Τα θεμελιώδη ερωτήματα της ανθρώπινης δράσης με ένα σκοπό, αποκαλύπτονται μέσα από νέα πειραματική μελέτη σε ανθρώπινα μωρά.
Τα έμβια όντα ενεργούν με σκοπό. Αλλά από πού προέρχεται ο σκοπός; Πώς οι άνθρωποι κατανοούν τη σχέση τους με τον κόσμο και συνειδητοποιούν την ικανότητά τους να επιφέρουν αλλαγές; Αυτά τα θεμελιώδη ερωτήματα της “πράξης” -της δράσης με σκοπό- έχουν προβληματίσει μερικά από τα μεγαλύτερα μυαλά της ιστορίας, όπως ο Sir Isaac Newton, ο Κάρολος Δαρβίνος, ο Erwin Schrödinger και ο Niels Bohr.
Μια μελέτη του Πανεπιστημίου Florida Atlantic University (FAU) αποκαλύπτει πρωτοποριακές γνώσεις σχετικά με την προέλευση της δράσης χρησιμοποιώντας μια ασυνήθιστη και σε μεγάλο βαθμό ανεκμετάλλευτη πηγή – τα ανθρώπινα μωρά. Δεδομένου ότι η στοχευμένη δράση εμφανίζεται κατά τους πρώτους μήνες της ανθρώπινης ζωής, η ερευνητική ομάδα του FAU χρησιμοποίησε τα μικρά βρέφη ως πεδίο δοκιμών για να κατανοήσει πώς η αυθόρμητη κίνηση μετατρέπεται σε συνειδητή δράση.
Για τη μελέτη, τα βρέφη ξεκίνησαν το πείραμα ως αποσυνδεδεμένοι παρατηρητές. Ωστόσο, όταν οι ερευνητές έδεσαν το πόδι ενός από τα βρέφη σε ένα βρεφικό κινητό που ήταν τοποθετημένο στην κούνια, τα βρέφη ανακάλυψαν ότι μπορούσαν να κάνουν το κινητό να κινηθεί. Για να συλλάβουν αυτή τη στιγμή της συνειδητοποίησης σαν κεραυνός εν αιθρία, οι ερευνητές μέτρησαν την κίνηση του βρέφους και του κινητού σε τρισδιάστατο χώρο χρησιμοποιώντας τεχνολογία αιχμής για την καταγραφή της κίνησης για να αποκαλύψουν δυναμικά και συντονιστικά χαρακτηριστικά που σηματοδοτούν τη “γέννηση της πράξης”.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύονται στο Proceedings of the National Academy of Sciences, δίνουν λύση σε αυτό το πανάρχαιο αίνιγμα. Η ανάλυση και η δυναμική μοντελοποίηση πειραμάτων σε ανθρώπινα βρέφη υποδηλώνουν ότι η δράση προκύπτει από τη συζευγμένη σχέση μεταξύ του οργανισμού (μωρό) και του περιβάλλοντος (κινητό). Πώς ακριβώς όμως συμβαίνει αυτό;
{youtube}QpG-G2a1nHA{/youtube}
Όταν το πόδι του βρέφους είναι δεμένο στο κινητό, κάθε κίνηση του ποδιού προκαλεί την κίνηση του κινητού. Θεωρήθηκε ότι όσο περισσότερο κινείται το κινητό, τόσο περισσότερο διεγείρεται το βρέφος να κινηθεί, παράγοντας ακόμη περισσότερη κίνηση του κινητού.
Η θετική ανατροφοδότηση ενισχύει και αναδεικνύει τη σχέση αιτίου-αποτελέσματος μεταξύ του βρέφους και της κινητικής κίνησης, δήλωσαν οι ερευνητές. Σε κάποιο κρίσιμο επίπεδο συντονισμού, το βρέφος αναγνωρίζει τις αιτιώδεις δυνάμεις του και μεταβαίνει από την αυθόρμητη στην σκόπιμη συμπεριφορά. Αυτή η στιγμή “a ha!” σηματοδοτείται από μια απότομη αύξηση του ρυθμού κίνησης του βρέφους.
