Νευροεπιστήμονες του ΜΙΤ εντόπισαν το κύκλωμα του εγκεφάλου που βοηθάει στην ανάλυση σύνθετων αποφάσεων αποσαφηνίζοντας το πώς ο εγκέφαλος εκλογικεύει πιθανές αιτίες αποτυχίας ανάλογα με τις αποφάσεις μας.
Για να καταλήξουμε σε μια σύνθετη απόφαση ακολουθούμε απλά και μικρά βήματα. Συνηθίζουμε να «σπάμε» το πρόβλημα σε μικρά επιμέρους κομμάτια. Προκειμένου, για παράδειγμα, να επιλέξει ένας γιατρός την κατάλληλη θεραπεία για τον ασθενή του ακολουθεί απλά βήματα— αποφασίζει, κατ’ αρχάς, σε ποια διαγνωστική εξέταση πρέπει να υποβληθεί ο ασθενής, στη συνέχεια ερμηνεύει τα αποτελέσματα και, τέλος, συνταγογραφεί το κατάλληλο φάρμακο.
Όταν το σύστημα ιεράρχησης αποφάσεων είναι απλό τότε η ακολουθία των επιλογών μας οδηγεί στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Όταν όμως το αποτέλεσμα είναι αρνητικό ίσως είναι δύσκολο να αποκωδικοποιήσουμε τι ακριβώς πήγε λάθος. Για παράδειγμα, αν η υγεία του ασθενούς δε βελτιωθεί μετά τη θεραπεία, οι πιθανές αιτίες ποικίλουν: ίσως η διαγνωστική εξέταση να είναι ακριβής στο 75% των περιπτώσεων ή ίσως η συγκεκριμένη θεραπεία ενδείκνυται για το 50% των ασθενών. Για να αποφασίσει ο ιατρός με ποιο τρόπο θα ενεργήσει στη συνέχεια, θα πρέπει να λάβει υπόψη του τα δυο αυτά πιθανά ενδεχόμενα.
Σε μία πρόσφατη μελέτη, νευροεπιστήμονες από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) διερεύνησαν με ποιο τρόπο ο εγκέφαλος εκλογικεύει τις πιθανές αιτίες μιας αποτυχίας σε συνέχεια της ιεράρχησης των αποφάσεων που παίρνει. Βρήκαν ότι ο εγκέφαλος εκτελεί δύο είδη υπολογισμών χρησιμοποιώντας ένα δίκτυο περιοχών στο μετωπιαίο φλοιό.
Αρχικά, ο εγκέφαλος υπολογίζει την εμπιστοσύνη στο αποτέλεσμα κάθε απόφασης για να καταλάβει την πιθανότερη αιτία μιας αποτυχίας και, δεύτερον, όταν δεν είναι εύκολο να διακρίνει την αιτία, κάνει επιπρόσθετες προσπάθειες για την ενδυνάμωση της εμπιστοσύνης.
Η δημιουργία μιας ιεραρχίας αποφάσεων στο μυαλό και η μετέπειτα «πλοήγηση» σε αυτές, με την παράλληλη εκλογίκευση των αποτελεσμάτων τους αποτελεί ένα από τα πιο συναρπαστικά πεδία της γνωστικής νευροεπιστήμης, αναφέρουν οι ερευνητές.
Για να διερευνήσουν οι επιστήμονες τους νευρικούς μηχανισμούς που υποστηρίζουν την ιεραρχική συλλογιστική εφάρμοσαν πειράματα σε ζώα. Τα πειράματα υποδηλώνουν ότι η συλλογιστική σχετικά με τις πιθανές αιτίες των εσφαλμένων αποφάσεων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα του εγκεφάλου να υπολογίζει το ποσοστό επιτυχίας σε κάθε βήμα της διαδικασίας.
Το εγκεφαλικό κύκλωμα που εμπλέκεται στη διαδικασία λήψης αποφάσεων
Κατά τη διάρκεια πειραμάτων σε ζώα, οι ερευνητές κατέγραψαν τη νευρική δραστηριότητα στο μετωπιαίο φλοιό του εγκεφάλου τους και κατάφεραν να εντοπίσουν δυο περιοχές οι οποίες διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην ιεραρχική λήψη αποφάσεων. Βρήκαν ότι και οι δύο αυτές περιοχές, γνωστές ως μετωπιαίος φλοιός του προσαγωγίου και ο μέσω ραχιαίος προμετωπιαίος φλοιός, ενεργοποιήθηκαν όταν στα ζώα που συμμετείχαν στους πειραματισμούς κατέστη γνωστή μια λανθασμένη απόκριση.
Οι ερευνητές αναλύοντας τη νευρική δραστηριότητα σε σχέση με τη συμπεριφορά των ζώων βρήκαν, επίσης, ότι ενώ οι δύο αυτές περιοχές εμφάνισαν παρόμοια μοτίβα δραστηριότητας, η περιοχή του φλοιού της πρόσθιας μοίρας της έλικας του προσαγωγίου είναι αυτή που διαδραματίζει κεντρικό ρόλο όσον αφορά τις αλλαγές στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Υπάρχει ένα κύκλωμα στον μετωπιαίο φλοιό που περιλαμβάνει αυτές τις δύο περιοχές και οι οποίες φαίνεται να είναι ιεραρχικά οργανωμένες με τρόπο που εξυπηρετεί την ιεραρχική συλλογιστική των αποφάσεων, δηλώνουν οι ερευνητές.
Μελέτη: Hierarchical reasoning by neural circuits in the frontal cortex
Απόδοση: Βασιλική Τσαπάκη, Μεταφράστρια
Απόδοση: PsychologyNow.gr
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*