H περίοδος των Χριστουγέννων είναι ιδανική για να είμαστε ευγνώμονες. Τι συμβαίνει όμως στον εγκέφαλό μας όταν βιώνουμε ευγνωμοσύνη;
Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πέρυσι στο “Frontiers in Psychology”, ο Glenn Fox και οι συνεργάτες του από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, στο Λος Άντζελες, ξεκίνησαν να προσδιορίσουν τους νευρωνικούς συσχετισμούς της ευγνωμοσύνης, χρησιμοποιώντας τη μαγνητική τομογραφία (fMRI).
Ένα σημαντικό πρόβλημα που η ομάδα έπρεπε να λύσει πριν από την απεικόνιση των εγκεφάλων των συμμετεχόντων ήταν το εξής: να κατασκευάσει μια κατάσταση από την οποία θα μπορούσαν να προκύψουν αισθήματα ευγνωμοσύνης σε ένα εργαστηριακό περιβάλλον.
Για να επιτευχθεί αυτό, οι επιστήμονες στράφηκαν σε ιστορίες από τους επιζώντες του Ολοκαυτώματος. Οι πάνω από 50.000 βιντεοσκοπημένες μαρτυρίες του αρχείου, περιλαμβάνουν πολλές ιστορίες επιβίωσης λόγω της ευγνωμοσύνης των άλλων ανθρώπων. Ο Fox και οι συνεργάτες του, επέλεξαν μια συλλογή από ιστορίες στις οποίες οι ζωές των αφηγητών είχαν σωθεί ή βοηθηθεί με την παροχή τροφίμων, ειδών ένδυσης ή καταφυγίου, που παρήγαγε ισχυρά αισθήματα ευγνωμοσύνης στους αφηγητές. Η ερευνητική ομάδα στη συνέχεια παρήγαγε 2λεπτα ντοκιμαντέρ του σεναρίου της κάθε ιστορίας, σε συνεργασία με τους φοιτητές από μία σχολή κινηματογράφου.
Οι συμμετέχοντες στο πείραμα παρακολούθησαν τα ντοκιμαντέρ για να βάλουν τους εαυτούς τους στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο και κλήθηκαν να φανταστούν πώς θα ένιωθαν αν βρίσκονταν στην ίδια κατάσταση και λάμβαναν τα ίδια δώρα. Στη συνέχεια, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τη μαγνητική τομογραφία στους εγκεφάλους των συμμετεχόντων. Αρχικά, τους έδειξαν στοιχεία σχετικά με κάθε ένα από τα ντοκιμαντέρ και στη συνέχεια τους παρουσίασαν για 12 δευτερόλεπτα μία «οθόνη αντανάκλασης» απαλού μπλε χρώματος. Όταν οι συμμετέχοντες είδαν την οθόνη αντανάκλασης, τους ζητήθηκε να αισθανθούν σαν να βρίσκονταν οι ίδιοι στην κατάσταση που περιγραφόταν πριν, όσο το δυνατόν πιο βαθιά και ρεαλιστικά. Μετά την περίοδο αντανάκλασης, οι συμμετέχοντες αξιολόγησαν επίσης πόση ευγνωμοσύνη αισθάνθηκαν.
Οι υψηλές μετρήσεις ευγνωμοσύνης συνδέθηκαν με την εγκεφαλική δραστηριότητα στον πρόσθιο φλοιό του προσαγωγίου και τον μέσο προμετωπιαίο φλοιό, που υποστήριζε την υπόθεση των συγγραφέων ότι οι νευρικοί συσχετισμοί ευγνωμοσύνης περιλαμβάνουν περιοχές που συνδέονται με την ηθική γνώση, την κρίση και τη θεωρία του νου. Η μελέτη, αν και περιορίζεται από το γεγονός ότι οι συμμετέχοντες δεν έλαβαν τα δώρα οι ίδιοι, αλλά απλώς φαντάστηκαν τις αντιδράσεις τους ως προς τα ίδια σενάρια, προσφέρει ωστόσο μια από τις πρώτες προσεγγίσεις στον προσδιορισμό των νευρωνικών βάσεων της ευγνωμοσύνης. Τα ευρήματα επίσης «χρησιμεύουν ως υπενθυμίσεις ότι εν μέσω της τραγωδίας μπορεί να υπάρξουν πράξεις συμπόνιας, θυσίας και βαθιάς ανθρώπινης αξιοπρέπειας», συμπεραίνουν οι συγγραφείς.
Αυτές οι πράξεις καλοσύνης, μικρές και μεγάλες, είναι που μας βοηθούν να αντιμετωπίσουμε τους πιο αβέβαιους καιρούς και στην καθημερινή μας ζωή. Συλλογιζόμενοι τα «δώρα» της οικογένειας και της φιλίας που μας περιβάλλουν, ακόμη και για 12 δευτερόλεπτα, θα μπορούσε να βοηθήσει το μυαλό μας να συνειδητοποιήσει ότι έχουμε πολλά για τα οποία μπορούμε να είμαστε ευγνώμονες.
Πηγή: scientificamerican.com
Απόδοση – Επιμέλεια: Psychologynow.gr
