Για τις περισσότερες γυναίκες η δημιουργία οικογένειας και η απόκτηση ενός παιδιού αποτελεί βασικό στόχο ζωής. Ο ερχομός του παιδιού συνδέεται με την απόλυτη ευτυχία και πληρότητα.
Ωστόσο, για το 85% των νέων μαμάδων η περίοδος μετά τον τοκετό συνδέεται με διαταραχές της διάθεσης, οι οποίες εάν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα, μπορεί να επιφέρουν προβλήματα στην ψυχική τους υγεία. Για τις περισσότερες γυναίκες τα συμπτώματα είναι ήπιας έντασης και διαρκούν μικρό χρονικό διάστημα. Το 10-15% των γυναικών αυτών όμως αναπτύσσει πολύ σοβαρά συμπτώματα τα οποία χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης.
Ποια είναι όμως τα συνηθέστερα επιλόχεια σύνδρομα;
- Η κυκλοθυμική διάθεση
Περίπου το 50%-80% των νέων μαμάδων αντιμετωπίζουν απότομες αλλαγές στη διάθεση, οι οποίες είναι προσωρινές. Συνοδεύονται από κλάμα, θλίψη, απογοήτευση διαταραχές μνήμης, συγκέντρωσης και αϋπνία. Οι περίοδοι κλάματος και θλίψης εναλλάσσονται με περιόδους χαράς και ηρεμίας. Τα συμπτώματα κορυφώνονται 4 με 5 ημέρες μετά τον τοκετό και μπορεί να διαρκέσουν από λίγες ώρες έως και λίγες ημέρες. Η διάθεση της γυναίκας βελτιώνεται έπειτα από καλή ξεκούραση και τα αρνητικά συναισθήματα αποχωρούν μετά από 2-3 εβδομάδες. Ορισμένες φορές η συζήτηση με φίλους και η χορήγηση διατροφικών συμπληρωμάτων είναι απαραίτητη. Γυναίκες με σοβαρή κυκλοθυμική διάθεση έχουν 25% πιθανότητα να εμφανίσουν επιλόχειο κατάθλιψη σε επόμενη γέννα.
- Το σύνδρομο Προσαρμογής
Το σύνδρομο αυτό εμφανίζεται περίπου στο 20% των γυναικών με κυκλοθυμική διάθεση. Διαρκεί πάνω από 3 εβδομάδες και η θλίψη εξαπλώνεται σε όλους τους τομείς της ζωής της γυναίκας χωρίς εναλλαγές χαράς. Μπορεί να εμφανιστεί αμέσως μετά τη γέννηση του μωρού έως και τρεις μήνες μετά.
Προκαλεί αισθήματα άγχους και αμφιβολίας. Η γυναίκα προσπαθεί να γίνει η τέλεια μητέρα και σύζυγος, αλλά την ίδια ώρα νιώθει εξαντλημένη. Λειτουργεί εξαιρετικά καλά στις καθημερινές της υποχρεώσεις αλλά νιώθει άσχημα μέσα της. Μέσα από το υποστηρικτικό περιβάλλον της οικογένειας και την ελάφρυνση των υποχρεώσεων της, η νέα μαμά νιώθει ανακούφιση και σιγά σιγά προσαρμόζεται στην νέα καθημερινότητα με το μωρό.
- Η επιλόχειος κατάθλιψη
Η επιλόχειος κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστεί χωρίς καμία προειδοποίηση. Εμφανίζεται συνήθως 3-6 μήνες μετά τη γέννα αλλά μπορεί να συμβεί και αργότερα μέσα στο χρόνο. Ορισμένες γυναίκες υποστηρίζουν πως καταθλιπτικά συμπτώματα ήπιας έντασης εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Τα βασικά συμπτώματά της είναι το κλάμα, η θλίψη, η ευερεθιστότητα, ο θυμός, το άγχος, το αίσθημα αναξιότητας, οι ενοχές και οι διαταραχές στον ύπνο και τη διατροφή. Περίπου το 15% των γυναικών περνά επιλόχειο κατάθλιψη. Η γυναίκα πρέπει να απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας και ίσως κριθεί απαραίτητη και η φαρμακευτική αγωγή.
Παραπάνω αναλύθηκαν τα συνηθέστερα επιλόχεια σύνδρομα. Είναι πολύ σημαντικό τα άτομα του στενού οικογενειακού περιβάλλοντος της νέας μητέρας να παρατηρούν τη συμπεριφορά της και να συζητούν μαζί της τις σκέψεις και τα συναισθήματα της. Να θυμάστε πάντα να ακούτε αυτό που δε λέγεται. Σε περίπτωση που αναγνωρίσετε ορισμένα από τα παραπάνω συμπτώματα συνίσταται η επίσκεψη σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας το συντομότερο δυνατό προκειμένου να γίνει αξιολόγηση των συμπτωμάτων και να βρεθεί η κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση.
