Είναι ο ύπνος REM ένα μέσο για να εξηγήσουμε τη διαδικασία των ονείρων;
Τυπικά περνάμε πάνω από 2 ώρες κάθε νύχτα να ονειρευόμαστε. Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν πολλά σχετικά με το πώς ή το γιατί ονειρευόμαστε.
Ο Σίγκμουν Φρόιντ, ο οποίος επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τον τομέα της ψυχολογίας, πίστευε ότι τα όνειρα ήταν ένα «μέσο εκτόνωσης» για τις ασυνείδητες επιθυμίες. Μόνο μετά το 1953, όταν οι ερευνητές περιέγραψαν για πρώτη φορά τον ύπνο REM (Rapid eye movement sleep) στα βρέφη, οι επιστήμονες ξεκίνησαν να μελετούν σχολαστικά τον ύπνο και τα όνειρα.
Σύντομα συνειδητοποίησαν ότι παράξενες, παράλογες εμπειρίες που ονομάζουμε όνειρα, συμβαίνουν σχεδόν πάντα κατά τη διάρκεια του ύπνου REM. Ενώ τα περισσότερα θηλαστικά και πτηνά παρουσιάζουν σημάδια ύπνου REM, τα ερπετά και άλλα ψυχρόαιμα ζώα δεν το κάνουν.
Ο ύπνος REM αρχίζει με σήματα από μια περιοχή στη βάση του εγκεφάλου που ονομάζεται γέφυρα. Αυτά τα σήματα ταξιδεύουν σε μια άλλη περιοχή του εγκεφάλου, που ονομάζεται θάλαμος, ο οποίος τα μεταβιβάζει προς τον εγκεφαλικό φλοιό – το εξωτερικό στρώμα του εγκεφάλου, που είναι υπεύθυνο για τη μάθηση, τη σκέψη και την οργάνωση των πληροφοριών.
Επίσης η γέφυρα στέλνει σήματα που απενεργοποιούν τους νευρώνες στο νωτιαίο μυελό, προκαλώντας έτσι προσωρινή παράλυση των μυών των άκρων. Αν κάτι έρθει σε επαφή μ’ αυτήν την παράλυση, οι άνθρωποι θα αρχίσουν σωματικά να «αναπαριστούν» τα όνειρα τους- ένα σπάνιο, επικίνδυνο πρόβλημα το οποίο ονομάζεται διαταραχή συμπεριφοράς του ύπνου REM.
Για παράδειγμα, ένα άτομο που ονειρεύεται ένα παιχνίδι με μπάλα, μπορεί να τρέχει ορμητικά σε έπιπλα ή χωρία να το καταλάβει να χτυπήσει κάποιον που κοιμάται σε κοντινή απόσταση ενώ προσπαθεί να πιάσει τη μπάλα στο όνειρό του.
Διαβάστε σχετικά: Ο εγκέφαλος αρχίζει να «τρώει» τον εαυτό του όταν δεν κοιμάται καλά
Ο ύπνος REM διεγείρει τις περιοχές του εγκεφάλου που χρησιμοποιούνται στη μάθηση. Αυτό μπορεί να είναι σημαντικό για τη φυσιολογική ανάπτυξη του εγκεφάλου κατά τη βρεφική ηλικία, η οποία θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί τα βρέφη αφιερώνουν πολύ περισσότερο χρόνο στον ύπνο REM από ό,τι οι ενήλικες.
Όπως στον βαθύ ύπνο, έτσι και ο ύπνος REM σχετίζεται με αυξημένη παραγωγή πρωτεϊνών. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι ο ύπνος REM επηρεάζει την μάθηση ορισμένων νοητικών ικανοτήτων. Οι άνθρωποι που είχαν διδαχθεί μια δεξιότητα και που στη συνέχεια στερούνταν του μη-REM ύπνου μπορούσαν να ανακαλέσουν αυτά που είχαν μάθει μετά τον ύπνο, ενώ οι άνθρωποι που είχαν στερηθεί τον ύπνο REM, δεν μπορούσαν.
Μερικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι τα όνειρα είναι η προσπάθεια του εγκεφαλικού φλοιού να βρει νόημα στα τυχαία σήματα που λαμβάνει κατά τη διάρκεια του ύπνου REM. Ο φλοιός είναι το τμήμα του εγκεφάλου που ερμηνεύει και οργανώνει τις πληροφορίες από το περιβάλλον κατά τη διάρκεια της συνείδησης.
Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι, δεδομένου ότι δίνονται τυχαία σήματα από τη γέφυρα κατά τη διάρκεια του ύπνου REM, ο φλοιός προσπαθεί να ερμηνεύσει αυτά τα σήματα καθώς δημιουργεί «μια ιστορία» από την κατακερματισμένη δραστηριότητα του εγκεφάλου.
Πηγή: pscychentral.com
Επιμέλεια – Απόδοση: PsychologyNow.gr
