Η γνώση των ενδείξεων και των συμπτωμάτων δεν αποτρέπει πάντα την αυτοκτονία, αλλά μπορεί να σας βοηθήσει να προστατέψετε τον εαυτό σας, την οικογένειά σας και τους φίλους σας.
Η ενημέρωση σχετικά με την αυτοκτονία είναι πολύ σημαντική. Τα περισσότερα άτομα που δίνουν τέλος στη ζωή τους παλεύουν με ψυχικές διαταραχές.
Εάν πιστεύετε ότι υπάρχει λόγος ανησυχίας, καλό είναι να επικοινωνήσετε με κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας ή να καλέσετε στην Κλίμακα στο 1018. Το μόνο που δεν πρέπει να κάνετε είναι να παραμένετε ανενημέρωτοι για κάτι που θα μπορούσε να σημαίνει τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου.
Κάποια προειδοποιητικά σημάδια που μπορεί να υποδηλώνουν την ύπαρξη διαταραχών ψυχικής υγείας, μπορεί να εκληφθούν λανθασμένα ως κοινές αντιδράσεις οι οποίες συχνά προκύπτουν στα εφηβικά χρόνια εξαιτίας των γρήγορων αλλαγών που παρατηρούνται αυτή την περίοδο ή σε περιόδους έντονου στρες. Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Διαταραχών Ψυχικής Υγείας των ΗΠΑ, η αυτοκτονία είναι η κύρια αιτία θανάτου σε άτομα ηλικίας 15 έως 24 ετών.
Τα πιθανά συμπτώματα διαταραχών ψυχικής υγείας περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
- Υπερβολική ανησυχία ή φόβο
- Έντονη θλίψη ή ιδιαίτερα πεσμένη διάθεση
- Συγκεχυμένη σκέψη ή προβλήματα συγκέντρωσης και μάθησης
- Ακραίες αλλαγές διάθεσης, συμπεριλαμβανομένων ανεξέλεγκτων έντονων συναισθημάτων ευφορίας
- Παρατεταμένα ή έντονα συναισθήματα ευερεθιστότητας ή θυμού
- Αποφυγή φίλων και κοινωνικών δραστηριοτήτων
- Δυσκολίες κατανόησης ή σύνδεσης με άλλους ανθρώπους
- Αλλαγές στις συνήθειες ύπνου ή αίσθημα κόπωσης και χαμηλής ενέργειας
- Αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες, όπως αυξημένη πείνα ή έλλειψη όρεξης
- Αλλαγές στη σεξουαλική ορμή
- Δυσκολία αντίληψης της πραγματικότητας (ψευδαισθήσεις ή παραισθήσεις, όπου το άτομο βιώνει και αισθάνεται πράγματα που δεν υφίστανται στην αντικειμενική πραγματικότητα)
- Αδυναμία αντίληψης αλλαγών ως προς τα συναισθήματα, τη συμπεριφορά ή την προσωπικότητά του ατόμου (έλλειψη διορατικότητας ή ανοσογνωσία)
- Κατάχρηση ουσιών, όπως αλκοόλ ή ναρκωτικά
- Πολλαπλές σωματικές παθήσεις χωρίς προφανείς αιτίες (όπως πονοκέφαλοι, πόνοι στο στομάχι, δυσδιάκριτοι και συνεχιζόμενοι «πόνοι και ενοχλήσεις»)
- Αυτοκτονικές σκέψεις
- Αδυναμία εκτέλεσης καθημερινών δραστηριοτήτων ή διαχείρισης καθημερινών προβλημάτων και άγχους
- Έντονος φόβος σχετικά με την πιθανή αύξηση βάρους ή έντονη ανησυχία σχετικά με την εμφάνιση του ατόμου
Παρ’ όλο που άνθρωποι κάθε ηλικίας μπορεί να αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας, τα συμπτώματα που εμφανίζουν τα παιδιά μπορεί να είναι διαφορετικά από αυτά των ενηλίκων. Ακολουθεί η λίστα με τα προειδοποιητικά σημάδια που μπορεί να εμφανιστούν σε παιδιά:
- Αλλαγές στη σχολική επίδοση
- Υπερβολική ανησυχία ή άγχος, όπως αποφυγή του σχολείου και του ύπνου
- Υπερκινητική συμπεριφορά
- Συχνοί εφιάλτες
- Συχνή ανυπακοή ή επιθετικότητα
- Συχνές εκρήξεις θυμού
Μπορεί η συζήτηση σχετικά με την αυτοκτονία να οδηγήσει τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες να τη σκέφτονται ακόμη περισσότερο; Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Διαταραχών των ΗΠΑ (CDC), μια έρευνα αξιολόγησης που πραγματοποιήθηκε τη δεκαετία του 1980 επεσήμανε τους κινδύνους της δραματοποίησης και εξιδανίκευσης της αυτοκτονίας σε συζητήσεις στην τάξη. Οι παρερμηνείες που προέκυψαν έκαναν τους περισσότερους να πιστεύουν ότι αυτό σήμαινε ότι όλα τα σχετικά σχολικά προγράμματα ήταν επικίνδυνα.
