Είναι μέρες γιορτινές. Η πιο όμορφη εποχή του χρόνου. Δεκέμβρης και τα πάντα θυμίζουνε Χριστούγεννα. Ας είμαστε ρεαλιστές: είτε αγαπάμε τα Χριστούγεννα είτε όχι, η ιδέα της γιορτινής ατμόσφαιρας των Χριστουγέννων έχει πια περάσει στο dna μας.
Δε σκοπεύω να σας χαλάσω τη διάθεση με την γκρίνια μου. Αν όμως την περίοδο αυτή δεν αισθάνεστε χαρά αλλά μάλλον το αντίθετο, αυτή η ανάρτηση σας αφορά. Ίσως παλεύετε με κατάθλιψη που ενεργοποιείται αυτές τις μέρες. Ίσως είστε βουλιαγμένοι σε ένα πένθος και οι χριστουγεννιάτικες γιορτές σα να σας βάζουν το μαχαίρι στην πληγή. Ίσως οι ρυθμοί των γιορτών επιδεινώνουν την αγχώδη διαταραχή από την οποία υποφέρετε. Δεν είστε οι μόνοι.
Πρόσφατα, η ενορία μου οργάνωσε συναντήσεις με θεματικές όπως το πένθος, τις εξαρτήσεις, την κατάθλιψη και το άγχος, όπου εργάστηκα ως εθελόντρια. Ένας μεσήλικας εξομολογήθηκε πως υποφέρει από κατάθλιψη και πως νιώθει πολύ χειρότερα όσο πλησιάζουν ο χειμώνας και ειδικά τα Χριστούγεννα. Χάρηκα που ο άντρας αυτός αισθάνθηκε αρκετά ασφαλής ώστε να ζητήσει τη βοήθειά μας.
Και δεν ήτανε ο μόνος. Με έκανε να αναρωτηθώ αν άραγε ευθύνεται όλος αυτός ο βομβαρδισμός από λάμψη, δώρα και διακόσμηση που “επιβάλουν” τη χαρά μέσα στις γιορτές. Πρέπει να είσαι χαρούμενος και να χαμογελάς κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο, πρέπει να απολαμβάνεις τις στιγμές. Προς θεού δεν προτείνω να καταργήσουμε τις γιορτές. Αν όμως η διάθεσή μας δε συνάδει με το γενικότερο κλίμα δεν είμαστε οι μόνοι.
Αυτή τη χρονιά, έβαλα χριστουγεννιάτικα τραγούδια ενώ ψήναμε την γαλοπούλα. Απόλαυσα που με τα παιδιά μου στολίσαμε και διαβάσαμε χριστουγεννιάτικες ιστορίες. Ο πραγματικός λόγος όμως που απόλαυσα αυτές τις γιορτές είναι που πέρυσι δεν μπορούσα.
Έχω διαγνωστεί με μείζονα κατάθλιψη, γενικευμένη αγχώδη διαταραχή και ΔΕΠΥ. Με κυριεύει το άγχος όταν προσπαθώ να φέρω εις πέρας τα πάντα αλλά πέρυσι τα Χριστούγεννα αυτό που πραγματικά με κυρίευσε ήτανε η κατάθλιψη. Όσοι δεν ξέρουνε, συνήθως λένε “μην την αφήνεις να σου κλέβει την χαρά”. Είναι σα να λες σε κάποιον “μην επιτρέπεις στην βροχή να πέφτει”. Μα δεν είναι στο χέρι μου.
Η κατάθλιψή μου τείνει να έχει αντίστροφη πορεία: χειροτερεύει τα καλοκαίρια. Έχω επίσης “διπλή κατάθλιψη” που σημαίνει ότι έχω χρόνια δυσθυμία όπως και επεισόδια μείζονος κατάθλιψης που μπορεί να διαρκέσουν εβδομάδες, μήνες ή ακόμη και χρόνια. Το καλοκαίρι του 2017, η διάθεσή μου έκανε βουτιά. Η κατάθλιψη είναι απελπιστική. Έχω αναπτύξει δεξιότητες διαχείρισης και επισκέπτομαι συχνά τον γιατρό μου.
