Τα ψυχολογικά σύνδρομα απαντώνται σε μεγάλη συχνότητα. Από παροδικά μικρά επεισόδια μέχρι σοβαρές ανίατες ψυχικές ασθένειες.
Όλες οι περιπτώσεις όμως έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: αποσπούν την προσοχή του πάσχοντος από την πραγματικότητα. Τα ψυχολογικά σύνδρομα δεν υπακούν στη λογική και δεν υποκύπτουν στα γεγονότα. Παρακάτω παρατίθενται δώδεκα από τις πιο παράξενες αυταπάτες.
1. Σύνδρομο “Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων”
Aυτό το σύνδρομο έχει πάρει την ονομασία του από το γνωστό βιβλίο και επηρεάζει την αντίληψη του χώρου και του χρόνου. Ο πάσχων πιθανόν να βλέπει τα αντικείμενα σε μικρότερο μέγεθος από την πραγματική τους διάσταση και άλλα μεγαλύτερα από αυτό που είναι στην πραγματικότητα. Ίσως επίσης το βρίσκει δύσκολο να διαχειρίζεται το χρόνο.
Πρόκειται για ένα σχετικά κοινό σύνδρομο, όχι απαραίτητα σχετιζόμενο με ψυχική ασθένεια. Συνήθως αναφέρεται ότι εμφανίζεται στην παιδική ηλικία ή λίγο πριν τον ύπνο.
Συχνά όμως, αυτό το σύνδρομο προκαλείται από ημικρανίες, από τις οποίες υπέφερε και ο συγγραφέας του βιβλίου, οπότε ίσως οι αυταπάτες αυτές χρησιμοποιήθηκαν ως πηγή έμπνευσης για την ιστορία.
2. Σύνδρομο “Κοτάρ”
Επίσης γνωστό ως σύνδρομο «Walking Corpse». Σ’ αυτό το σύνδρομο, ο πάσχων πιστεύει ότι είναι νεκρός, ότι δεν υπάρχει ή ότι έχει χάσει τα εσωτερικά του όργανα.
Τα άτομα που πάσχουν από το σύνδρομο απομονώνονται και δεν είναι σε θέση να φροντίσουν σωστά τον εαυτό τους. Αυτό το σύνδρομο απαντάται συχνά σε άτομα που πάσχουν από σχιζοφρένεια.
Συνήθως τα άτομα που πάσχουν από το σύνδρομο αυτό, αρνούνται ότι υπάρχουν. Αυτό σημαίνει ότι δυσκολεύονται ιδιαίτερα να έχουν αίσθηση της πραγματικότητας.
3. Σύνδρομο “Capgras “
Νευρολογικά παρομοιάζεται με το σύνδρομο Κοτάρ, αλλά αυτό το σύνδρομο βασίζεται στην παράλογη πεποίθηση ότι κάποιο κοντινό άτομο του πάσχοντος έχει αντικατασταθεί από έναν απατεώνα που εμφανίζεται πανομοιότυπος, αλλά δεν είναι το ίδιο πρόσωπο. Το σύνδρομο αυτό έχει πάρει την ονομασία του από τον Γάλλο φυσικό Ζοζέφ Καπγκρά, ο οποίος το περιέγραψε για πρώτη φορά.
Αυτό το σύνδρομο συχνά συνδέεται με τη σχιζοφρένεια αλλά ίσως πηγάζει από εγκεφαλική βλάβη ή άνοια.
Διαβάστε σχετικά: Κοινωνιοπάθεια VS Ψυχοπάθεια (Sociopath VS Psychopath)
4. Σύνδρομο “Folie a deux”
Κυριoλεκτικά σημαίνει «τρέλα που μοιράζεται στα δύο» και έχει την πιο περίεργη ονομασία. Πολύ καλύτερη από την τεχνική ονομασία «διαμοιρασμένη ψυχωτική διαταραχή». Σε αυτό το σύνδρομο οι πάσχοντες είναι δύο (ή περισσότερα) άτομα που (συνήθως) ζουν κοντά και μοιράζονται την ίδια αυταπάτη.
5. Σύνδρομο “Thought Insertion”
Πρόκειται για το σύνδρομο κατά το οποίο οι σκέψεις του πάσχοντος δεν είναι δικές του. Πιστεύει ότι οι σκέψεις του προέρχονται από άλλο άτομο και μερικές φορές δεν γνωρίζει καν από πού προέρχονται. Το σύνδρομο αυτό είναι συχνά σύμπτωμα της σχιζοφρένειας.
6. Σύνδρομο “Paris”
Το σύνδρομο Paris είναι μια παροδική κατάσταση που επηρεάζει τους επισκέπτες της πόλης του Παρισιού, όταν τη βρίσκουν μικρότερη των προσδοκιών τους. Οι πάσχοντες βιώνουν παραισθήσεις, ψευδαισθήσεις καταδίωξης, άγχος και άλλα σωματικά συμπτώματα. Ίσως αυτό το σύνδρομο να ακούγεται σαν αστείο, αλλά περίπου είκοσι Ιάπωνες τουρίστες κάθε χρόνο νοσηλεύονται από αυτό.
