετε να ανταπεξέλθετε σε αυτή τη σύνθετη πραγματικότητα.
Απόδοση: Κατερίνα Κακουλάκη – Ψυχολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*