Η μεγάλη πλειοψηφία των αντικαταθλιπτικών που χορηγούνται σε παιδιά και εφήβους είναι αναποτελεσματικά και δυνητικά επικίνδυνα, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύεται στο «The Lancet».
Από τα 14 τακτικά συνταγογραφούμενα φάρμακα, μόνο ένα – το Prozac –βρέθηκε να είναι αρκετά αποτελεσματικό για να δικαιολογήσει τη χορήγηση σε παιδιά και εφήβους, διαπίστωσαν οι ερευνητές.
Εάν λοιπόν πρόκειται να χορηγηθούν φάρμακα στα παιδιά, τότε το Prozac θα πρέπει να είναι το επιλεγμένο φάρμακο, κατέληξε η μελέτη.
«Κανείς δεν πρέπει να παίρνει αντικαταθλιπτικά και νομίζω ότι είναι αμφίβολο ότι και οι άνθρωποι δεν θα πρέπει να παίρνουν ούτε Prozac», δήλωσε ο Dr. Jon Jureidini, παιδοψυχίατρος στο Ινστιτούτο Ερευνών Robinson στο Πανεπιστήμιο της Αδελαΐδας στην Αυστραλία, ο οποίος έγραψε ένα σχόλιο σχετικό με τη μελέτη. «Ακόμη και η θέση της μελέτης για την κατάλληλότητα του Prozac, είναι αρκετά αδύναμη».
Το Prozac βρέθηκε ότι ωφελεί σημαντικά τα παιδιά και τους εφήβους με μείζονα κατάθλιψη, αν και το μέγεθος του οφέλους κυμάνθηκε από καμία σχεδόν αλλαγή σε δραματική βελτίωση.
Άλλα φάρμακα που ανέλυσαν οι ερευνητές – συμπεριλαμβανομένων των Zoloft, Paxil, Celexa και Cymbalta – δεν έδειξαν κανένα όφελος έναντι του εικονικού φαρμάκου για αυτήν την ηλικιακή ομάδα.
Περίπου το 3% των παιδιών κάτω των 12 ετών και το 6% των εφήβων παγκοσμίως, πιστεύεται ότι έχουν κατάθλιψη. Δεν είναι σαφές πόσοι από αυτούς βρίσκονται υπό φαρμακευτική αγωγή.
Οι ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις, συμπεριλαμβανομένης της γνωστικής συμπεριφορικής θεραπείας, έχουν αποδειχθεί αρκετά αποτελεσματικές κατά της κατάθλιψης στους νέους, όπως και η τακτική άσκηση και ο επαρκής ύπνος, μπορούν επίσης να κάνουν τη διαφορά, είπε ο Jureidini. Η συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών δεν χρειάζεται να υποβληθεί σε φαρμακευτική αγωγή για την κατάθλιψη, δήλωσε, αλλά πολλοί όμως βρίσκονται.
«Δυστυχώς είμαστε αντιμέτωποι με την επιχείρηση μάρκετινγκ της φαρμακευτικής βιομηχανίας σε συνδυασμό με τους ευσεβείς πόθους των ιατρών και των γονέων ότι μπορεί να υπάρξει μια καλή και απλή λύση για την εφηβική δυσφορία», ανέφερε. «Η εφηβική δυσφορία είναι κάτι που πρέπει να πάρουμε πολύ στα σοβαρά, αλλά δεν χρειάζεται να το μετατρέψουμε σε ιατρική κατάσταση όταν τις περισσότερες φορές δεν είναι».
Ένα διαφορετικό είδος κατάθλιψης
Διάφορα ερωτήματα έχουν τεθεί σχετικά με τη χρησιμότητα των αντικαταθλιπτικών σε νέους ανθρώπους, των οποίων οι εγκέφαλοι αναπτύσσονται ακόμη. Πριν από μια δεκαετία, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ, προειδοποίησε για ορισμένα αντικαταθλιπτικά που χρησιμοποίησαν οι έφηβοι, λέγοντας ότι μπορεί να αυξήσουν την αυτοκτονική σκέψη.
Σε ηλικιωμένους, τα αντικαταθλιπτικά όπως το Prozac πιστεύεται ότι πυροδοτούν την ανάπτυξη νέων εγκεφαλικών κυττάρων και νέων συνδέσεων μεταξύ τους, αλλά δεν υπάρχει εμφανές βιολογικό όφελος για τους αναπτυσσόμενους εγκεφάλους παιδιών και εφήβων.
Η κατάθλιψη φαίνεται επίσης να έχει διαφορετικό αποτύπωμα στους νέους ανθρώπους, συχνά εμφανιζόμενη ως επιθετική συμπεριφορά, ευερεθιστότητα ή κακή σχολική απόδοση, αντί για προφανώς υποβαθμισμένη διάθεση.
Αρκετοί γιατροί προειδοποίησαν ότι οι ασθενείς δεν θα πρέπει να σταματήσουν να παίρνουν τα φάρμακά τους λόγω αυτής της μελέτης. Η απότομη διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής μπορεί να προκαλέσει προβλήματα, συμπεριλαμβανομένης της αυτοκτονικής σκέψης. Και μερικά άτομα μπορεί ακόμα να επωφεληθούν από τα άλλα φάρμακα.
