Αυτή είναι η πρώτη μελέτη στην οποία οι ερευνητές σχετίζουν την ωκυτοκίνη, γνωστή ως ορμόνη της αγάπης, με την κοινωνικότητα, ανοίγοντας το δρόμο στη δημιουργία θεραπειών για την κατάθλιψη, τη σχιζοφρένεια και τον αυτισμό.
Γιατί είναι τόσο διασκεδαστικό να βγαίνουμε με τους φίλους μας; Γιατί μερικοί άνθρωποι είναι τόσο κοινωνικοί, ενώ άλλοι είναι μόνοι ή φαινομενικά «αλλεργικοί» στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις;
Μια νέα μελέτη από ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Stanford, ρίχνει φως σε αυτό το ερώτημα, εντοπίζοντας εγκεφαλικές περιοχές και διαδικασίες που προωθούν την κοινωνικοποίηση. Τα ευρήματα υποδεικνύουν πιθανούς βοηθητικούς τρόπους για τους ανθρώπους που έχουν διαγνωσθεί με αυτισμό ή σχιζοφρένεια, οι οποίοι μπορεί να είναι δυσκολεύονται πολύ στον τομέα της κοινωνικοποίησης.
Η μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό Science, αναφέρει λεπτομερώς τον ρόλο της ορμόνης ωκυτοκίνη στην καλλιέργεια και διατήρηση της κοινωνικότητας.
Οι ερευνητές ψυχιατρικής και μελέτης της συμπεριφοράς υποστηρίζουν: Η μελέτη μας αποκαλύπτει νέες γνώσεις για το εγκεφαλικό κύκλωμα πίσω από την κοινωνική ανταμοιβή, μία θετική εμπειρία που βιώνετε από την συνάντηση με ένα φίλο σας ή όταν συναντάτε κάποιον που σας αρέσει.
Το κύκλωμα ανταμοιβής είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωσή μας γιατί μας ανταμείβει να κάνουμε πράγματα που, κατά τη διάρκεια της εξελικτικής μας ιστορίας, ενισχύουν την επιβίωσή μας, την αναπαραγωγή μας και την επιβίωση των απογόνων μας.
Και συνεχίζουν: Αυτό μας δίνει να καταλάβουμε τι είναι καλό για εμάς, κάνοντάς μας να νιώθουμε καλά. Όταν πεινάτε, το φαγητό έχει υπέροχη γεύση. Όταν διψάτε, το νερό είναι αναζωογονητικό. Το σεξ είναι συνήθως υπέροχο. Η έξοδος με φίλους, σας δίνει επίσης ένα πλεονέκτημα επιβίωσης, μειώνοντας τις πιθανότητές σας να φαγωθείτε από τους θηρευτές, αυξάνοντας τις πιθανότητές σας να βρείτε έναν σύντροφο και ίσως να σας βοηθήσει να μάθετε πού είναι τα τρόφιμα και το νερό.
Διαβάστε σχετικά: Τα πολλαπλά πρόσωπα της ωκυτοκίνης
Το σύστημα ανταμοιβής διατηρήθηκε κατά την εξέλιξη
Επειδή το σύστημα ανταμοιβής είναι τόσο ουσιαστικό για την ανθρώπινη επιβίωση, έχει διατηρηθεί προσεκτικά κατά την ανθρώπινη εξέλιξη και από πολλές απόψεις λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο στα ποντίκια όπως και στον άνθρωπο, κάνοντας τα ποντίκια ικανά μοντέλα προς πειραματισμό.
Μακράν το πιο σημαντικό συστατικό του κυκλώματος ανταμοιβής του εγκεφάλου, είναι μια νευρωνική οδός που ξεκινά από μια δομή βαθιά στον εγκέφαλο η οποία στεγάζει ένα σύμπλεγμα νευρικών κυττάρων ή νευρώνων, των οποίων οι προβολές στον επικλινή πυρήνα εκκρίνουν την ντοπαμίνη, αλλάζοντας την νευρωνική δραστηριότητα σε αυτή την περιοχή.
Η απελευθέρωση της ντοπαμίνης μπορεί να παράγει ένα κύμα ευχαρίστησης, λέγοντας στον εγκέφαλο ότι το συμβάν που συμβαίνει είναι χρήσιμο για την επιβίωση. Η απελευθέρωση της ντοπαμίνης σε αυτή την περιοχή και οι επακόλουθες αλλαγές στην εγκεφαλική δραστηριότητα, προετοιμάζει τον εγκέφαλο να θυμάται τα γεγονότα και τις συμπεριφορές που οδηγούν στην απελευθέρωση της ντοπαμίνης.
