Οι διακυμάνσεις της εγκεφαλικής δραστηριότητας για τρία λεπτά μπορούν να υποδείξουν εάν οι ασθενείς με κοινωνικό άγχος θα ωφεληθούν από τη θεραπεία.
Παραμένει μια κεντρική πρόκληση στην ψυχιατρική να μπορεί κρίνει αξιόπιστα εάν ένας ασθενής θα ανταποκριθεί στη θεραπεία. Σε μια καινούργια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal Biological Psychiatry, ερευνητές από το Ινστιτούτο Καρολίνσκα στη Σουηδία και το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Ανθρώπινη Ανάπτυξη, στη Γερμανία, έδειξαν ότι οι, από στιγμή σε στιγμή, διακυμάνσεις της εγκεφαλικής δραστηριότητας μπορούν να προβλέψουν αξιόπιστα εάν ένας ασθενής με διαταραχή κοινωνικού άγχους θα ανταποκριθεί στη Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία (ΓΣΘ).
Συχνά αναζητούνται βιώσιμοι προγνωστικοί δείκτες της ανταπόκρισης στην ψυχιατρική θεραπεία, αλλά παραμένουν άπιαστοι. Οι τεχνικές απεικόνισης εγκεφάλου, όπως η Λειτουργική Απεικόνιση Μαγνητικού Συντονισμού (ΛΑΜΣ, fMRI), είναι πολλά υποσχόμενες, αλλά η χαμηλή αξιοπιστία έχει μειώσει τη χρησιμότητα των μετρήσεων της τυπικής ΛΑΜΣ ως προαγγέλων της επιτυχίας της θεραπείας.
Αν και ιστορικά έχει θεωρηθεί δείκτης του λεγόμενου «θορύβου» του εγκεφάλου, η μεταβλητότητα του από στιγμή σε στιγμή εγκεφαλικού σήματος συνεχίζει να κερδίζει δυναμική ως ένας ευαίσθητος και αξιόπιστος δείκτης των ατομικών διαφορών στην αποτελεσματικότητα της νευρωνικής λειτουργίας. Ωστόσο, η νευρωνική μεταβλητότητα δεν έχει ακόμα μελετηθεί σε σχέση με τα αποτελέσματα της ψυχιατρικής θεραπείας.
Η ερευνητική ομάδα σχεδίασε μια μοναδική μελέτη, η οποία περιλάμβανε απεικόνιση εγκεφάλου σε 45 ασθενείς με διαταραχή κοινωνικού άγχους, κατά τη διάρκεια παθητικής ξεκούρασης και μιας δοκιμασίας για το κοινωνικό άγχος, που ονομάζεται συναισθηματική παρακολούθηση προσώπων, σε δύο συνεδρίες (με απόσταση 11 εβδομάδων), για να καταγράψει την από στιγμή σε στιγμή νευρωνική μεταβλητότητα.
Έπειτα, οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε γνωστική συμπεριφορική θεραπεία, διάρκειας εννέα εβδομάδων, μέσω διαδικτύου. Οι ερευνητές έδειξαν ότι η μεταβλητότητα του εγκεφαλικού σήματος που μετρήθηκε κατά τη διάρκεια της συναισθηματικής δοκιμασίας ήταν ο πιο ισχυρός και αξιόπιστος προβλεπτικός παράγοντας του αποτελέσματος της θεραπείας, παρόλο που η δοκιμασία απαιτούσε μόλις τρία λεπτά για να ολοκληρωθεί.
Διαβάστε σχετικά: Πώς ξεκινάει η πρώτη συνεδρία με έναν θεραπευόμενο;
Η μεταβλητότητα στα εγκεφαλικά σήματα συχνά θεωρείται μέτρηση «θορύβου», κάτι που πρέπει να εξαλειφθεί πριν από την περαιτέρω ανάλυση. Παρουσιάσαμε τα πρώτα στοιχεία ότι η νευρωνική μεταβλητότητα μπορεί να αποτελέσει έναν αξιόπιστο και αποτελεσματικό προβλεπτικό δείκτη του αποτελέσματος της ψυχιατρικής θεραπείας, ιδίως όταν χρησιμοποιούνται ειδικά σχεδιασμένες δοκιμασίες για την εκάστοτε διαταραχή που μελετάται. Πρέπει να σκεφτούμε ξανά τις τυπικές προσεγγίσεις στην ψυχιατρική νευροαπεικόνιση για να μεγιστοποιήσουμε την κλινική επίδραση, αναφέρει ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Δρ Κρίστοφερ Μάνσον, κλινικός ψυχολόγος και ερευνητής στο τμήμα Κλινικής Νευροεπιστήμης στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα.
Στην επόμενη φάση της έρευνάς τους, οι συγγραφείς της μελέτης θα συλλέξουν μεγαλύτερα δείγματα, για να εξετάσουν εάν η μεταβλητότητα του εγκεφαλικού σήματος μπορεί να προβλέψει σε ποια συγκεκριμένη θεραπεία πρέπει να υποβληθούν οι ασθενείς.
Εάν η από στιγμή σε στιγμή νευρωνική μεταβλητότητα αξίζει ως κλινικά χρήσιμος προβλεπτικός παράγοντας του αποτελέσματος της θεραπείας, χρειάζεται να πούμε στους ειδικούς όχι μόνο το πόσο θα ανταποκριθεί ένας ασθενής στη θεραπεία αλλά και εάν η θεραπεία Α ή Β είναι καταλληλότερη για εκείνον. Αυτός θα είναι ο μακροπρόθεσμος στόχος μας.
Στο μεταξύ, οι μέθοδοί μας είναι άμεσα και ανοιχτά διαθέσιμες σε όποιον ερευνητή ενδιαφέρεται για το εάν η μεταβλητότητα παρέχει κλινική χρησιμότητα ανάμεσα και πέρα από τους ασθενείς με διαταραχή κοινωνικού άγχους, λέει ο ανώτερος συγγραφέας της μελέτης Δρ Ντάγκλας Γκάρετ, επικεφαλής της Ομάδας Νευρωνικής Δυναμικής κατά τη Διάρκεια της Ζωής στο Κέντρο Υπολογιστικής Ψυχιατρικής και Έρευνας της Γήρανσης στο Μαξ Πλανκ.
Απόδοση: Μαρία Φωτεινή Σκούπρα, Ψυχολόγος-Γνωσιακή Συμπεριφορική θεραπεύτρια
Επιμέλεια: Ισμήνη Τσοχαλή, επιμελήτρια κειμένων
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
