Πολλοί από εμάς δυσκολευόμαστε να πάρουμε αποφάσεις. Κι όμως το ανοσοποιητικό σύστημα της ψυχής μάς προστατεύει από τον υπερβολικό ψυχικό πόνο όταν λαμβάνουμε μια «κακή» απόφαση.
Εάν το ενδεχόμενο της αποτυχίας δεν μας έκανε να αισθανόμαστε άσχημα, ίσως να μην προσπαθούσαμε τόσο σκληρά. Η θετική πλευρά είναι ότι μπορούμε να εκμεταλλευτούμε τη συγκεκριμένη γνώση: Αν μια απόφαση δεν εξελιχθεί καλά, δεν θα μας προκαλέσει όσο πόνο φανταζόμαστε.
Επομένως, πρέπει να ρισκάρουμε και να μη διστάζουμε. Υπάρχουν στρατηγικές που μπορούν να μας βοηθήσουν να γίνουμε πιο αποφασιστικοί. Ας τις δούμε αναλυτικότερα:
1. Αναπτύξτε ανοχή στον κίνδυνο
Κάθε φορά που λαμβάνετε μια απόφαση, ρισκάρετε. Ακόμα και αν η απόφαση δεν αφορά κάτι το τόσο σημαντικό, όπως ποια τηλεοπτική σειρά να παρακολουθήσετε, παίρνετε ένα ρίσκο: υπάρχει κίνδυνος να μην ικανοποιηθείτε με την επιλογή σας. Όταν λαμβάνετε σημαντικότερες αποφάσεις, όπως εάν θα μετακομίσετε σε άλλη πόλη, δυνητικά οι κίνδυνοι είναι ακόμα μεγαλύτεροι: Θα κάνετε καινούριους φίλους; Θα βρείτε δουλειά; Το κλειδί δεν είναι να αναβάλλετε τις αποφάσεις ή να μην αποφασίζετε ποτέ, αλλά να αναπτύξετε μεγαλύτερη ανοχή στους κινδύνους της λήψης αποφάσεων.
Γιατί είναι σημαντικό κάτι τέτοιο; Διότι το πόσο αποφασιστικοί είστε επηρεάζει τον τρόπο που βλέπετε τον εαυτό σας. Κάποιος χρόνια αναποφάσιστος που αλλάζει συνεχώς γνώμη ίσως τελικά χάσει την εμπιστοσύνη στον εαυτό του. Ίσως αποφασίσει ότι αύριο θα κάνει ένα τηλεφώνημα. Όταν όμως έρχεται το αύριο, το αναβάλλει και αποφασίζει να εστιάσει σε μια πιεστική προθεσμία. Εάν αλλάζετε συχνά άποψη και δεν κάνετε αυτό που λέτε, θα χάσετε την εμπιστοσύνη στον εαυτό σας και την πίστη ότι θα κρατήσετε τον λόγο σας.
Γι’ αυτό είναι καλό να λαμβάνετε αποφάσεις και να αναπτύξετε ανοχή στους κινδύνους που τις συνοδεύουν. Πρέπει να αποδεχτείτε ότι στη ζωή υπάρχει γενικά αβεβαιότητα. Όσο γρηγορότερα το αποδεχτείτε αυτό, τόσο πιο εύκολα θα έρθουν τα πράγματα.
2. Αλλάξτε εστίαση – χαρείτε την αποφασιστικότητα
Αν θέλετε να γίνετε πιο αποφασιστικοί, πρέπει να εξασκηθείτε ώστε να λαμβάνετε γρηγορότερα αποφάσεις. Είναι σημαντικό, αφού σκεφτείτε τις επιλογές σας για αρκετή ώρα, τριάντα λεπτά για παράδειγμα, να αποφασίσετε. Και, αφού επιλέξετε, είναι προτιμότερο να χαίρεστε που ήσαστε αποφασιστικοί και όχι γιατί κάνατε τη «σωστή» επιλογή. Αυτό θα σας δώσει περισσότερα κίνητρα και θα σας ωθήσει να ενεργήσετε και πάλι με αποφασιστικότητα στο μέλλον.
3. Τι σας φορτίζει θετικά;
Αν δυσκολεύεστε να αποφασίσετε ποιο επάγγελμα ή καριέρα σάς ταιριάζει καλύτερα, σκεφτείτε το εξής: Τι σας φορτίζει θετικά; Αυτό ίσως σας δώσει μια ιδέα τι σας αρέσει, τι σας ικανοποιεί και τι σας γεμίζει.
