Τα αποτελέσματα της νέας έρευνας υποδηλώνουν ότι συγκεκριμένες δίαιτες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση των αντιληπτών επιπέδων στρες. Αυτού του είδους η δίαιτα μπορεί επίσης να βοηθήσει στην προστασία της ψυχικής υγείας μακροπρόθεσμα, καθώς στοχεύει στα μικρόβια του εντέρου.
Για την αντιμετώπιση του άγχους, συχνά μας λένε ότι τα καλύτερα πράγματα που μπορούμε να κάνουμε είναι να γυμναζόμαστε, να βρίσκουμε χρόνο για τις αγαπημένες μας δραστηριότητες ή να δοκιμάζουμε να κάνουμε ψυχοθεραπεία.
Όμως και τα είδη των τροφίμων που τρώμε μπορεί επίσης να είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης του άγχους, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Molecular Psychiatry, η οποία έδειξε ότι η κατανάλωση περισσότερων τροφίμων που έχουν υποστεί ζύμωση και φυτικών ινών καθημερινά για μόλις τέσσερις εβδομάδες, είχε σημαντική επίδραση στη μείωση των επιπέδων του αντιλαμβανόμενου στρες.
Κατά την τελευταία δεκαετία, ένας αυξανόμενος όγκος ερευνών έχει φέρει στην επιφάνεια ότι η διατροφή μπορεί να έχει τεράστιο αντίκτυπο στην ψυχική μας υγεία. Στην πραγματικότητα, μια υγιεινή διατροφή μπορεί ακόμη και να μειώσει τον κίνδυνο πολλών κοινών ψυχικών διαταραχών.
Οι μηχανισμοί που στηρίζουν την επίδραση της διατροφής στην ψυχική υγεία δεν έχουν ακόμη κατανοηθεί πλήρως. Αλλά μια εξήγηση για αυτή τη σύνδεση θα μπορούσε να είναι μέσω της σχέσης μεταξύ του εγκεφάλου μας και του μικροβιώματός μας (τα τρισεκατομμύρια βακτήρια που ζουν στο έντερό μας).
Γνωστό ως άξονας εντέρου-εγκεφάλου, επιτρέπει στον εγκέφαλο και το έντερο να βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία μεταξύ τους, επιτρέποντας τη λειτουργία βασικών λειτουργιών του σώματος, όπως η πέψη και η όρεξη. Σημαίνει επίσης ότι τα συναισθηματικά και γνωστικά κέντρα του εγκεφάλου μας είναι στενά συνδεδεμένα με το έντερό μας.
Ενώ προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι το στρες και η συμπεριφορά συνδέονται επίσης με το μικροβίωμά μας, δεν ήταν σαφές μέχρι τώρα αν η αλλαγή της διατροφής (και επομένως του μικροβιώματός μας) θα μπορούσε να έχει ξεχωριστή επίδραση στα επίπεδα του στρες.
Αυτό ακριβώς θέλησε να κάνει η μελέτη. Για να ελεγχθεί αυτό, πήραν 45 υγιή άτομα με σχετικά χαμηλή σε φυτικές ίνες διατροφή, ηλικίας 18-59 ετών. Περισσότεροι από τους μισούς ήταν γυναίκες. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες και τους ανατέθηκε τυχαία μια δίαιτα που θα ακολουθούσαν για τη διάρκεια της μελέτης των τεσσάρων εβδομάδων.
Στους μισούς περίπου ανατέθηκε μια δίαιτα σχεδιασμένη από διατροφολόγο, η οποία θα αύξανε την ποσότητα προβιοτικών και «ζυμωμένων» τροφίμων που κατανάλωναν. Αυτή είναι γνωστή ως «ψυχοβιοτική» δίαιτα, καθώς περιλάμβανε τρόφιμα που έχουν συνδεθεί με την καλύτερη ψυχική υγεία.
Σε αυτή την ομάδα δόθηκε μια ατομική εκπαιδευτική συνεδρία με έναν διαιτολόγο τόσο στην αρχή όσο και στα μισά της μελέτης. Τους είπαν ότι θα πρέπει να στοχεύουν να περιλαμβάνουν στη διατροφή τους καθημερινά 6-8 μερίδες φρούτων και λαχανικών με υψηλή περιεκτικότητα σε προβιοτικές ίνες (όπως κρεμμύδια, πράσα, λάχανο, μήλα, μπανάνες και βρώμη), 5-8 μερίδες δημητριακών την ημέρα και 3-4 μερίδες οσπρίων την εβδομάδα. Τους είπαν επίσης να περιλαμβάνουν 2-3 μερίδες ζυμωμένων τροφίμων καθημερινά (όπως το ξινολάχανο, το κεφίρ και το κομπούτσα). Οι συμμετέχοντες στην ομάδα ελέγχου (δίαιτα ελέγχου), έλαβαν μόνο γενικές διατροφικές συμβουλές, με βάση την πυραμίδα υγιεινής διατροφής.
