Οι πληροφορίες εκεί έξω είναι άπειρες και μπορείτε πραγματικά να διαβάσετε άπειρα δεδομένα για το φαινόμενο των κρίσεων πανικού. Σε αυτό το άρθρο θα αναφερθώ σε 10 βασικά πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε γενικά για την κρίση πανικού προκειμένου ν’ αρχίσετε να βλέπετε το ‘δράκο’ μέσα σας λιγότερο τρομακτικό.
Οι κρίσεις πανικού αποτελούν μια ψυχολογική διαταραχή με έντονα σωματικά και νοητικά συμπτώματα την οποία έχει εμφανίσει ή θα εμφανίσει κάποια στιγμή στη ζωή του περίπου το 4% του πληθυσμού. Καθημερινά διαβάζουμε ή ακούμε στα μέσα μαζικής ενημέρωσης ανθρώπους να εξομολογούνται την εμπειρία τους – τις πρώτες σκέψεις, τα συναισθήματα και τις σωματικές αισθήσεις – κατά την περίοδο των έντονων και συχνών κρίσεων πανικού και συνήθως εξηγούν και με ποιον τρόπο κατάφεραν να ελέγξουν και να ξεπεράσουν τα έντονα συμπτώματα και να ξανά επανέλθουν στη συνηθισμένη καθημερινότητα τους.
Οι πληροφορίες εκεί έξω είναι άπειρες και μπορείτε πραγματικά να διαβάσετε άπειρα δεδομένα για το φαινόμενο των κρίσεων πανικού. Εγώ σήμερα θ’ αναφερθώ σε 10 βασικά πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε γενικά για την κρίση πανικού προκειμένου ν’ αρχίσετε να βλέπετε το «δράκο» μέσα σας λιγότερο τρομακτικό.
1. Οι κρίσεις πανικού εμφανίζονται περισσότερο σε γυναίκες απ’ ότι σε άντρες και παρουσιάζονται κυρίως σε άτομα ηλικίας από 25 έως 40 ετών (χωρίς αυτό να σημαίνει πως δε μπορούν να εμφανιστούν νωρίτερα αλλά και αργότερα).
2. Η κρίση πανικού μπορεί να «εμφανιστεί» μετά από προφανή αιτία (π.χ. εκδήλωση κατάθλιψης, φοβίας) ή και όχι. Στις περισσότερες περιπτώσεις η κρίση πανικού είναι αποτέλεσμα μακροχρόνιου άγχους και ψυχολογικής πίεσης για κάτι (π.χ. μια μεγάλη αλλαγή ή ένα σοβαρό δίλημμα), αλλά δεν αποκλείεται ένας ιδιαίτερα αγχώδης άνθρωπος να εμφανίσει κρίσεις πανικού χωρίς κάποιο ιδιαίτερα προφανή λόγο. Ακόμη, είναι καλό να εξετάζεται και το ιστορικό του ανθρώπου που έχει τις κρίσεις πανικού ώστε ν’ αναγνωριστεί η τυχόν κληρονομικότητα που μπορεί να παίξει ρόλο στην εμφάνιση των κρίσεων πανικού.
Διαβάστε σχετικά: Τα συμπτώματα της κρίσης πανικού για τα οποία δεν μιλάει κανείς
3. Η κρίση πανικού διαρκεί συνήθως μερικά λεπτά της ώρας (5-10) αλλά μερικά συμπτώματα ενδέχεται να παραμείνουν γι’ αρκετή ώρα.
4. Τα συνήθη συμπτώματα της κρίσης πανικού είναι η ταχυπαλμία, ο πόνος στο στομάχι ή το στήθος, η ζαλάδα, η ναυτία, η αίσθηση έλλειψης οξυγόνου στο χώρο, το έντονο τρέμουλο και το μούδιασμα στο χέρι ή στο στόμα, το έντονο ρίγος ή οι εξάψεις, ο φόβος πως κάτι άσχημο θα συμβεί και η αίσθηση έλλειψης ελέγχου, η αποπροσωποποίηση, η έντονη αίσθηση της τρέλας ή του θανάτου. Παρ’ όλα αυτά σε διάφορες πηγές αναφέρονται αρκετά ακόμη συμπτώματα και γενικά δε μπορούμε να πούμε πως οι κρίσεις πανικού εμφανίζονται κατά τον ίδιο τρόπο σε όλους τους ανθρώπους.
5. Ο φόβος πως η κρίση πανικού θα επανέλθει πάλι και πάλι και η συνεχής αναμονή του συγκεκριμένου γεγονότος θεωρούνται συμπτώματα της διαταραχή πανικού η οποία εντάσσεται στις αγχώδεις διαταραχές (για την αντιμετώπιση της χρειάζεται βοήθεια ψυχολόγου ή ψυχιάτρου).
6. Συχνά οι άνθρωποι που παθαίνουν κρίσεις πανικού εμφανίζουν τάσεις αποφυγής συγκεκριμένων καταστάσεων ή χώρων (π.χ. την αίθουσα του πανεπιστημίου ή το σούπερ-μάρκετ), καθώς και αγοραφοβία ή κλειστοφοβία. Προκειμένου το άτομο ν’ αποφύγει να συνδέσει την κρίση πανικού με συγκεκριμένα άτομα, μέρη και συνθήκες πρέπει να συνομιλήσει με κάποιον ειδικό.
