Τα άτομα με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, έχουν 82% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν νωρίτερα -από φυσικά ή αφύσικα αίτια- από τα άτομα χωρίς τη διαταραχή, αποκαλύπτει μια νέα μελέτη του Karolinska Institutet.
Προηγούμενες μελέτες είχαν διαπιστώσει ότι άτομα με ΙΨΔ παρουσίαζαν υπερβολικό ποσοστό θανάτων, αλλά οι συγκεκριμένες αιτίες θανάτου είχαν ερευνηθεί ελάχιστα, ίσως με εξαίρεση την αυτοκτονία. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα άτομα με ΙΨΔ έχουν παρόμοια ποσοστά αυτοκτονιών με τα άτομα με άλλες ψυχικές διαταραχές.
Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή επηρεάζει περίπου το 2% του πληθυσμού. Τα άτομα με την πάθηση έχουν ενοχλητικές παρεμβατικές και επαναλαμβανόμενες σκέψεις (όπως ο φόβος να μολυνθούν ή να γίνουν επιθετικοί προς τους άλλους) και αισθάνονται υποχρεωμένοι να εκτελούν χρονοβόρες τελετουργίες για να μειώσουν τη δυσφορία που προκαλούν οι σκέψεις, όπως το καθάρισμα, η επανάληψη ή ο έλεγχος.
Η διαταραχή υποβαθμίζει σημαντικά την καθημερινή ζωή, επηρεάζοντας τις σχέσεις, τις κοινωνικές δραστηριότητες και τη γενική ικανότητα λειτουργίας.
Ψυχολόγοι στο Karolinska Institutet στη Σουηδία είχαν ως στόχο να κατανοήσουν τις συγκεκριμένες φυσικές και μη φυσικές αιτίες θανάτου που συμβάλλουν στα αναφερόμενα αυξημένα ποσοστά θνησιμότητας στην ΙΨΔ. Χρησιμοποίησαν τα σουηδικά πληθυσμιακά μητρώα, τα οποία περιλαμβάνουν διοικητικά δεδομένα και δεδομένα υγειονομικής περίθαλψης από το σύνολο του πληθυσμού, για να συγκρίνουν μια ομάδα 61.378 ατόμων που είχαν λάβει διάγνωση ΙΨΔ με 613.780 άτομα χωρίς ΙΨΔ.
Παρακολούθησαν και τις δύο ομάδες για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες (από το 1973 έως το 2020) και διεπίστωσαν ότι τα άτομα με ΙΨΔ πέθαναν σε μικρότερη μέση (μέση) ηλικία από ό,τι τα άτομα χωρίς ΙΨΔ (69 έναντι 78 ετών).
Ο κίνδυνος θανάτου κατά τη διάρκεια της περιόδου μελέτης ήταν 82% υψηλότερος στην ομάδα με ΙΨΔ, σε σύγκριση με την ομάδα χωρίς ΙΨΔ. Ο αυξημένος κίνδυνος θανάτου οφειλόταν τόσο σε φυσικά (31% αυξημένος κίνδυνος) όσο και σε μη φυσικά αίτια (230% αυξημένος κίνδυνος).
Διαβάστε σχετικά: Πώς νιώθει κάποιος με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή;
Συγκεκριμένα αίτια
Για πρώτη φορά, οι ψυχολόγοι μπόρεσαν να προσδιορίσουν συγκεκριμένες αιτίες θανάτου που οφείλονται σε φυσικά αίτια. Τα άτομα με ΙΨΔ είχαν αυξημένο κίνδυνο λόγω πνευμονικών παθήσεων (73%), ψυχικών διαταραχών και διαταραχών συμπεριφοράς (58%), παθήσεων του ουροποιητικού συστήματος και των αναπαραγωγικών οργάνων (55%), ενδοκρινικών, διατροφικών και μεταβολικών παθήσεων (47%), παθήσεων των αιμοφόρων αγγείων (33%), του νευρικού συστήματος (21%) και του πεπτικού συστήματος (20%).