Αυτή η νευρωνική οδός που είναι τόσο γνωστή για την ενίσχυση συμπεριφορών που ενισχύουν την επιβίωση, όπως η κατανάλωση, η πόση και το ζευγάρωμα, σχετίζεται αρνητικά με την ευαλωτότητά μας στην τοξικομανία, μια απειλητική για την επιβίωση έκβαση που απορρέει από την ικανότητα των ναρκωτικών να διεγείρουν ακατάλληλα την έκκριση ντοπαμίνης στην οδό. Ωστόσο, συνεχίζονται οι μελέτες για την κατανόηση του πώς και υπό ποιες φυσικές συνθήκες ενεργοποιείται η ντοπαμίνη.
Οι παλαιότερες έρευνες έχουν εμπλέξει συγκεκριμένα την απελευθέρωση ντοπαμίνης στον επικλινή πυρήνα στην κοινωνική συμπεριφορά. Μέχρι τώρα γνωρίζαμε ότι τα κυκλώματα ανταμοιβής παίζουν σημαντικό ρόλο στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, δήλωσαν οι ερευνητές. Αυτό που ακόμα δεν γνωρίζαμε – αλλά τώρα το γνωρίζουμε – ήταν: Πώς εμφανίζεται αυτή η αυξημένη απελευθέρωση ντοπαμίνης κατά τη διάρκεια μίας κοινωνικής αλληλεπίδρασης;
Η «ορμόνη αγάπης» κινεί τα νήματα
Φανερώνεται ότι μία άλλη χημική ουσία -η ωκυτοκίνη- κινεί τα νήματα.
Η ωκυτοκίνη ονομάζεται μερικές φορές και «η ορμόνη της αγάπης», επειδή θεωρείται ότι σχετίζεται με τη διαδικασία των ανθρώπων να ερωτεύονται, με τη σύνδεση των μητέρων με τα παιδιά τους και στη γυναικεία σεξουαλική διέγερση, καθώς και στη σύνδεση σεξουαλικών συντρόφων μεταξύ ορισμένων ειδών.
Η κύρια πηγή της ωκυτοκίνης στον εγκέφαλο είναι ο παρακοιλιακός πυρήνας, ο οποίος βρίσκεται σε μια βαθιά εγκεφαλική δομή που ονομάζεται υποθάλαμος, ο οποίος χρησιμεύει ως πολλαπλός κύριος ρυθμιστής της θερμοκρασίας του σώματος, της πείνας, της δίψας, του ύπνου, των συναισθηματικών αντιδράσεων και άλλων.
Η έρευνα κατά τα τελευταία 20 έως 40 χρόνια έχει δείξει ότι η ωκυτοκίνη παίζει ρόλο στην προώθηση όχι μόνο της σεξουαλικής συμπεριφοράς αλλά και της κοινωνικής συμπεριφοράς. Μια μελέτη του 2013 έδειξε ότι η ωκυτοκίνη ήταν απαραίτητη για την ενίσχυση της φιλικής, κοινωνικής συμπεριφοράς στα ποντίκια. Αλλά το πώς συνέβη αυτό ήταν ασαφές, καθώς ο παρακοιλιακός πυρήνας στέλνει ωκυτοκίνη μέσω των νευρικών οδών σε πολλές περιοχές του εγκεφάλου.
Οπότε, οι ερευνητές σε αυτή τη μελέτη, σχεδίασαν έτσι τις πειραματικές μεθόδους ώστε να μειώσουν τον ρόλο της ωκυτοκίνης στην κοινωνική συμπεριφορά. Επιβεβαίωσαν την ύπαρξη μίας νευρωνικής οδού και έδειξαν, για πρώτη φορά, ότι η δραστηριότητα στους νευρώνες που εκκρίνουν ωκυτοκίνη εκτοξεύθηκε κατά τη διάρκεια των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων των ποντικών και ότι αυτή η νευρωνική δραστηριότητα ήταν απαραίτητη για την κανονική κοινωνική τους συμπεριφορά. Η διακοπή αυτής της δραστηριότητας εμπόδισε την κοινωνικότητα, αλλά δεν έβλαψε τη κίνηση των ποντικιών ή την όρεξή τους για διεγερτικές ουσίες, όπως η κοκαΐνη.
Τα ευρήματα μπορούν να βοηθήσουν τους ερευνητές να αναπτύξουν φάρμακα για άτομα με νευρολογικές διαταραχές, όπως ο αυτισμός, η κατάθλιψη και η σχιζοφρένεια, των οποίων οι συνθήκες θέτουν σε κίνδυνο την ικανότητά τους να βιώσουν την ευχαρίστηση από τη σχέση με άλλους ανθρώπους, δήλωσαν οι ερευνητές.
Ωστόσο, εξέφρασαν επίσης την επιθυμία για μία πιο εκτεταμένη εφαρμογή των αποτελεσμάτων τους: Με τόσο μίσος και οργή στον κόσμο, τι θα μπορούσε να είναι πιο σημαντικό από την κατανόηση των μηχανισμών στον εγκέφαλο που μας βοηθούν να είμαστε φιλικοί με τους άλλους ανθρώπους;
Πηγή: Science
Έρευνα: Gating of social reward by oxytocin in the ventral tegmental area
Απόδοση – Επιμέλεια: PsychologyNow.gr