Ο εγκέφαλος έχει περισσότερους νευρώνες από τα άστρα που υπάρχουν στον γαλαξία μας. Ωστόσο, έχει ένα συγκεκριμένο μειονέκτημα. Βρίσκει πάντα προβλήματα εκεί που δεν υπάρχουν. Για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό;
Προσπαθείς, αλλά είναι δύσκολο. Προσπαθείς να πείσεις το μυαλό σου ότι όλα είναι καλά και να μη στέκεσαι σε πράγματα ασήμαντα. Ωστόσο, δεν τα καταφέρνεις και καταλήγεις να μένεις ξάγρυπνος και να νιώθεις αγωνία. Συνεπώς, μπορεί να αναρωτιέσαι γιατί το μυαλό σου βρίσκει συνέχεια προβλήματα.
Μπορεί να έχεις συνηθίσει να σου λένε πως δεν κάνει καλό το άγχος. Ορισμένοι επιμένουν ότι η αιτία για τη συνεχή αγωνία είναι το λανθάνον άγχος. Ωστόσο, η νευροεπιστήμη υποστηρίζει πως το ανθρώπινο μυαλό χρειάζεται να αναλύει πολλά πράγματα που συμβαίνουν στο περιβάλλον του. Με αυτόν τον τρόπο, είναι προετοιμασμένο για να αντιμετωπίσει τους ενδεχόμενους κινδύνους ανάλογα.
Ως άνθρωποι, περνάμε τον χρόνο μας σκεπτόμενοι και εστιάζουμε την προσοχή μας σε ένα σωρό διαφορετικά πράγματα. Ξεκινάμε να σκεφτόμαστε με το παραμικρό. Είναι γεγονός πως ο εγκέφαλος, το πιο περίπλοκο πράγμα στον πλανήτη, είναι σχεδιασμένος για να σκέφτεται 24 ώρες την ημέρα. Αυτό μπορεί να είναι εξουθενωτικό.
Ευτυχώς, υπάρχουν τρόποι να εξασκηθούμε στον έλεγχο του μυαλού μας και να αποφύγουμε τους ατελείωτους κύκλους σκέψης.
Γιατί ο εγκέφαλος βρίσκει πάντα προβλήματα;
Μία από τις άπειρες λειτουργίες του εγκεφάλου είναι να ενεργοποιεί τον μηχανισμό της ανησυχίας. Πράγματι, όσο τα πνευμόνια μας αναπνέουν και η καρδιά μας χτυπάει, ενισχύοντας την κυκλοφορία του αίματος, ο εγκέφαλός μας αναλύει πιθανά σενάρια για να εξασφαλίσει την επιβίωσή μας.
Η βασική δύναμη του σύγχρονου ανθρώπινου εγκεφάλου είναι να φαντάζεται πιθανά σενάρια για να πλοηγηθεί καλύτερα στον κόσμο. Στην πραγματικότητα, δημιουργούμε πιθανά σενάρια σχεδόν ασταμάτητα για να αποφύγουμε κινδύνους ή να τους αντιμετωπίσουμε.
Συνεπώς, αν το μυαλό σου συναντά προβλήματα, είναι γιατί είναι φτιαγμένο να προετοιμάζεται για ό,τι έρχεται. Όμως, είναι φυσιολογικό να είμαστε συνέχεια σε επαγρύπνηση περιμένοντας το χειρότερο; Προφανώς και όχι. Χρειάζεται να εξασκηθείς ώστε να ανησυχείς μόνο όταν αυτό είναι σωστό και απαραίτητο. Διότι η συνεχής ανησυχία οδηγεί σε παρατεταμένο άγχος και στρες.
Ας δούμε παρακάτω γιατί ο εγκέφαλος λειτουργεί με αυτό τον τρόπο.
Η ανησυχία είναι μια προσπάθεια να ελέγξεις το μέλλον
Ο εγκέφαλος δεν θέλει χαλαρές λύσεις, αμφιβολίες και το άγνωστο. Θέλει να έχει τα πάντα υπό έλεγχο. Επομένως, ένα από τα πράγματα που σε απασχολούν περισσότερο είναι να σκέφτεσαι το μέλλον και να μην ξέρεις τι θα γίνει.
