Η κατάθλιψη είναι ένα πολύπλοκο, εξαιρετικά ετερογενές σύστημα αλληλεπίδρασης συμπτωμάτων. Και κάποια από αυτά τα συμπτώματα μπορεί να είναι πολύ πιο σημαντικά από άλλα.
Πώς γίνεται η διάγνωση της κατάθλιψης; Το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο των Ψυχικών Διαταραχών (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders DSM) προχωράει σε διάγνωση της κατάθλιψης των ασθενών, μέσα από μία λίστα ελέγχου ενός ορισμένου αριθμού συμπτωμάτων.
Μια μεγάλης κλίμακας ποσοτική μελέτη που συντονίζεται από το KULeuven, στο Βέλγιο, δείχνει τώρα ότι ορισμένα συμπτώματα παίζουν πολύ μεγαλύτερο ρόλο προς τη διάγνωση της κατάθλιψης από άλλα και ότι τα συμπτώματα που καταγράφονται στη λίστα του DSM μπορεί να μην είναι τα πιο ουσιαστικά.
Για τη διάγνωση της κατάθλιψης, οι ψυχίατροι συνήθως υπολογίζουν τον αριθμό των συμπτωμάτων κατάθλιψης μέσα από ειδικές εξετάσεις όπως η χορήγηση ερωτηματολογίων. Δεν έχει σημασία ποια από τα συμπτώματα αυτά έχουν οι ασθενείς, εφ’ όσον πληρούν έναν ορισμένο αριθμό από αυτά.
Μια νέα μελέτη αμφισβητεί αυτή την προσέγγιση. Πρέπει να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε την κατάθλιψη ως ασθένεια που προκαλεί μια σειρά εναλλαγής συμπτωμάτων, λέει ο επικεφαλής συγγραφέας Dr.Eiko Fried από τη Σχολή Ψυχολογίας και Παιδαγωγικών Επιστημών του KULeuven. Η κατάθλιψη είναι ένα πολύπλοκο, εξαιρετικά ετερογενές σύστημα αλληλεπίδρασης συμπτωμάτων. Και κάποια από αυτά τα συμπτώματα μπορεί να είναι πολύ πιο σημαντικά από άλλα.
Οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία από 28 συμπτώματα που προήλθαν από 3.463 ασθενείς με κατάθλιψη. Στη συνέχεια, εξέτασαν τις συνδέσεις μεταξύ αυτών των συμπτωμάτων. Η ανάλυση του δικτύου τους, δείχνει ότι μερικά από τα συμπτώματα είναι πιο «κεντρικά» – περισσότερο συνδεδεμένα – από ό, τι άλλα. Ως αποτέλεσμα, αυτά τα συμπτώματα έχουν πολύ μεγαλύτερο αντίκτυπο στην καταθλιπτική διαδικασία.
Αν θεωρούμε την κατάθλιψη ως ένα δίκτυο αλληλεπιδρώντων συμπτωμάτων, τότε ένα σύμπτωμα μπορεί να προκαλέσει ένα άλλο, διευκρινίζει ο Fried. Για παράδειγμα, η αϋπνία μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση, η οποία με τη σειρά της μπορεί να προκαλέσει προβλήματα συγκέντρωσης που ανατροφοδοτούν την αϋπνία. Αυτό είναι το παράδειγμα ενός φαύλου κύκλου που δείχνει ότι η έκθεση των ειδικών συμπτωμάτων των ασθενών, και των αλληλεπιδράσεών τους, μπορεί να είναι ζωτικής κλινικής σημασίας.
Η κατάθλιψη δεν είναι όπως, ας πούμε, η ιλαρά. Όταν έχετε ιλαρά, τα συμπτώματά σας, βοηθούν το γιατρό να καταλάβει την υποκείμενη ασθένεια που έχετε. Αλλά από τη στιγμή που έχετε διαγνωστεί, δεν έχει τόση σημασία ποια από τα πιθανά συμπτώματα εμφανίσατε ή όχι. Η αντιμετώπιση της ίδιας της νόσου κάνει όλα τα συμπτώματά σας να εξαφανιστούν. Η κατάθλιψη είναι πιο περίπλοκη. Δεν είναι μια μόλυνση ή μια συγκεκριμένη ασθένεια του εγκεφάλου. Δεν υπάρχει εύκολη λύση, δεν υπάρχει φάρμακο που κάνει όλα τα συμπτώματα να υποχωρήσουν. Αντί αυτού, μπορεί να θέλουμε να επικεντρώσουμε τις προσπάθειες θεραπείας πάνω στα συμπτώματα που οδηγούν στη κατάθλιψη ενός ασθενούς.
Στη μελέτη, τα δύο κύρια συμπτώματα του DSM–η θλιμμένη διάθεση και το μειωμένο ενδιαφέρον ή ευχαρίστηση – κατατάσσονται μεταξύ των πέντε κορυφαίων συμπτωμάτων από την άποψη της κεντρικότητας. Αλλά οι ερευνητές επίσης διαπίστωσαν ότι τα συμπτώματα του DSM όπως υπερυπνία, διέγερση και η αλλαγή του βάρους δεν είναι πιο κεντρικά από ό, τι άλλα κοινά συμπτώματα της κατάθλιψης, όπως η απαισιοδοξία και το άγχος.
Έτσι λοιπόν, οι ερευνητές αναρωτιούνται πώς αυτά τα στοιχεία βοηθούν την ψυχιατρική; Μήπως ήρθε άραγε η ώρα να επανεξετάσουμε τη λίστα ελέγχου των συμπτωμάτων της κατάθλιψης του DSM;
Στην ιδανική περίπτωση, ο κατάλογος των συμπτωμάτων της κατάθλιψης θα πρέπει να γίνει περισσότερο περιεκτικός και να γίνει σεβαστή η ανομοιογένεια της κατάθλιψης. Πιστεύω επίσης ότι και οι δύο κλινικοί ιατροί και ερευνητές μπορούν να μάθουν πολλά προσέχοντας περισσότερο τα ατομικά συμπτώματα και τις αλληλεπιδράσεις τους. Αλλά φυσικά, χρειαζόμαστε πολύ περισσότερη έρευνα προτού μπορέσουμε να αντικαταστήσουμε ουσιαστικά τη διάγνωση της κατάθλιψης όπως καταγράφεται στο DSM, με μία άλλη προσέγγιση, υποστηρίζουν οι ψυχολόγοι.
Πηγή: medicalxpress.com
Δημοσίευση: Journal of Affective Disorders
Απόδοση – Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
