Μια νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο Νορθουέστερν αμφισβητεί την επικρατούσα άποψη ότι τα γονίδια αποτελούν αμετάβλητα χαρακτηριστικά της βιολογίας μας τα οποία καθορίζονται κατά τη σύλληψη.
Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι η κοινωνικο-οικονομική κατάσταση είναι ένας ισχυρός καθοριστικός παράγοντας για την ανθρώπινη υγεία και την εμφάνιση ασθενειών, ενώ η κοινωνική ανισότητα είναι ένας ευρέως διαδεδομένος στρεσογόνος παράγοντας για τους ανθρώπους παγκοσμίως. Το χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο και/ή το εισόδημα προβλέπουν, για παράδειγμα, αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών παθήσεων, διαβήτη, πολλών τύπου καρκίνου και μολυσματικών ασθενειών. Επιπλέον, η χαμηλότερη κοινωνικο-οικονομική κατάσταση συνδέεται με φυσιολογικές διεργασίες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη νόσων, συμπεριλαμβανομένων της χρόνιας φλεγμονής, της αντίστασης στην ινσουλίνη και της δυσλειτουργίας της κορτιζόλης.
Στην προκείμενη μελέτη, οι ερευνητές βρήκαν στοιχεία που δείχνουν ότι η φτώχεια μπορεί να επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό ευρείες περιοχές του ανθρώπινου γενετικού κώδικα. Ανακάλυψαν ότι η χαμηλότερη κοινωνικο-οικονομική κατάσταση συνδέεται με τη μεθυλίωση του DNA (DNAm) – έναν βασικό επιγενετικό μηχανισμό που έχει τη δυνατότητα να διαμορφώσει τη γονιδιακή έκφραση – σε περισσότερες από 2.500 θέσεις, σε περισσότερα από 1.500 γονίδια.
Με άλλα λόγια, η φτώχεια επηρεάζει σχεδόν κατά 10% τα γονίδια του γονιδιώματος.
Ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Thomas McDade δήλωσε ότι αυτό είναι σημαντικό για δύο λόγους.
Πρώτον, γνωρίζουμε εδώ και πολύ καιρό ότι η κοινωνικο-οικονομική κατάσταση είναι ένας ισχυρός καθοριστικός παράγοντας για την υγεία, αλλά οι μηχανισμοί με τους οποίους το σώμα μας μας καταγράφει τις εμπειρίες της φτώχειας δεν είναι γνωστοί. Τα ευρήματά μας υποδεικνύουν ότι η μεθυλίωση του DNA μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο, καθώς και ότι το ευρύ πεδίο της σύνδεσης μεταξύ της κοινωνικο-οικονομικής κατάστασης και του DNAm συνάδει με το ευρύ φάσμα των βιολογικών συστημάτων και των αποτελεσμάτων για την υγεία που γνωρίζουμε ότι διαμορφώνονται από τη κοινωνικο-οικονομική κατάσταση.
Δεύτερον, οι εμπειρίες μας κατά τη πορεία της ανάπτυξης «ενσωματώνονται» στο γονιδίωμα διαμορφώνοντας κυριολεκτικά τη δομή και τη λειτουργία του.
Φύση εναντίον ανατροφής, δεν υφίσταται, προσθέτει.
Οι ερευνητές έμειναν έκπληκτοι μπροστά στις τόσο πολλές συνδέσεις μεταξύ της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης και της μεθυλίωσης του DNA, σε έναν τόσο μεγάλο αριθμό γονιδίων.Αυτό το μοτίβο υπογραμμίζει έναν πιθανό μηχανισμό μέσω του οποίου η φτώχεια μπορεί να έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις σε ένα ευρύ φάσμα φυσιολογικών συστημάτων και διαδικασιών, δηλώνουν.
Χρειάζονται ωστόσο επιπρόσθετες μελλοντικές μελέτες για τον προσδιορισμό των επιπτώσεων της διαφορικής μεθυλίωσης στην υγεία ως προς τα σημεία που έχουν εντοπίσει οι ερευνητές, καθώς πολλά από τα γονίδια σχετίζονται με διαδικασίες που απαντούν σε ανοσολογικές αντιδράσεις σε λοιμώξεις, στην σκελετική ανάπτυξη και στην ανάπτυξη του νευρικού συστήματος.
Μελέτη: Genome‐wide analysis of DNA methylation in relation to socioeconomic status during development and early adulthood
Απόδοση: Διαμάντω Γιαλλελή
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
