PsychologyNow Team

Βρέθηκαν τα εγκεφαλικά δίκτυα που αποτελούν κρίσιμο παράγοντα κινδύνου αυτοκτονίας

Βρέθηκαν τα εγκεφαλικά δίκτυα που αποτελούν κρίσιμο παράγοντα κινδύνου αυτοκτονίας

PsychologyNow Team
Βρέθηκαν τα εγκεφαλικά δίκτυα που αποτελούν κρίσιμο παράγοντα κινδύνου αυτοκτονίας
Image credit: geralt / pixabay.com

Μια διεθνής ομάδα ερευνητών βρήκε τα εγκεφαλικά δίκτυα, τα οποία παίζουν ρόλο-κλειδί στην αύξηση του κινδύνου απόπειρας αυτοκτονίας.


Όπως αναφέρουν οι ερευνητές στο επιστημονικό περιοδικό Molecular Psychiatry, η ανασκόπηση της υπάρχουσας βιβλιογραφίας υποδεικνύει, ότι έχει πραγματοποιηθεί ελάχιστη έρευνα αναφορικά με μία από τις πρωτεύουσες αιτίες θανάτου παγκοσμίως, ιδιαίτερα μεταξύ των ευπαθών ομάδων.

Τα στατιστικά στοιχεία σχετικά με την αυτοκτονία είναι ανησυχητικά: 800.000 άνθρωποι πεθαίνουν εξαιτίας της αυτοκτονίας κάθε χρόνο σε παγκόσμιο επίπεδο, αντιστοιχώντας σε ένα άτομο κάθε 40 δευτερόλεπτα. Η αυτοκτονία είναι η δεύτερη βασική αιτία θανάτου παγκοσμίως για την ηλικιακή ομάδα 15 – 29 ετών.

Περισσότεροι έφηβοι πεθαίνουν εξαιτίας της αυτοκτονίας, από ό,τι από καρκίνο, καρδιολογικές ασθένειες, AIDS, γενετικές ανωμαλίες, έμφραγμα, πνευμονία, γρίπη και χρόνια πνευμονική νόσο. Ένας στους τρεις εφήβους σκέφτεται να βάλει τέλος στη ζωή του και στο τέλος, ένας εξ αυτών θα προβεί σε απόπειρα αυτοκτονίας.

Φανταστείτε ότι υπάρχει μία ασθένεια, για την οποία γνωρίζουμε ότι σκοτώνει ένα εκατομμύριο ανθρώπους κάθε χρόνο, ένα τέταρτο εξ’ αυτών πριν την ηλικία των τριάντα ετών, χωρίς να γνωρίζουμε τίποτα σχετικά με την αιτία που καθιστά κάποια άτομα περισσότερο ευάλωτα από κάποια άλλα, σε αυτήν την ασθένεια, δηλώνει η Δρ. Ανν-Λώρα Βαν Χάρμελεν, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, από το Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ.

Αυτό ακριβώς συμβαίνει με την αυτοκτονία. Γνωρίζουμε ελάχιστα σχετικά με το τι διαδραματίζεται μέσα στον εγκέφαλο, το λόγο που υπάρχουν διαφορές αναφορικά με το φύλο και τι είναι αυτό που κάνει, ειδικά τους νέους ανθρώπους, πιο ευάλωτους στην αυτοκτονία.

Μια ομάδα ερευνητών ψυχολόγων, πραγματοποίησε μια ανασκόπηση επιστημονικής βιβλιογραφίας είκοσι ετών, σχετικά με μελέτες εγκεφαλικής απεικόνισης αυτοκτονικών σκέψεων και συμπεριφορών. Συνολικά, ερεύνησαν 131 μελέτες, στις οποίες είχαν συμμετάσχει πάνω από 12.000 άτομα, αναζητώντας τυχόν μεταβολές στην εγκεφαλική δομή και λειτουργία, οι οποίες πιθανό να οδηγούν στην αύξηση του παράγοντα κινδύνου αυτοκτονίας.


Διαβάστε σχετικά: Αυτοκτονική Συμπεριφορά: Τα Βασικά Σημάδια


Συνδυάζοντας τα δεδομένα από όλες τις διαθέσιμες μελέτες εγκεφαλικής απεικόνισης, οι ερευνητές αναζήτησαν στοιχεία δομικών, μοριακών ή λειτουργικών εγκεφαλικών μεταβολών, τα οποία θα μπορούσαν να αυξήσουν τον παράγοντα κινδύνου αυτοκτονίας. Προσδιόρισαν δύο εγκεφαλικά δίκτυα και τις μεταξύ τους συνδέσεις, που φαίνονται να παίζουν σημαντικό ρόλο.