Ο εγκέφαλος πάντα βρίσκει προβλήματα λόγω της προσπάθειάς του να είναι προετοιμασμένος και να διαμορφώσει ένα λίγο πιο σίγουρο μέλλον. Ενώ αυτό μοιάζει λογικό και αναμενόμενο, υπάρχει μια μικρή παγίδα. Η ψευδαίσθηση του ελέγχου είναι λάθος. Ωστόσο, τείνεις να πιστεύεις πως αν ανησυχείς περισσότερο, τα πράγματα θα εξελιχθούν καλύτερα. Αυτό σε κάνει να σκέφτεσαι ότι αν χαλαρώσεις λίγο την προσοχή σου από το μέλλον, κάτι καταστροφικό θα συμβεί.
Διαβάστε σχετικά: 7 συνήθειες που προάγουν την καλή υγεία του εγκεφάλου
Ο βρόχος ανατροφοδότησης ανάμεσα στην αμυγδαλή και στον προμετωπιαίο φλοιό
Ο εγκέφαλός μας λειτουργεί με έναν συγκεκριμένο τρόπο όταν πρόκειται να επεξεργαστεί πολλά από τα πράγματα που τον περιβάλλουν. Στην πραγματικότητα, η ανησυχία και η συνεχής σκέψη προκύπτουν από αυτό που είναι γνωστό ως βρόχος ανατροφοδότησης.
- Η αμυγδαλή είναι μια περιοχή υπεύθυνη για την ανίχνευση σημάτων κινδύνου, είτε εξωτερικών (απειλές, σωματικοί κίνδυνοι) είτε εσωτερικών (ανησυχίες, αγωνίες κλπ).
- Έπειτα, περνάει αυτά τα σήματα στον προμετωπιαίο φλοιό, ώστε αυτός να τα αναλύσει και να τα επεξεργαστεί. Περιμένουμε ότι αυτό θα εκλογικεύσει τα σήματα κινδύνου, θα ηρεμήσει την αμυγδαλή και οι ανησυχίες θα φύγουν από τη σκέψη. Όμως δεν συμβαίνει πάντα αυτό.
- Ο προμετωπιαίος φλοιός, μερικές φορές, φαντάζεται περισσότερα πράγματα που μπορεί να πάνε στραβά, βάσει αυτού του ερεθίσματος. Επομένως, ενεργοποιείται ο βρόχος ανατροφοδότησης στην αμυγδαλή.
Ο εγκέφαλος δεν μπορεί να δει τα πράγματα με προοπτική
Όταν το μυαλό τροφοδοτεί τον κινητήρα της ανησυχίας, συμβαίνει κάτι παράξενο. Εστιάζεις την προσοχή σου στις λεπτομέρειες. Είναι σαν να μην μπορείς να δεις πέρα από τη μύτη σου και σκέφτεσαι πως έρχεται καταιγίδα. Το πιστεύεις αυτό γιατί δεν έχεις τη δυνατότητα να δεις ότι στην πραγματικότητα είσαι ασφαλής.
Γιατί ο εγκέφαλός σου βρίσκει πάντα προβλήματα; Γιατί δεν βλέπεις πάντα τα πράγματα με ισορροπημένο τρόπο. Παράγοντες όπως το στρες και η ανησυχία σε κάνουν να εστιάζεις υπερβολικά στις λεπτομέρειες, αποκλείοντας άλλα συγκεκριμένα κομμάτια.
Είναι δύσκολο να διευρύνεις την εστίαση σου και να απομακρυνθείς από αυτό, γιατί μόνο όταν το μυαλό βρίσκεται σε ήρεμη συνθήκη, μπορεί κανείς να δει τα πράγματα με προοπτική.
Είναι καλό να συνειδητοποιήσεις πως τα περισσότερα από αυτά που φοβάσαι δεν θα συμβούν ποτέ. Είναι μόνο το αποτέλεσμα ενός ανήσυχου μυαλού που σε βασανίζει με διαστρεβλώσεις και παρεξηγήσεις.
Απόδοση : Ναταλία Παπακώστα- Ψυχολόγος
Επιμέλεια: Ισμήνη Τσοχαλή, επιμελήτρια κειμένων
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