Παρόλα αυτά, μερικές φορές έρχεται χωρίς προειδοποίηση και χωρίς να μπορώ να εντοπίσω το τι την πυροδότησε. Ίσως και να μην έχει σημασία το γιατί. Με την χημεία του δικού μου εγκεφάλου είναι εύκολο να γλιστρήσω σε καταθλιπτικό επεισόδιο. Πολύ πιο δύσκολο να ξαναβγώ.
Δοκίμασα τα πάντα: αλλαγές στην αγωγή, αυτοφροντίδα, γράψιμο, σταθερή ρουτίνα ύπνου. Βυθιζόμουν όμως στην κατάθλιψη όλο και πιο πολύ. Μέχρι το Νοέμβριο του 2018, ήμουν μονίμως σε κατάθλιψη. Η κατάθλιψη δε χρειάζεται αιτία για να εκδηλωθεί. Δε νοιάζεται τι μουσική παίζει στο ραδιόφωνο ή τι εποχή του χρόνου είναι. Ήμουν ήδη σε βαθιά κατάθλιψη εδώ και ενάμισυ χρόνο.
Είμαι μητέρα. Πάντα αγαπούσα τα Χριστούγεννα. Μου αρέσει να καλλιεργώ την ειδυλλιακή ατμόσφαιρα των παιδικών μου χρόνων και για τα δικά μου τα παιδιά. Ο πατέρας μου τα λάτρευε επίσης τα Χριστούγεννα. Πέθανε στις 10 Δεκεμβρίου του 2006 και κάθε χρόνο σα να κρατάμε τη μνήμη του ακόμη ζωντανή στολίζοντας τα αγαπημένα του στολίδια. Αυτό ήταν και το χειρότερό μου: ότι έπρεπε να υποκρίνομαι. Οι ενοχές με καταπίεζαν. Στεναχωριόμουν για την ίδια μου τη θλίψη.
Διαβάστε σχετικά: Η κατάθλιψη των Χριστουγέννων
Προσέξατε ίσως ότι χρησιμοποιώ χρόνο παρελθοντικό. Φέτος, ενώ δεν μπορώ να πω πως είμαι μες στην τρελή χαρά, είμαι απίστευτα καλύτερα από πέρυσι στις γιορτές. Χάρις στο υποστηρικτικό μου πλαίσιο, έναν αφιερωμένο ψυχίατρο, τον ψυχοθεραπευτή μου και ίσως και λίγη τύχη, είμαι σε καλύτερη θέση. Συνέβησαν όμορφα πράγματα από πέρυσι ως σήμερα. Βρίσκομαι μάλιστα στη διαδικασία δημοσίευσης του πρώτου μου βιβλίου.
Εκείνες οι σκοτεινές ημέρες μου έδωσαν υλικό για τη νουβέλα μου, που πραγματεύεται την ψυχική υγεία. Τα παιδιά μου μεγαλώνουν και αλλάζουν. Έμαθα πράγματα για τον εαυτό μου και για τις δυναμικές των σχέσεών μου. Για αυτό χαίρομαι ιδιαίτερα για τα φετινά Χριστούγεννα, γιατί τα περασμένα δεν μπορούσα. Αυτό είναι το μήνυμα που θέλω να σας στείλω.
Πέρυσι τέτοιες μέρες, δεν πίστευα με τίποτα ότι η χαρά θα μπορούσε να ξαναγυρίσει. Είχα σχεδόν σηκώσει τα χέρια ψηλά. Ήμουνα έτοιμη να παραιτηθώ από την ιδέα να ξανανιώσω τη χαρά. Δεν θέλω να σας πω λόγια παρηγοριάς γιατί καταλαβαίνω ακριβώς πού βρίσκεστε. Το μόνο που γνωρίζω είναι πως στη ζωή τίποτα δεν παραμένει στάσιμο, τουλάχιστον όχι για πάντα.