Το πρώτο από αυτά τα δίκτυα, περιλαμβάνει περιοχές στο πρόσθιο τμήμα του εγκεφάλου, οι οποίες είναι γνωστές ως μεσοκοιλιακός και πλάγιος κοιλιακός προμετωπιαίος φλοιός και τις συνδέσεις τους με άλλες εγκεφαλικές περιοχές, οι οποίες είναι υπεύθυνες για συναίσθημα. Τυχόν αλλαγές σε αυτό το δίκτυο, μπορεί να οδηγούν σε υπερβολικές αρνητικές σκέψεις και δυσκολίες στη ρύθμιση των συναισθημάτων, πυροδοτώντας αυτοκτονικές σκέψεις.

Το δεύτερο δίκτυο, εμπλέκει περιοχές που είναι γνωστές ως ραχιαίος προμετωπιαίος φλοιός και ως σύστημα κάτω μετωπικής έλικας. Μεταβολές σε αυτό το δίκτυο, μπορεί να επηρεάσουν την απόπειρα αυτοκτονίας, συγκεκριμένα, εξαιτίας του ρόλου του στη λήψη αποφάσεων, στη δημιουργία εναλλακτικών λύσεων σε προβλήματα και στον έλεγχο της συμπεριφοράς.

Οι ερευνητές προτείνουν ότι αν και τα δύο δίκτυα παρουσιάσουν αλλοιώσεις, όσον αφορά στη δομή, τη λειτουργία ή βιοχημεία τους, αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε καταστάσεις όπου ένα άτομο να σκέφτεται αρνητικά για το μέλλον και να είναι ανίκανο να ελέγξει τις σκέψεις του, γεγονός που ίσως οδηγεί με τη σειρά του σε υψηλότερο κίνδυνο αυτοκτονίας.

Η ανασκόπηση παρέχει στοιχεία, τα οποία υποστηρίζουν ένα ελπιδοφόρο μέλλον, με την ανακάλυψη νέων, βελτιωμένων τρόπων μείωσης του αυτοκτονικού κινδύνου, υποστηρίζουν οι ερευνητές. Οι διαφορές στα εγκεφαλικά κυκλώματα, οι οποίες βρέθηκαν σε πολλές μελέτες, ωθούν στη δημιουργία πιο αποτελεσματικών στρατηγικών πρόληψης για την αυτοκτονία.

Η ανασκόπηση υπογραμμίζει την έλλειψη ερευνών για την αυτοκτονία, ειδικά ως προς τις διαφορές φύλου και τις ευάλωτες ομάδες. Επίσης, παρ’ όλο που οι αυτοκτονικές σκέψεις, συχνά εμφανίζονται στην εφηβεία, η πλειοψηφία των μελετών εστιάζει στους ενήλικες.

Ο πιο σημαντικός δείκτης πρόβλεψης θανάτου από αυτοκτονία, είναι μία προηγούμενη απόπειρα αυτοκτονίας. Επομένως είναι σημαντικό να μπορούμε να παρέμβουμε όσο το δυνατόν νωρίτερα για να μειώσουμε τον κίνδυνο, δηλώνουν οι ερευνητές.

Για πολλούς ανθρώπους, αυτό μπορεί να γίνει κατά τη διάρκεια της εφηβείας. Αν βρούμε έναν τρόπο για να προσδιορίζουμε τους νέους που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο, τότε θα έχουμε μια ευκαιρία να παρέμβουμε και να τους βοηθήσουμε σε αυτό το κρίσιμο στάδιο της ζωής τους.

Ακόμα πιο εκπληκτικό είναι ότι, παρόλο που το γεγονός ότι οι διεμφυλικοί διατρέχουν υψηλότερο αυτοκτονικό κίνδυνο, μόνο ένα άτομο στα 131 δείγματα που συμπεριλήφθηκαν στην ανασκόπηση, αναγνωρίστηκε ως διεμφυλικό.

Υπάρχουν πολύ ευάλωτες ομάδες, οι οποίες δεν εξυπηρετούνται από τις έρευνες για πολλούς λόγους, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης να δοθεί προτεραιότητα στη θεραπεία, καθώς και της μείωσης του στίγματος, λένε οι ερευνητές. Χρειάζεται επειγόντως να μελετήσουμε αυτές τις ομάδες και να βρούμε τρόπους για να τις βοηθήσουμε και να τις υποστηρίξουμε.


MarFwt Sk
Μελέτη: Imaging suicidal thoughts and behaviors: a comprehensive review of 2 decades of neuroimaging studies

Απόδοση: Μαρία Φωτεινή Σκούπρα, Ψυχολόγος - Γνωσιακή Συμπεριφορική θεραπεύτρια
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr

 

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...