Μερικοί πιστεύουν ότι προκαλείται από πολιτισμικό σοκ, καθώς οι Ιάπωνες έχουν μια ιδιαίτερα εξιδανικευμένη άποψη του Παρισιού. Η συνήθης θεραπεία είναι η επιστροφή στο σπίτι.
7. Σύνδρομο “Ιερουσαλήμ”
Το Παρίσι σίγουρα δε μονοπωλεί την πρόκληση συνδρόμων. Ορισμένοι επισκέπτες της Ιερουσαλήμ γίνονται μανιακοί με την πόλη αφού την επισκεφτούν. Όσοι πάσχουν από αυτό το σύνδρομο υποφέρουν από ανησυχία, φορούν χλαμύδες, τραγουδούν ύμνους ή αναπαράγουν χωρία της Βίβλου. Ορισμένοι αρχίζουν να κηρύττουν μπροστά σε κοινό. Υπολογίζεται ότι νοσηλεύονται περίπου 40 άτομα κάθε χρόνο από το σύνδρομο αυτό. Όπως και στο σύνδρομο Paris, η συνήθης θεραπεία είναι η επιστροφή στο σπίτι.
8. Σύνδρομο “Οθέλλος”
Ο πάσχων πιστεύει ότι ο/η σύντροφός του τον/την απατά, παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις γι’ αυτό. Είναι αρκετά σοβαρότερο από μια απλή ζήλια και οι πάσχοντες βιώνουν έντονες μανιώδεις σκέψεις. Ελέγχουν συνεχώς τον σύντροφό τους, τον ανακρίνουν, τον παρακολουθούν και σε ακραίες περιπτώσεις ασκούν βία.
9. Σύνδρομο “Έκμπομ“
Πρόκειται για μια μορφή υποχονδρίασης κατά την οποία ο πάσχων νιώθει ότι έχει κατακλυστεί από παράσιτα. Πολύ συχνά οι πάσχοντες καλούν για βοήθεια ειδικούς σε απεντομώσεις ή δερματολόγους αντί για ψυχολόγους ή ψυχιάτρους. Η ονομασία του συνδρόμου προέρχεται από τον Σουηδό νευρολόγο Καρλ Άξελ Έκμπομ, ο οποίος το κατέγραψε τη δεκαετία του 1930.
10. Κλινική λυκανθρωπία
Σ’ αυτή την περίπτωση ο πάσχων πιστεύει ότι είναι ή βρίσκεται στη διαδικασία μετατροπής σε ζώο. Και δεν πρόκειται μόνο για λύκους. Έχουν καταγραφεί περιπτώσεις κατά τις οποίες οι πάσχοντες πίστευαν ότι μετατρέπονταν σε βατράχους, γάτες, άλογα, πουλιά, ύαινες, ακόμα και μέλισσες. Η περίπτωση αυτή είναι σπάνια.
Διαβάστε σχετικά: Το παράδοξο των ψυχολογικών μηχανισμών άμυνας
11. Σύνδρομο “Αναδιπλασιαστική παραμνησία”
Αυτό το σύνδρομο προκαλείται από εγκεφαλική βλάβη. Το άτομο που υποφέρει πιστεύει ότι ένα μέρος ή τοποθεσία έχει διπλασιαστεί και έχει μεταφερθεί και σε κάποιο άλλο μέρος. Οι στρατιώτες με εγκεφαλικές βλάβες συχνά πιστεύουν ότι το νοσοκομείο στο οποίο νοσηλεύονται βρίσκεται στην πόλη τους, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι κοντά.
Υπάρχουν ορισμένα κοινά στοιχεία με τα σύνδρομα Κοτάρ και Capgras, σε σχέση με την αντικατάσταση ή τη μετατροπή ανθρώπων, αντικειμένων ή τόπων.
12. Σύνδρομο “Διπλού υποκειμένου”
Σ΄ αυτή την περίπτωση, ο πάσχων πιστεύει ότι έχει σωσία που του μοιάζει πολύ, αλλά έχει διαφορετική προσωπικότητα και διαφορετική ζωή. Μερικές φορές ο σωσίας μπορεί να είναι άγνωστος, άλλες φορές μέλος του οικογενειακού περιβάλλοντος.
Μερικές φορές οι πάσχοντες πιστεύουν ότι κάποιος τους έκλεψε την εμφάνιση, γεγονός το οποίο οδηγεί σε ψυχολογικές ή σωματικές επιθέσεις. Το σύνδρομο αυτό εντοπίζεται κυρίως σε διπολική διαταραχή ή σχιζοφρένεια, παρόλο που είναι πολύ σπάνιο.
