Νέα έρευνα δείχνει πώς η διακρανιακή διέγερση με υπερήχους μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση ψυχιατρικών διαταραχών.
Φανταστείτε ότι γράφετε διαγώνισμα και σκέφτεστε ότι η επιτυχία σας εξαρτάται από το ποιες κάλτσες φοράτε ή από το πόσα μπισκότα φάγατε, παρά από τις ώρες που περάσατε μελετώντας.
Αυτό είναι ένα ζήτημα «απόδοσης ευσήμων» (Credit assignment), όπου ένας άνθρωπος ή ζώο αποδίδει το λάθος αποτέλεσμα σε ένα γεγονός, και το οποίο παρατηρείται σε μια ποικιλία ψυχιατρικών διαταραχών, όπως ο εθισμός ή η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, στις οποίες τα άτομα συνεχίζουν να πιστεύουν ότι η χρήση ουσιών ή η συμμετοχή σε συγκεκριμένες τελετουργίες θα οδηγήσουν σε θετικά αποτελέσματα.
Τώρα, μια καινούρια μελέτη σε μακάκους (γένος μαϊμούδων) ρίχνει φως στο ποια μέρη του εγκεφάλου υποστηρίζουν τις διαδικασίες απόδοσης ευσήμων και, για πρώτη φορά, στο πώς η χαμηλής έντασης διακρανιακή διέγερση με υπερήχους (TUS) μπορεί να τροποποιήσει την εγκεφαλική δραστηριότητα και συμπεριφορές που σχετίζονται με αυτές τις διαδικασίες.
Αυτή η γραμμή έρευνας, αν και ως τώρα αναπτύχθηκε σε ζώα, κάποια μέρα θα μπορούσε να εφαρμοστεί στην κλινική έρευνα για να αντιμετωπιστούν ψυχιατρικές διαταραχές στις οποίες παρατηρούνται δυσπροσαρμοστικές αποφάσεις.
Η μελέτη, που πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο του Πλίμουθ και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science Advances, δείχνει ότι η σχετική, με την απόδοση ευσήμων, δραστηριότητα στην πλευρική προμετωπιαία περιοχή του εγκεφάλου, που υποστηρίζει τις προσαρμοστικές συμπεριφορές, μπορεί να διαταραχτεί γρήγορα και με ασφάλεια με τη διακρανιακή διέγερση με υπερήχους.
Διαβάστε σχετικά: Ένας νέος τρόπος αντιμετώπισης του άγχους, της κατάθλιψης και του τραύματος
Μετά τη διέγερση αυτής της εγκεφαλικής περιοχής, τα ζώα στη μελέτη έγιναν πιο διερευνητικά στις αποφάσεις τους. Ως αποτέλεσμα της νευροτροποποίησης, η συμπεριφορά δεν καθοδηγούνταν πλέον από την αξία επιλογής –δηλαδή, δεν μπορούσαν να καταλάβουν ότι κάποιες επιλογές θα προκαλούσαν καλύτερα αποτελέσματα– και η λήψη αποφάσεων ήταν λιγότερο ευπροσάρμοστη στην εργασία.
Η μελέτη φανέρωσε επίσης ότι αυτή η διαδικασία παρέμενε άθικτη αν μια άλλη εγκεφαλική περιοχή διεγειρόταν – δείχνοντας, για πρώτη φορά, το πώς η εγκεφαλική τροποποίηση που σχετίζεται με μια εργασία είναι συγκεκριμένη στη διέγερση περιοχών που μεσολαβούν σε μια ορισμένη γνωστική διαδικασία.
Ο εγκέφαλος είναι σαν ένα μωσαϊκό – υπάρχουν πολλά μέρη που κάνουν διαφορετικά πράγματα. Κάθε μέρος μπορεί να συνδέεται με μια συγκεκριμένη συμπεριφορά. Η δυσκολία είναι πρώτα να μάθουμε αν αυτή η συμπεριφορά συνδέεται αιτιακά με μια συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου. Μόνο η εγκεφαλική διέγερση σου επιτρέπει να απαντήσεις σε αυτό το ερώτημα, δήλωσε η πρώτη συγγραφέας της μελέτης Δρ. Έλσα Φουρανιάν.
Η δεύτερη πρόκληση είναι ότι αφού διαταράξεις ή τροποποιήσεις ένας μέρος, τότε μπορεί να επηρεαστούν αρκετά άλλα, γι’ αυτό χρειάζεται να κατανοήσουμε πώς οι εγκεφαλικές περιοχές λειτουργούν μαζί και πώς επηρεάζουν η μία την άλλη αν η μία διεγερθεί ή διαταραχτεί.
Το πραγματικά ενδιαφέρον εύρημα δεν είναι μόνο ότι ανακαλύψαμε πού συμβαίνουν ορισμένες δραστηριότητες λήψης αποφάσεων, αλλά και το πώς η νευροτροποποίηση μπορεί να αλλάξει αυτές και άλλες σχετικές συμπεριφορές. Ελπίζουμε ότι αυτά τα αποτελέσματα θα ανοίξουν τον δρόμο για νέες μελέτες σε ανθρώπους, ειδικά σε ασθενείς που αντιμετωπίζουν θέματα ψυχικής υγείας, κατέληξε η ερευνήτρια.
Έρευνα: Davide Folloni et al, Ultrasound modulation of macaque prefrontal cortex selectively alters credit assignment–related activity and behavior, Science Advances (2021).
Απόδοση – Επιμέλεια: Ισμήνη Τσοχαλή, επιμελήτρια κειμένων
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
