PsychologyNow Team

Αυτοί οι τρόποι θα σας οδηγήσουν να πάρετε τη σωστή απόφαση

Αυτοί οι τρόποι θα σας οδηγήσουν να πάρετε τη σωστή απόφαση

PsychologyNow Team

Τέσσερις τρόποι για να οδηγηθείτε στην καλύτερη επιλογή. 


Όσες σωστές αποφάσεις και να έχετε πάρει στη ζωή σας, πιθανόν κάποια στιγμή να έχετε πάρει και κάποιες λάθος. Οι αποφάσεις που παίρνουμε στην καθημερινότητα μας, άλλοτε σημαντικές και άλλοτε όχι και τόσο, συχνά επηρεάζονται από προηγούμενα λάθη που έχουμε κάνει, από τις προκαταλήψεις μας, τα συναισθήματα μας και την υπεραπλούστευση μας.

Οπότε, υπάρχει κάτι το οποίο θα μπορούσαμε να κάνουμε με σκοπό να επιλέγουμε καλύτερα; Για την ακρίβεια υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός ερευνών που υποδεικνύουν ορισμένες στρατηγικές στη λήψη αποφάσεων, με βάση τις οποίες μπορούμε να μετριάσουμε τις προκαταλήψεις στον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε και στην ουσία να οδηγηθούμε στη λήψη των καλύτερων δυνατών αποφάσεων.

 

1) Αφιερώστε λίγο χρόνο

Η λαϊκή σοφία, έχει επιστήσει την προσοχή των ανθρώπων στο να «αναμένουμε» όταν πρόκειται να πάρουμε μεγάλες αποφάσεις, υποδηλώνοντας ότι αν διαθέσουμε από λίγες ώρες έως και κάποιες ημέρες μέχρι να πάρουμε μια απόφαση, θα κάνουμε τις καλύτερες επιλογές. Πρόσφατες έρευνες έχουν υποδείξει πως ακόμη και μια μικρή καθυστέρηση, ακόμα και ένα κλάσμα του δευτερολέπτου πριν να κάνουμε μια επιλογή, μπορεί να μας οδηγήσει σε αυτή με μεγαλύτερη ακρίβεια.

Σε μια έρευνα που δημοσιοποιήθηκε στο PLoSOne, ερευνητές από το τμήμα της Ιατρικής του Πανεπιστημίου της Κολούμπια ανέθεσαν σε εθελοντές να εκτελέσουν κάποιες ασκήσεις μέσω υπολογιστών στις οποίες οι συμμετέχοντες είτε απαντούσαν όποτε ήθελαν, είτε περίμεναν κάποιο σήμα το οποίο υποδείκνυε ότι ήταν έτοιμοι να απαντήσουν. Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως ο έλεγχος της διάρκειας του χρόνου, όπως στην περίπτωση των συμμετεχόντων που έπρεπε να δουν το ερέθισμα πριν πάρουν την απόφαση, αύξανε το βαθμό ακρίβειας. 

«Καθυστερώντας την έναρξη της διαδικασίας της λήψης απόφασης από ένα μικρό χρονικό διάστημα όσο 50 μέχρι και 100 χιλιοστά του δευτερολέπτου, βρήκαμε ότι δίνεται η δυνατότητα στον εγκέφαλο να εστιάσει την προσοχή του περισσότερο στη σχετική πληροφορία και να μπλοκάρει τις μη σχετικές πληροφορίες που αποσπούν την προσοχή» εξηγούν οι ερευνητές. «Με αυτόν τον τρόπο, αντί να δουλεύουμε περισσότερο και πιο σκληρά για να πάρουμε μία απόφαση, ο εγκέφαλος μας απλά μεταθέτει χρονικά την έναρξη της λήψης απόφασης, σε ένα επίπεδο που κρίνει ο ίδιος πιο παραγωγικό».