Πρέπει να καταλάβει πως η κρίση πανικού δε συνδέεται με κάτι πολύ συγκεκριμένο, μπορεί να συμβεί οπουδήποτε και φυσικά μπορεί να μη ξανά συμβεί ποτέ στο ίδιο μέρος, με τους ίδιους ανθρώπους και τις ίδιες συνθήκες.
7. Στη σημερινή εποχή οι κρίσεις πανικού αντιμετωπίζονται με τρεις τρόπους: Είτε με χορήγηση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, είτε με ψυχοθεραπεία (συνήθως συνίσταται η γνωστικο-συμπεριφορική) ή με ασκήσεις χαλάρωσης και συγκέντρωσης όπως συστήνει η θεραπευτική τεχνική mindfulness. Συνήθως, ο συνδυασμός θεραπευτικών μεθόδων οδηγεί σε ακόμα καλύτερα αποτελέσματα.
8. Είναι λάθος να πιστεύουμε πως όσοι παθαίνουν κρίσεις πανικού είναι άτομα που δε μπορούν να ελέγξουν τον εαυτό τους και να ρυθμίσουν σοβαρές καταστάσεις που τους αφορούν. Τις περισσότερες φορές μάλιστα ισχύει ακριβώς το αντίθετο: Κρίσεις πανικού παθαίνουν άνθρωποι οι οποίοι καλούνται συχνά ν’ ασχοληθούν με σημαντικά και δύσκολα ζητήματα τα οποία απαιτούν υψηλό επίπεδο ικανοτήτων.
Η αίσθηση υψηλής ευθύνης και η ανάγκη ν’ ανταποκριθούν στο ακέραιο στις υποχρεώσεις και τους στόχους που έχουν θέσει ενδέχεται να προκαλέσουν περισσότερο στρες στις ζωές τους (απ’ το συνηθισμένο) και πιθανά κρίσεις πανικού.
Διαβάστε σχετικά: Κρίση πανικού – κρίση εαυτού!
9. Συχνά κατά την περίοδο της αντιμετώπισης των κρίσεων πανικού οι άνθρωποι οι οποίοι «πάσχουν» από αυτές νιώθουν ιδιαίτερα αδύναμοι και συχνά πιστεύουν πως δε θα ξανά νιώσουν ποτέ όπως πρώτα, τότε δηλαδή που ήταν δυνατοί και υγιείς. Αυτές οι σκέψεις οφείλονται στα επίπεδα άγχους τα οποία ακόμα είναι υψηλά για τον άνθρωπο που βιώνει τις κρίσεις πανικού αλλά και στον φόβο ότι οι κρίσεις πανικού θα επιστρέψουν.
Αυτό που οφείλουν να ξέρουν όσοι παθαίνουν κρίσεις πανικού είναι πως δεν έπαψαν ποτέ να είναι δυνατοί και πως σιγά-σιγά θα ξανά επανέλθουν τα συναισθήματα αυτοπεποίθησης, αίσθησης ελέγχου και δύναμης που ένιωθαν παλιότερα. Μέχρι τότε αυτό που οφείλουν να κάνουν είναι να ξεκουράζονται σωματικά και ψυχικά, να προσπαθούν ν’ αδιαφορούν για μάταιες καταστάσεις οι οποίες μπορούν να τους προκαλέσουν περαιτέρω άγχος χωρίς σοβαρό λόγο και να κατανοήσουν πως οι κρίσεις πανικού ήρθαν μετά από διάστημα που οι ίδιοι πίεσαν αρκετά – ίσως περισσότερο απ’ ότι έπρεπε – τους εαυτούς τους.
10. Οι ασκήσεις χαλάρωσης παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη διαχείριση του καθημερινού άγχους. Μπορεί κατά τη διάρκεια της κρίσης πανικού να μη μπορεί κάποιος εύκολα να χαλαρώσει (εκείνη τη στιγμή καλό είναι να περιμένει τα συμπτώματα να κοπάσουν στρέφοντας την προσοχή του οπουδήποτε μπορεί – ακόμα και στους δείκτες του ρολογιού του) αλλά όταν τα συμπτώματα των κρίσεων πανικού δεν είναι πια έντονα καλό είναι να δοκιμάζει ασκήσεις συγκέντρωσης με έμφαση στην αναπνοή οι οποίες μπορούν πραγματικά να ενισχύσουν το ευ-ζείν πολλών ανθρώπων.
Στις μέρες μας υπάρχουν αρκετοί ειδικοί ψυχικής υγείας οι οποίοι ασχολούνται με το Mindfulness (Θετική Ψυχολογία) και μπορούν σε ατομικές ή ομαδικές συνεδρίες να διδάξουν σε διάφορα άτομα τεχνικές χαλάρωσης για την καλύτερη αντιμετώπιση του στρες, των αρνητικών συναισθημάτων και σκέψεων.
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*