Γίνε καλύτερος Θεραπευτής/τρια με το ΑCADEMY Επιμορφωτικό Σεμινάριο: «Αξιολόγηση και Παρέμβαση με Αυτοκτονικούς Θεραπευόμενους»
Από τότε, τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Διαταραχών δηλώνουν ότι οι μαθητές αλλά και όλοι οι άλλοι μπορούν να επωφεληθούν από προγράμματα που παρουσιάζουν την αυτοκτονία με έναν αντικειμενικό τρόπο. Τα προγράμματα που αναφέρονται στους «προστατευτικούς παράγοντες», που μπορούν να περιορίσουν την αυτοκτονία, μπορούν να φανούν χρήσιμα.
Ακόμα και στο δημοτικό σχολείο, οι προστατευτικές στρατηγικές μπορούν να βελτιωθούν μέσω προγραμμάτων σπουδών που εστιάζουν στις κοινωνικές δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, στις στρατηγικές αντιμετώπισης και στον εντοπισμό αξιόπιστων ενήλικων μελών από το υποστηρικτικό περιβάλλον του παιδιού.
Παρόμοιες συμβουλές δίδονται και στους δημοσιογράφους. Όταν γράφουν για την αυτοκτονία, όταν καλύπτουν ένα τοπικό γεγονός ή γενικότερες ειδήσεις όπως ο θάνατος μιας διασημότητας, η αναφορά μόνο των γεγονότων και η αποφυγή απαισιόδοξων λεπτομερειών παράλληλα με την επισήμανση αξιόπιστων πηγών που μπορούν να βοηθήσουν σε προβλήματα ψυχικής υγείας, αποτελούν την καλύτερη σειρά ενεργειών. Η αποτυχία τήρησης αυτών των οδηγιών μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω ζημιά στην κοινότητα και, ενδεχομένως, επιπλέον αυτοκτονίες.
Υπάρχουν πολλοί μύθοι που περιβάλλουν την αυτοκτονία. Μεταξύ αυτών είναι η ιδέα ότι οι άνθρωποι οι οποίοι συχνά αναφέρουν ότι θα προβούν σε αυτοκτονία, προσπαθούν απλώς να τραβήξουν την προσοχή και δεν σκέφτονται σοβαρά να την κάνουν πράξη. Αυτό δεν ισχύει. Όταν κάποιος δηλώνει ότι σκέφτεται την αυτοκτονία, μπορεί να είναι ένας τρόπος να ζητήσει βοήθεια. Γι’ αυτό μην τους αγνοείτε.
Άλλοι μύθοι περιλαμβάνουν τις ακόλουθες παρανοήσεις:
- Δεν είναι δουλειά μου να χειριστώ κάτι τέτοιο. Εάν έχετε επαφή με ένα άτομο το οποίο υποπτεύεστε ότι είναι αυτοκτονικό, έχετε την ευθύνη να το βοηθήσετε και να μην το αφήσετε μόνο του.
- Μόνο τα άτομα με ψυχικές ασθένειες είναι αυτοκτονικά. Κάποιοι αυτοκτονικοί άνθρωποι μπορεί όντως να υποφέρουν από μια μη διαγνωσμένη ψυχική ασθένεια, ενώ πολλοί άλλοι μπορεί να μην έχουν κάποια ψυχική ασθένεια.
- Άπαξ και ένα άτομο είναι αυτοκτονικό, παραμένει για πάντα αυτοκτονικό. Οι περισσότεροι αυτοκτονικοί άνθρωποι αναζητούν βοήθεια και είναι σε θέση να είναι λειτουργικοί, ακόμη και όταν αντιμετωπίζουν μια ψυχική ασθένεια.
- Οι περισσότερες αυτοκτονίες συμβαίνουν ξαφνικά, χωρίς κάποια προειδοποίηση. Κάποιες αυτοκτονίες είναι αποτέλεσμα παρορμητικών αποφάσεων ή βλάβης εξαιτίας της κατάχρησης ουσιών, ωστόσο πολλοί άνθρωποι παλεύουν με τις αυτοκτονικές σκέψεις για εβδομάδες ή ακόμη και χρόνια πριν από την ολοκλήρωση της αυτοκτονίας.
- Οι άνθρωποι που βάζουν τέλος στη ζωή τους είναι εγωιστές. Τα θύματα της αυτοκτονίας είναι συνήθως ήρεμοι, ευφυείς άνθρωποι που έχουν χάσει την ελπίδα ότι ο πόνος τους κάποια στιγμή θα τελειώσει και οι οποίοι συχνά δεν μπορούν να ελέγξουν τις σκέψεις και τις πράξεις τους.
- Ένα στοργικό και υποστηρικτικό σύστημα το οποίο ικανοποιεί τις ανάγκες του ατόμου, μπορεί να αποτρέψει την αυτοκτονία. Η αυτοκτονία ξεπερνά όλα τα όρια. Η αγάπη από μόνη της δεν είναι αρκετή για να αποτρέψει την αυτοκτονία.
Πολλοί παράγοντες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην περίπλοκη ιστορία της αυτοκτονίας. Κάθε άτομο είναι διαφορετικό, ωστόσο σε κάθε άτομο αξίζει να ζήσει.
Απόδοση: Γεωργία Νέδιου – Φοιτήτρια Ψυχολογίας
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