Ενδιαφέρον είναι ότι ο κίνδυνος θανάτου λόγω καρκίνου ήταν 13% χαμηλότερος σε όσους έπασχαν από ΙΨΔ. Ο λόγος για τον οποίο ο κίνδυνος αυτός πηγαίνει προς την αντίθετη κατεύθυνση δεν είναι γνωστός.
Μεταξύ των αφύσικων αιτιών θανάτου, η αυτοκτονία ήταν ο κύριος παράγοντας που συνέβαλε στην αυξημένη θνησιμότητα. Τα άτομα με ΙΨΔ, σε σύγκριση με τα άτομα χωρίς ΙΨΔ, είχαν σχεδόν πενταπλάσιο κίνδυνο να πεθάνουν από αυτοκτονία. Επίσης, τα άτομα με ΙΨΔ είχαν 92% αυξημένο κίνδυνο να πεθάνουν από ατυχήματα, συμπεριλαμβανομένων των τροχαίων ατυχημάτων ή των πτώσεων.
Τα αποτελέσματα διατηρήθηκαν ακόμη και όταν έλαβαν υπόψη τους άλλες διαταραχές ψυχικής υγείας εκτός από την ΙΨΔ – για παράδειγμα, το άγχος, την κατάθλιψη και τις διαταραχές χρήσης ουσιών.
Επίσης, όταν συνέκριναν την ομάδα των ατόμων με ΙΨΔ με τα αδέλφια τους χωρίς ΙΨΔ, τα αποτελέσματα παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητα. Αυτό επιβεβαιώνει ότι τα αποτελέσματά της έρευνας δεν μπορούν να αποδοθούν μόνο σε τυχόν συνοδευτικές διαταραχές ψυχικής υγείας ή σε γενετικούς ή περιβαλλοντικούς παράγοντες που μοιράζονται οι οικογένειες, αλλά που είναι πιθανό να σχετίζονται με την ίδια την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή.
Μία διαταραχή που μπορεί να θεραπευθεί και να προληφθούν τα αρνητικά αποτελέσματα
Παρόλο που αυτά τα ευρήματα δεν είναι θετικά για τα άτομα με ΙΨΔ, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το ποσοστό των ατόμων που πέθαναν από κάθε αιτία ήταν σχετικά μικρό, ακόμη και όταν συγκρίνονταν με την ομάδα χωρίς ΙΨΔ.
Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της περιόδου μελέτης, το 2,5% των ατόμων με ΙΨΔ πέθανε λόγω ασθενειών του κυκλοφορικού συστήματος (όπως καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά επεισόδια), ποσοστό που είναι χαμηλό. Παρ’ όλα αυτά, το ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο από το 1,8% των θανάτων από αυτή την αιτία στην ομάδα χωρίς ΙΨΔ.
Ακόμα κι έτσι, δεν είναι αποδεκτό ότι τα άτομα με ΙΨΔ θα έρχονται αντιμέτωποι με αυτούς τους επιπλέον κινδύνους. Οι ερευνητές ελπίζουν ότι τα αποτελέσματα αυτά θα ωθήσουν τους ψυχολόγους και τους ψυχιάτρους να αναλάβουν δράση και να συμβάλουν ώστε τα άτομα με ΙΨΔ να λαμβάνουν καλύτερη φροντίδα.
Είναι σημαντικό ότι οι περισσότερες από τις αιτίες θανάτου που παρουσίασαν αυξημένο κίνδυνο σχετίζονται με μη μεταδοτικές ασθένειες (για παράδειγμα, καρδιαγγειακές παθήσεις, διαβήτης, χρόνιες πνευμονοπάθειες, ψυχικές διαταραχές, νευρολογικές διαταραχές) και με εξωτερικές αιτίες (για παράδειγμα, αυτοκτονία, ατυχήματα), οι οποίες μπορούν να χαρακτηριστούν συνθήκες που μπορούν να προληφθούν.
Τα άτομα με ΙΨΔ πρέπει να έχουν επίγνωση αυτών των κινδύνων. Αυτό μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για αλλαγές στη συμπεριφορά -όπως περισσότερη άσκηση και υγιεινή διατροφή- που μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο στην πρόληψη της κακής υγείας και του πρόωρου θανάτου.
Απόδοση – Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