«Εάν ο ασθενής ανταποκρίνεται σε μία θεραπεία, πρέπει φυσικά να τη συνεχίσει. Αλλά κατά μέσο όρο, αν πρέπει να ξεκινήσει μια θεραπεία, ίσως η καλύτερη ουσία να είναι η φλουοξετίνη [Prozac] και όχι οι άλλες», δηλώνουν οι ερευνητές.
Η φαρμακευτική αγωγή ως η μόνη επιλογή
Η νέα μελέτη, που ακολούθησε τη μέθοδο της μετα-ανάλυσης, εξέτασε 34 μελέτες που διεξήχθησαν προηγουμένως. Αυτές οι μελέτες περιελάμβαναν περισσότερα από 5.200 παιδιά και έφηβους που έλαβαν ένα από τα 14 αντικαταθλιπτικά ή ένα εικονικό φάρμακο κατά μέσο όρο για 8 εβδομάδες. Η μελέτη δεν εξέτασε τη μακροχρόνια χρήση των φαρμάκων, διότι δεν υπήρξε αρκετή προηγούμενη έρευνα για να αναλυθεί.
Παρ’ όλο που αρκετές από τις μελέτες υποστήριζαν ότι συμπεριέλαβαν ασθενείς ηλικίας μικρότερης των 6 ετών, οι ερευνητές δήλωσαν ότι ουσιαστικά δεν υπάρχουν στοιχεία για παιδιά μικρότερα των 9 ετών.
Ορισμένοι ψυχίατροι στις ΗΠΑ, δηλώνουν ότι μέχρι πρόσφατα, δεν θυμούνται να έχουν δει παιδιά κάτω των 13 ετών που ήταν αυτοκαταστροφικά ή σοβαρά καταθλιπτικά. «Δεν γνωρίζουμε τι συνέβη, αλλά βλέπουμε συνεχώς τέτοια περιστατικά», αναφέρουν.
Με βάση την εμπειρία τους, τα αντικαταθλιπτικά δουλεύουν καλά στους ασθενείς τους που βρίσκονται στην προεφηβεία και την εφηβεία.
Οι ίδιοι δηλώνουν ότι θα ήταν ευτυχείς να παραπέμψουν τους ασθενείς τους σε κοινωνικές υπηρεσίες και ψυχοθεραπεία, αλλά είναι «σχεδόν ανύπαρκτες» στις κοινότητες στις οποίες δουλεύουν. «Αυτό αφήνει μόνο μια επιλογή», λένε: τα φάρμακα.
Αμφισβητώντας τις μεθόδους
Άλλοι ερευνητές, εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με τις μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν για τη διεξαγωγή της μελέτης.
Το Prozac φαινόταν ότι ήταν το καλύτερο φάρμακο, μόνο επειδή ήταν το αντικείμενο της μεγαλύτερης έρευνας, δηλώνουν.
Και υποστηρίζουν ότι το συμπέρασμα της μελέτης είναι προκατειλημμένο.
Πολλά από τα άλλα φάρμακα θα είχαν θεωρηθεί αποτελεσματικά εάν οι συντάκτες της μελέτης είχαν εξετάσει σωστά τον αντίκτυπο του εικονικού φαρμάκου, αναφέρουν. Λόγω του ισχυρού εικονικού αποτελέσματος στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης, μόνο ένας μικρός αριθμός συμμετεχόντων σε καθεμία από τις 34 μελέτες θα είχε δείξει όφελος πέραν του εικονικού φαρμάκου. Μόνο μια μεγάλη μελέτη ή πολλαπλές μελέτες που εξετάζουν το ίδιο φάρμακο – όπως ήταν διαθέσιμη για το Prozac – θα έδειχναν ένα όφελος, δηλώνουν οι ερευνητές.
Το 65% των μελετών στη μετα-ανάλυση, χρηματοδοτήθηκαν από φαρμακευτικές εταιρείες, αλλά οι ερευνητές της μελέτης δήλωσαν ότι ήταν σε θέση να χρησιμοποιήσουν στατιστικά εργαλεία για να μειωθεί κάθε μεροληψία της εταιρείας.
«Νομίζω ότι τα δεδομένα μας είναι αρκετά ισχυρά. Ωστόσο, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε την πιθανότητα μεροληψίας από μία χορηγία», δήλωσαν οι ερευνητές.
Και σημείωνουν ότι χρειάζεται περισσότερη έρευνα για τις αιτίες της κατάθλιψης σε παιδιά και εφήβους και για τη μακροχρόνια χρήση αντικαταθλιπτικών.
«Το μήνυμα είναι ότι η φαρμακευτική αγωγή δεν πρέπει να είναι η εύκολη απάντηση στο πρόβλημα της μείζονος κατάθλιψης», δηλώνουν, «αλλά ταυτόχρονα έχουμε ένα αποτελεσματικό εργαλείο, που αν χρειαστεί, μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε».
Πηγή: statnews.com
Έρευνα: The Lancet
Απόδοση – Επιμέλεια: Psychologynow.gr
* Η απόδοση αυτού του άρθρου στα ελληνικά απαιτεί πολύ προσπάθεια και δεν επιθυμούμε να το αναδημοσιεύετε χωρίς την άδειά μας. Αν θέλετε να το αναδημοσιεύσετε, επικοινωνήστε μαζί μας στο info@psychologynow.gr