Έτσι λοιπόν την επόμενη φορά που θα πρέπει να πάρετε μια απόφαση, κάντε μια σύντομη παύση και επικεντρωθείτε στις διαθέσιμες επιλογές πριν δεσμευθείτε. Η έρευνα υποδηλώνει, πως ακόμα και μια μικρή παύση θα μπορέσει να σας βοηθήσει να κάνετε μια περισσότερο ακριβή επιλογή.

 

2) Βελτιώστε τη Συναισθηματική Νοημοσύνη σας

Σε μια μελέτη που διεξήχθη από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τορόντο διαπιστώθηκε πως οι εθελοντές, που είχαν υψηλότερο δείκτη συναισθηματικής νοημοσύνης, έπαιρναν καλύτερες αποφάσεις. Η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Psychological Science”, παρατήρησε συμμετεχόντες με χαμηλό και υψηλό δείκτη συναισθηματικής νοημοσύνης. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι εκείνοι που παρουσίαζαν χαμηλότερα επίπεδα συναισθηματικής κατανόησης είχαν την τάση να επιτρέπουν στο άγχος που είχαν για άλλα ζητήματα να επηρεάσει τις τρέχουσες αποφάσεις που έπρεπε να πάρουν, σε αντίθεση με εκείνους που παρουσίαζαν υψηλότερα επίπεδα συναισθηματικής νοημοσύνης.

«Οι άνθρωποι παίρνουν συχνά αποφάσεις που επηρεάζονται από συναισθήματα τα οποία δε σχετίζονται με τις αποφάσεις που παίρνουν» εξηγούν οι ερευνητές. «H έρευνα υποδεικνύει ότι διαρκώς πέφτουμε θύματα των συναισθημάτων μας».

Ωστόσο, οι ερευνητές πράγματι διαπίστωσαν ότι όταν ενημέρωσαν τους συμμετέχοντες για το γεγονός ότι το άγχος τους δεν σχετιζόταν με το επικείμενο ζήτημα, οδηγήθηκαν στην λήψη καλύτερων αποφάσεων.

Οι άνθρωποι οι οποίοι χαρακτηρίζονται από συναισθηματική νοημοσύνη δεν απομακρύνουν όλα τους τα συναισθήματα από τη διαδικασία της λήψης απόφασης. Απομακρύνουν όμως όλα εκείνα που δε σχετίζονται με αυτήν τη διαδικασία.

 

3) Διατηρήστε τα επίπεδα του στρες σας υπό έλεγχο

Οι ερευνητές έχουν επίσης διαπιστώσει πως το στρες μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο παίρνουμε αποφάσεις και πιο συχνάμε αρνητικό πρόσημο. Η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Current Directions in Psychological Science”, περιελάμβανε συμμετέχοντες οι οποίοι τέθηκαν υπό διαδικασία στρες τοποθετώντας το ένα χέρι τους σε παγωμένο νερό για αρκετά λεπτά. Οι ερευνητές συμπέραναν ότι υπό τέτοιες στρεσογόνες καταστάσεις οι συμμετέχοντες ήταν πιο πιθανό να δώσουν έμφαση σε θετικές πληροφορίες ενώ παράλληλα υποτιμούσαν τις αρνητικές.

Οι συγγραφείς της μελέτης, υποστηρίζουν ότι όταν πρόκειται να λάβετε μια σημαντική απόφαση κάτω από στρεσογόνες συνθήκες, όπως για παράδειγμα να αποφασίσετε αν θα πρέπει να αναλάβετε μια νέα θέση εργασίας, θα πρέπει πιθανόν να επικεντρωθείτε περισσότερο στα πλεονεκτήματα της από τα πιθανά μειονεκτήματα της. Για παράδειγμα, όταν αξιολογείτε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα μιας προσφερόμενης θέσης εργασίας, είναι πιθανόν καλύτερο να δώσετε προσοχή στα προνόμια της θέσης αυτής, όπως ο αυξημένος μισθός και η δυνατότητα παροχής άδειας έναντι των αρνητικών χαρακτηριστικών όπως οι περισσότερες ώρες εργασίας και οι μεγαλύτερες μετακινήσεις.

