Η άνοιξη είναι μια πολύ ιδιαίτερη εποχή, μια εποχή έντονων αλλαγών τόσο για τη φύση, όσο και για τον άνθρωπο. Ωστόσο, όσο παράδοξο κι αν φαίνεται, μερικοί άνθρωποι αυτήν την εποχή κατακλύζονται από αρνητικά συναισθήματα και μοιάζουν να περνούν ένα είδος εποχιακής κατάθλιψης.
Οι αχτίδες του ήλιου μας ζεσταίνουν, η μέρα μεγαλώνει, η φύση ζωντανεύει, γεμίζει χρώματα και μοσχοβολιές, τα ζώα παίζουν κι ερωτοτροπούν. Μετά από το ψύχος, την ακινησία και το «κλείσιμο» του χειμώνα, έρχεται η άνοιξη που μας καλεί -όπως λέει και η λέξη- να «ανοίξουμε» και να «ανοιχτούμε». Ωστόσο, όσο παράδοξο κι αν φαίνεται, μερικοί άνθρωποι αυτήν την εποχή κατακλύζονται από αρνητικά συναισθήματα και μοιάζουν να περνούν ένα είδος εποχιακής κατάθλιψης.
Κάθε εποχή οι λειτουργίες του οργανισμού μας αλλάζουν, βοηθώντας το σώμα μας να προσαρμοστεί στις νέες περιβαλλοντικές συνθήκες κι έτσι, να επιβιώσουμε. Οι αλλαγές στο φως της ημέρας και στη θερμοκρασία μεταβάλλουν μια σειρά από βιολογικές λειτουργίες, όπωςτο μεταβολικό και το κιρκάδιο ρυθμό μας (το λεγόμενο «βιολογικό μας ρολόι»). Συνεπώς, επηρεάζονται οι συνήθειες του ύπνου μας, η όρεξή μας για φαγητό αλλά και τα επίπεδα της ενέργειάς μας. Αυτό για ορισμένο διάστημα μπορεί να απορρυθμίσει ολόκληρη τη ρουτίνα μας και να παρατηρηθούν αλλαγές και στην ψυχική μας διάθεση, από έντονο άγχος μέχρι συναισθήματα απογοήτευσης κι απελπισίας.
Ωστόσο, πέρα από την επιρροή των βιολογικών παραγόντων, κάθε περίοδος αλλαγής στη ζωή μας συχνά συνοδεύεται από δυσφορικά συναισθήματα κι άγχος. Καλούμαστε να αφήσουμε πίσω κομμάτια του εαυτού μας, που δε μας βοηθούν πια, ώστε να εξελιχθούμε και να μεταβούμε σε μια καινούργια φάση. Βέβαια, όσο γοητευτικό κι αν ακούγεται αυτό, δεν είναι εύκολο να αλλάξουμε τις συνήθειές μας αφήνοντας πίσω το γνώριμο. Πολλές φορές εχουμε την τάση να αντιστεκόμαστε στις αλλαγές που μας συμβαίνουν, από φόβο να αντικρύσουμε το άγνωστο και να εμπιστευτούμε το ανοίκειο.
Ο Έλιοτ στο ποίημα του «Έρημη Χώρα»μιλάει πολύ εύστοχα για αυτό το συναίσθημα που πολλές φορές συνοδεύει τον ερχομό της άνοιξης:
Ο Απρίλης είναι ο μήνας ο σκληρός, γεννώντας
Μες απ’ την πεθαμένη γη τις πασχαλιές, σμίγοντας
Θύμηση κι επιθυμία, ταράζοντας
Με τη βροχή της άνοιξης ρίζες οκνές.
Ο χειμώνας μας ζέσταινε, σκεπάζοντας
Τη γη με το χιόνι της λησμονιάς, θρέφοντας
Λίγη ζωή μ’ απόξερους βολβούς.
{…}
Κατά τον ποιητή, η εποχή αυτή ξυπνάει όνειρα κι επιθυμίες, βαθιά θαμμένες. Μοιάζει με αναγέννηση- ταράζει την ακινησία και την οκνηρία του χειμώνα. Μας καλεί σε δράση και δημιουργικότητα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι δε μας αφήνει σε ησυχία, καθώς αποκαλύπτονται τα θέλω μας- σαν να μας ξεσηκώνει να τα ακολουθήσουμε.
Βέβαια, το δυσκολότερο για όσους αισθάνονται τέτοιου είδους συναισθήματα την άνοιξη είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι γύρω τους φαίνονται ευδιάθετοι, απολαμβάνοντας τη φύση και τον καλό καιρό. Το γεγονός αυτό μπορεί να τους προκαλέσει συναισθήματα μοναξιάς ή κι ενοχής. Απορούν για ποιο λόγο μπορεί να νιώθουν έτσι, όταν ο περισσότερος κόσμος μοιάζει να χαίρεται την άνοιξη.
Τι θα μπορούμε λοιπόν να κάνουμε για να μην επιβαρύνουμε επιπλέον τον εαυτό μας εάν αισθανόμαστε ότι η άνοιξη μάς ανακινεί δύσκολα συναισθήματα; Καταρχάς, είναι σημαντικό να αποδεχτούμε ότι η αλλαγή αυτή της φύσης επιφέρει κι αλλαγές μέσα μας. Θα βοηθούσε να εμπιστευθούμε ότι οι αλλαγές αυτές θα μας δυναμώσουν και σταδιακά θα μας μεταμορφώσουν –ακόμη κι αν χρειαστεί για κάποιο καιρό να κλειστούμε, να πάρουμε το χρόνο μας και να επεξεργαστούμε αυτό που μας συμβαίνει.
Κλείνοντας, όλοι οι άνθρωποι λίγο-πολύ επηρεαζόμαστε από τη μετάβαση από τη μία εποχή στην άλλη. Επιπλέον, είναι φυσιολογικό να έχουμε τις «μάυρες» μέρες μας και μερικές φορές να περναμε δυσκολες περιόδους. Κρίνεται σημαντικό, όμως, να επισημανθεί, ότι τα καταθλιπτικά συναισθήματα δεν είναι πάντα αθώα. Σε περίπτωση που παρατηρήσουμε ότι έχουν αρχίσει να γινονται καθημερινότητα και να διαρκούν εβδομάδες, ειναι απαραίτητο να ζητήσουμε τη βοήθεια ειδικού.