4. «Τι θα έκανα αν ήξερα ότι δεν μπορώ να αποτύχω;»
Όποτε αισθάνεστε ανασφάλεια για μια απόφαση –όπως να ζητήσετε από το αφεντικό σας άδεια ή από τον σύντροφό σας να περνάει περισσότερο χρόνο μαζί σας–, κάντε στον εαυτό σας την παραπάνω ερώτηση. Η απάντηση ίσως αποτελέσει το κλειδί για σημαντικές ενοράσεις που θα σας αλλάξουν τη ζωή.
5. Σβήστε τα όλα και ξεκινήστε από την αρχή
Θα ήθελα να κλείσω αυτό το κεφάλαιο με μια σκέψη. Μερικές φορές, όταν οι αποφάσεις μας δεν είναι επιτυχημένες και επικρίνουμε τον εαυτό μας για διάφορους λόγους, κολλάμε. Σταματάμε να προσπαθούμε και να ρισκάρουμε. Κάτι βοηθητικό σε αυτές τις περιπτώσεις είναι να τα σβήσουμε όλα και να ξεκινήσουμε από την αρχή.
Όταν κάνουμε λάθος, αυτό αποτυπώνεται στον νου μας – το θυμόμαστε. Και, όσο αποτυπώνουμε τις «κακές επιλογές», τα λάθη και τα όσα μετανιώνουμε, τόσο αυξάνονται αυτές οι «καταχωρίσεις». Και πιστεύουμε ότι, όσο περισσότερες θυμόμαστε, τόσο καλύτερα θα τα πάμε την επόμενη φορά. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει. Αντίθετα, κρατώντας στο μυαλό μας όλες τις στιγμές αναποφασιστικότητας, όλα τα λάθη και τις «αποτυχίες», αισθανόμαστε ανίσχυροι και χάνουμε το κίνητρό μας.
Πρέπει, λοιπόν, να κάνουμε κάτι διαφορετικό: να τα σβήσουμε όλα και να ξεκινήσουμε από το μηδέν. Πρέπει να πάρουμε το σφουγγάρι και να σβήσουμε τα πάντα από τον πίνακα του μυαλού μας, να τα δια- γράψουμε. Πρέπει να απαλλαχθούμε από καθετί αρνητικό. Πρέπει από σήμερα να υιοθετήσουμε νέες συνήθειες και να ξαναχτίσουμε αργά τον εαυτό μας. Θα εμφανιστούν νέες ευκαιρίες και θα βρούμε νέους τρόπους να πετύχουμε.
Αν αυτή η εβδομάδα, ο μήνας ή ο χρόνος δεν πήγε όπως υπολογίζατε και οι αποφάσεις δεν σας «βγήκαν», σβήστε κάθε αυτοκριτική και ξεκινήστε από την αρχή. Διαγράψτε τα πάντα και κάντε το πρώτο βήμα μπροστά.
Ανακεφαλαίωση
Υπάρχουν πολλοί που δυσκολεύονται με τη λήψη αποφάσεων. Συχνά ο λόγος είναι ο φόβος – φόβος ότι θα λάβουμε λάθος απόφαση, φόβος ότι δεν θα πετύχουμε ό,τι επιθυμούμε. Αλλά, παραδόξως, όσο περισσότερο αψηφάτε τον φόβο και δέχεστε ότι ορισμένες αποφάσεις σας δεν θα εξελιχθούν όπως ελπίζατε, τόσο πιο αποφασιστικοί γίνεστε. Όσο εξασκείστε να ανέχεστε τους κινδύνους που συνοδεύουν τη λήψη αποφάσεων, τόσο ευκολότερη γίνεται η απόφαση.
Αν δοκιμάζατε τώρα μια στρατηγική από αυτό το κεφάλαιο, ποια θα ήταν; Αν τη χρησιμοποιούσατε για τις επόμενες τρεις εβδομάδες για να λάβετε αποφάσεις, πώς θα άλλαζε την εμπειρία σας; Πώς θα άλλαζε τη ζωή σας;
Επιλέξτε μία στρατηγική, γράψτε την και κάθε φορά που τη χρησιμοποιείτε σημειώστε το δίπλα με ένα τικ. Έπειτα γράψτε πώς σας άλλαξε τη μέρα.
Το απόσπασμα είναι από το βιβλίο Αλλαγή διάθεσης στη στιγμή της Dr Olivia Remes. Κυκλοφορεί σε όλα τα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Διόπτρα και στο www.dioptra.gr.
Διαβάστε τις πρώτες σελίδες του βιβλίου.