«Όλες οι αποφάσεις μας παίρνονται μέσω στρες», εξηγούν οι ερευνητές. «Αν για παράδειγμα το παιδί σας έχει ένα ατύχημα και καταλήξει στο νοσοκομείο, η κατάσταση αυτή θεωρείται αρκετά στρεσογόνα και χρειάζεται να παρθούν άμεσα αποφάσεις. Η ποσότητα του στρες που βιώνουμε, επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο αποφασίζουμε».

Συνεπώς αν θέλετε να παίρνετε καλύτερες αποφάσεις, βεβαιωθείτε ότι μπορεί να διατηρήσετε τα επίπεδα του στρες σας υπό έλεγχο και φρεσκάρετε τις μεθόδους διαχείρισης του άγχους σας. Όταν έρχεστε αντιμέτωποι με μια δύσκολη επιλογή κατά τη διάρκεια μιας στρεσογόνου περιόδου, προσπαθείστε να μην αγνοήσετε ή να υποβαθμίσετε τα πιθανά μειονεκτήματα σε κάθε εναλλακτική.

 

4) Αντιμετωπίστε το πρόβλημα σαν εξωτερικός παρατηρητής

Όταν αντιμετωπίζετε ένα θέμα στην προσωπική σας ζωή, το οποίο είναι ιδιαίτερα στενάχωρο, όπως είναι τα οικογενειακά ή τα συζυγικά θέματα, τα συναισθήματα που βιώνετε συχνά μπορούν να θολώσουν την κρίση σας. Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “Psychological Science”, όταν κρίνετε το πρόβλημα σας από την οπτική γωνία ενός εξωτερικού παρατηρητή, μπορεί πράγματι να σας βοηθήσει να πάρετε καλύτερες αποφάσεις.

Στην παραπάνω μελέτη, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες που διατηρούσαν μοναγαμικές σχέσεις, να σκεφτούν μια διαμάχη που μπορεί να είχαν μέσα στη σχέση τους. Στη συνέχεια ζητήθηκε από τους εθελοντές είτε να φανταστούν ένα σενάριο στο οποίο οι σύντροφοι τους ήταν άπιστοι, είτε να φανταστούν μια κατάσταση στην οποία ο σύντροφος μίας φίλης τους ήταν άπιστος. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι εκείνοι στους οποίους ζητήθηκε να φανταστούν ότι είναι άπιστος ο σύντροφος της φίλης τους, ήταν περισσότερο ικανοί να πάρουν συνετές αποφάσεις και να επιχειρηματολογήσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια σε σχέση με τους συμμετέχοντες που τους ζητήθηκε να φανταστούν το σύντροφο τους να τους απατά.

Μετέπειτα παραλλαγές του πειράματος επίσης έδειξαν ότι, όταν ζητήθηκε από τους εθελοντές να σκεφτούν για τα προβλήματα της σχέσης τους σαν να άκουγαν για τα προβλήματα της σχέσης ενός φίλου τους, τους οδηγούσε σε μια καλύτερη επιχειρηματολογία αλλά και στην πιο ιδανική λήψη αποφάσεων.

Σε τελική ανάλυση: Τα αποτελέσματα αποδεικνύουν ότι ακόμη κι όταν τα προβλήματα είναι αρκετά επίπονα, μπορείτε να κάνετε πιο σοφές επιλογές, όταν σκέπτεστε σαν τρίτα άτομα και διατηρείτε μια απόσταση ανάμεσα στον εαυτό σας και στην κατάσταση.


Πηγή: psychologytoday.com

Απόδοση: Δέσποινα Αντωνίου

Επιμέλεια: Psychologynow.gr

Photo Credit: Andrew Baker via Getty Images

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Βρείτε μας στα...