Διαβάστε σχετικά: Γιατί συνεχίζουμε να τρώμε ακόμα κι όταν έχουμε χορτάσει;
Λιγότερο άγχος
Είναι ενδιαφέρον ότι όσοι ακολούθησαν την ψυχοβιοτική δίαιτα ανέφεραν ότι ένιωθαν λιγότερο στρες σε σύγκριση με όσους ακολούθησαν τη δίαιτα ελέγχου. Υπήρξε επίσης άμεση συσχέτιση μεταξύ του πόσο αυστηρά ακολούθησαν οι συμμετέχοντες τη δίαιτα και των αντιλαμβανόμενων επιπέδων στρες, με εκείνους που έτρωγαν περισσότερες ψυχοβιοτικές τροφές κατά τη διάρκεια της περιόδου των τεσσάρων εβδομάδων να αναφέρουν τη μεγαλύτερη μείωση στα αντιλαμβανόμενα επίπεδα στρες.
Είναι ενδιαφέρον ότι η ποιότητα του ύπνου βελτιώθηκε και στις δύο ομάδες – αν και εκείνοι που ακολουθούσαν την ψυχοβιοτική δίαιτα ανέφεραν μεγαλύτερη βελτίωση στον ύπνο. Άλλες μελέτες έχουν επίσης δείξει ότι τα μικρόβια του εντέρου εμπλέκονται στις διεργασίες του ύπνου, γεγονός που μπορεί να εξηγεί αυτή τη σύνδεση.
Η ψυχοβιοτική δίαιτα προκάλεσε μόνο λεπτές αλλαγές στη σύνθεση και τη λειτουργία των μικροβίων στο έντερο. Ωστόσο, παρατηρήθηκαν σημαντικές αλλαγές στο επίπεδο ορισμένων βασικών χημικών ουσιών που παράγονται από αυτά τα μικρόβια του εντέρου. Ορισμένες από αυτές τις χημικές ουσίες έχουν συνδεθεί με την ψυχική υγεία, γεγονός που θα μπορούσε ενδεχομένως να εξηγήσει γιατί οι συμμετέχοντες στη δίαιτα ανέφεραν ότι αισθάνονταν λιγότερο αγχωμένοι.
Τα αποτελέσματα της έρευνας υποδηλώνουν ότι συγκεκριμένες δίαιτες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση των αντιληπτών επιπέδων στρες. Αυτού του είδους η δίαιτα μπορεί επίσης να βοηθήσει στην προστασία της ψυχικής υγείας μακροπρόθεσμα, καθώς στοχεύει στα μικρόβια του εντέρου.
Ενώ τα αποτελέσματα αυτά είναι ενθαρρυντικά, η μελέτη έχει περιορισμούς. Πρώτον, το μέγεθος του δείγματος είναι μικρό λόγω της πανδημίας που περιόριζε τη συμμετοχή μεγαλύτερου δείγματος. Δεύτερον, η σύντομη διάρκεια της μελέτης μπορεί να έχει παρουσιάσει πιο έντονα τις αλλαγές που παρατηρήθηκαν και δεν είναι σαφές πόσο θα διαρκέσουν. Ως εκ τούτου, θα χρειαστούν μακροχρόνιες μελέτες.
Τρίτον, ενώ οι συμμετέχοντες κατέγραφαν την ημερήσια διατροφή τους, αυτή η μορφή μέτρησης μπορεί να είναι επιρρεπής σε σφάλματα και μεροληψία, ιδίως όταν εκτιμούσαν οι ίδιοι την πρόσληψη τροφής. Και ενώ έγινε προσπάθεια για να διασφαλιστεί ότι οι συμμετέχοντες δεν γνώριζαν σε ποια ομάδα είχαν κατανεμηθεί, μπορεί να ήταν σε θέση να μαντέψουν με βάση τις διατροφικές συμβουλές που τους δόθηκαν.
Αυτό μπορεί να επηρέασε τις απαντήσεις που έδωσαν στο τέλος της μελέτης. Τέλος, η μελέτη εξέτασε μόνο άτομα που ήταν ήδη υγιή. Αυτό σημαίνει ότι δεν καταλαβαίνουμε ποια επίδραση θα μπορούσε να έχει αυτή η δίαιτα σε κάποιον που μπορεί να μην είναι τόσο υγιής.
Παρόλα αυτά, η μελέτη προσφέρει συναρπαστικά στοιχεία ότι ένας αποτελεσματικός τρόπος για τη μείωση του στρες μπορεί να είναι η διατροφή. Θα είναι ενδιαφέρον να μάθουμε αν αυτά τα αποτελέσματα μπορούν επίσης να επαναληφθούν σε άτομα που πάσχουν από διαταραχές που σχετίζονται με το στρες, όπως το άγχος και η κατάθλιψη. Επίσης, η έρευνα προσθέτει περαιτέρω στοιχεία σε αυτό το πεδίο έρευνας, δείχνοντας ενδείξεις για τη συσχέτιση μεταξύ της διατροφής, του μικροβιώματός μας και της ψυχικής μας υγείας.
Έτσι, την επόμενη φορά που θα νιώσετε ιδιαίτερα αγχωμένοι, ίσως θελήσετε να σκεφτείτε πιο προσεκτικά τι σκοπεύετε να φάτε για μεσημεριανό ή βραδινό. Συμπεριλαμβάνοντας περισσότερες φυτικές ίνες και τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση για λίγες εβδομάδες, μπορεί να σας βοηθήσει να νιώσετε λιγότερο αγχωμένοι.
Απόδοση: Φωτεινή Κανή, προπτυχιακή φοιτήτρια ψυχολογίας
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