Διαβάστε σχετικά: Τι είναι το υποσυνείδητο και πώς μπορούμε να το αξιοποιήσουμε προς όφελός μας;
Στη συνέχεια, οι ερευνητές ανέπτυξαν έναν ποσοτικό ανιχνευτή “a ha!” για την αναζήτηση απότομων αυξήσεων στον ρυθμό κίνησης του βρέφους που σχετίζονται με την ξαφνική ανακάλυψη του βρέφους.
Η τεχνική αυτή έδειξε ότι η “γέννηση” της πράξης μπορεί να ποσοτικοποιηθεί ως μια μετάβαση φάσης που μοιάζει με “εύρηκα” και αλλάζει το μοτίβο μέσα σε ένα δυναμικό σύστημα που εκτείνεται στο μωρό, τον εγκέφαλο και το περιβάλλον. Το σύστημα μεταβαίνει από μια λιγότερο συσχετισμένη κατάσταση σε μια κατάσταση όπου και οι δύο κινήσεις του κινητού και του προσδεδεμένου άκρου είναι σε μεγάλο βαθμό συντονισμένες, καθώς το βρέφος ανακαλύπτει τη λειτουργική του σύνδεση με το κινητό.
Αν και ο βασικός σχεδιασμός του πειράματος χρησιμοποιείται στην αναπτυξιακή έρευνα από τα τέλη της δεκαετίας του 1960, οι σχετικές έρευνες επικεντρώνονταν παραδοσιακά αποκλειστικά στη δραστηριότητα του βρέφους, αντιμετωπίζοντας το βρέφος και το περιβάλλον ως ξεχωριστές οντότητες. Στα 50 χρόνια των επίσημων πειραμάτων μωρό-κινητό, η μελέτη του FAU είναι η πρώτη που μετρά άμεσα την κινητικότητα του κινητού και χρησιμοποιεί τη συντονιστική ανάλυση για να παρέχει ποσοτικοποιημένες παρατηρήσεις της εμφάνισης της ανθρώπινης δράσης.
Η νέα προσέγγιση που χρησιμοποιείται σε αυτή τη μελέτη πλαισιώνει την ικανότητα δράσης ως μια αναδυόμενη ιδιότητα από τη λειτουργική σύζευξη του οργανισμού και του περιβάλλοντος. Οι ερευνητές έκαναν μια βαθιά κατάδυση στην αλληλεπίδραση μωρού-κινητού μέσα από τα μάτια της θεωρίας της Δυναμικής Συντονισμού του Kelso και των συνεργατών του για το πώς συντονίζονται τα πολύπλοκα έμβια όντα (από τα κύτταρα μέχρι την κοινωνία) και πώς αναδύονται η λειτουργία και η τάξη.
Αν και αναμενόταν ότι τα βρέφη θα ανακάλυπταν τον έλεγχό τους πάνω στο κινητό μέσω της συντονισμένης δράσης τους με αυτό, τα μοτίβα των βρεφικών παύσεων ήταν εντυπωσιακά.
Τα ευρήματά μας αποδεικνύουν ότι δεν είναι μόνο οι ενεργές κινήσεις των βρεφών που έχουν σημασία, υποστηρίζουν οι ερευνητές.
Μια πλήρης συντονιστική ανάλυση της κίνησης του μωρού, της συνειδητοποιημένης κίνησης και της αλληλεπίδρασής τους, διαπίστωσε ότι η ανάδυση της πράξης είναι μια διακεκομμένη αυτοοργανωτική διαδικασία, με νόημα που βρίσκεται τόσο στην κίνηση όσο και στην ακινησία.
Τα μωρά της μελέτης μας αποκάλυψαν κάτι πραγματικά βαθύ: ότι υπάρχει δράση εν μέσω αδράνειας και αδράνεια εν μέσω δράσης. Και τα δύο παρέχουν σημαντικές πληροφορίες στο βρέφος που εξερευνά τον κόσμο και τη θέση του σε αυτόν, δήλωσε ο Kelso. Οι δυναμικές συντονισμού της κίνησης και της ακινησίας συνιστούν από κοινού την ενότητα της συνειδητής επίγνωσης του μωρού – ότι μπορούν να κάνουν πράγματα να συμβούν στον κόσμο. Σκόπιμα.
Έρευνα: Sloan, Aliza T., Meaning from movement and stillness: Signatures of coordination dynamics reveal infant agency, Proceedings of the National Academy of Sciences (2023). DOI: 10.1073/pnas.2306732120.
Απόδοση – Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