Συνεχώς αλλάζει κι αν συνεχίσετε να αλλάζετε κι εσείς, έχετε πιθανότητες να τα πάτε και καλύτερα. Δώστε στον εαυτό σας μια ευκαιρία. Αυτό είναι και το δώρο που μου πρόσφερε η κατάθλιψη: όχι μονάχα με ώθησε να γράψω αλλά δίνει και αξία στις στιγμές από όπου είναι απούσα. Εξαιτίας της κατάθλιψης, εκτιμώ τις απλές, μικρές, καθημερινές χαρές, τολμώ να πω πολύ περισσότερο από τον μέσο όρο.
Το άλλο μήνυμα που θέλω να σας στείλω ίσως και να είναι αυτό που χρειάζεστε περισσότερο να ακούσετε: είναι εντάξει. Είναι εντάξει αν βιώνετε κατάθλιψη μέσα στις γιορτές. Είναι εντάξει αν είστε βουτηγμένοι μες στο πένθος. Είναι εντάξει αν νιώθετε την ανάγκη να σβήσετε τα χριστουγεννιάτικα λαμπιόνια και η ιδέα και μόνο των γιορτών σας φέρνει ταραχή. Είναι εντάξει αν απλώς σέρνετε το σώμα σας να ψωνίσει, να τυλίξει δώρα και να μαγειρέψει.
Είναι OK αν δεν καταφέρνετε να κάνετε ούτε και αυτό. Είναι εντάξει αν δε συμμετέχετε καθόλου στο κλίμα των Χριστουγέννων. Ακούστε: αν όντως αυτό είναι που βιώνετε, πραγματικά εύχομαι να μπορούσα να έρθω και να σας πάρω μια αγκαλιά εσάς και την κατάθλιψη, το άγχος ή το πένθος σας.
Ξέρω πόσο υποφέρετε. Ξέρω πόσο χάλια είναι όταν το περιβάλλον είναι τόσο διαφορετικό από τον εσωτερικό σας κόσμο. Δε φταίτε εσείς. Αν δεν μπορώ να πάρω τον πόνο από πάνω σας, μπορώ ίσως τουλάχιστον να σας βοηθήσω να απαλλαγείτε από τις ενοχές σας. Δεν είστε μόνοι. Εύχομαι να αισθανθείτε κάποτε έτοιμοι να ζητήσετε βοήθεια. Εύχομαι όσο περισσότερο συζητάμε για αυτά τα θέματα, τόσο περισσότερος κόσμος να αισθανθεί καλύτερα. Αυτός είναι κι ο λόγος που καταπιάστηκα με το γράψιμο.
Δεν είμαι παρά μία γυναίκα που υποφέρει από ψυχική ασθένεια αλλά θέλω να μοιραστώ το βίωμά μου. Αν δεν είστε ακόμη έτοιμοι για να ανοιχτείτε δεν υπάρχει πρόβλημα. Τουλάχιστον να γνωρίζετε πως δεν είστε υποχρεωμένοι να πνιγείτε στη σαμπάνια και στις χαρές των Χριστουγέννων. Δεν είστε μόνοι. Ξέρω, μπορεί να ακουστεί cliché, αλλά με βάση την εμπειρία μου, οι συζητήσεις με φίλους και ανθρώπους που υποφέρουνε κι εκείνοι, βοηθάει.
Να είστε καλοί με τον εαυτό σας. Δείξτε του φροντίδα αληθινή. Είναι εντάξει αν δεν ενθουσιάζεστε με τις γιορτές. Οτιδήποτε κι αν αισθάνεστε είναι άξιο να το αναγνωρίσετε και να το αποδεχτείτε. Αν το μόνο που αντέχετε να κάνετε είναι να κυλιστείτε στο κρεβάτι, είναι εντάξει σε αυτή τη φάση. Είστε αρκετοί και τα Χριστούγεννα και πάντοτε.
Πηγή: themigthy.com
Συγγραφέας: Kathleen Clark
Μετάφραση: Μαρία Μαγγανάρη, Ψυχοθεραπεύτρια
