Η έρευνα των Πανεπιστημίων του Cambidge, του Souhtampton και της Ρώμης καταγράφει τις μέχρι σήμερα ισχυρότερες ενδείξεις αυτής της συσχέτισης.
Οι εγκέφαλοι των εφήβων με διαταραχή διαγωγής, διαφέρουν σημαντικά ως προς τη δομή με εκείνoυς των συνομηλίκων τους, παρέχοντας τη σαφέστερη ένδειξη μέχρι σήμερα κατά την οποία υποδεικνύεται ότι η συμπεριφορά τους προέρχεται από τις μεταβολές στην ανάπτυξη του εγκεφάλου στην πρώιμη παιδική ηλικία. Αυτό υποστηρίζεται σύμφωνα με νέα έρευνα υπό την ηγεσία του Πανεπιστημίου του Cambridge και του Πανεπιστήμιου του Σαουθάμπτον, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Ρώμης "Tor Vergata" στην Ιταλία.
Στη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Child Psychology and Psychiatry, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μεθόδους MRI για να εξετάσoυν τη δομή του εγκεφάλου εφήβων και νέων ενήλικων ανδρών που είχαν διαγνωστεί με διαταραχή συμπεριφοράς: επίμονα προβλήματα συμπεριφοράς, συμπεριλαμβανομένων επιθετική και καταστροφική συμπεριφορά, ψέματα και κλοπή, καθώς και για τα μεγαλύτερα παιδιά, χρήση όπλου ή ολονύχτια παραμονή τους έξω από το σπίτι.
Συγκεκριμένα, οι ερευνητές εξέτασαν τη συντονισμένη ανάπτυξη των διαφόρων περιοχών του εγκεφάλου μελετώντας εάν ήταν παρόμοια ή διαφορετική από την άποψη του πάχους. Περιοχές που αναπτύσσονται με παρόμοιο τρόπο, αναμενόταν να δείξουν παρόμοια πρότυπα πάχος, για παράδειγμα του φλοιού.
Υπάρχουν ήδη ενδείξεις από τις διαφορές στους εγκεφάλους των ατόμων με σοβαρά προβλήματα συμπεριφοράς, αλλά αυτό είναι συχνά ένα απλοϊκό συμπέρασμα και επικεντρώνεται μόνο σε περιοχές όπως η αμυγδαλή, για την οποία γνωρίζουμε ότι είναι σημαντική στη συναισθηματική συμπεριφορά, εξηγεί ο Δρ. Luca Passamonti από το Τμήμα Κλινικής Νευροεπιστημών στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. Όμως οι διαταραχές συμπεριφοράς είναι πιο σύνθετες, οπότε θα περιμέναμε ότι οι αλλαγές θα είναι πιο πολύπλοκες στη φύση και ενδεχομένως να εμπλέκουν και άλλες περιοχές του εγκεφάλου.
Στη μελέτη, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Cambridge συμπεριέλαβαν 58 άνδρες εφήβους και νεαρούς ενήλικες με διαταραχή διαγωγής και 25 άνδρες για την ομάδα ελέγχου, ηλικίας μεταξύ 16 και 21 ετών. Οι ερευνητές χώρισαν τα άτομα με διαταραχή συμπεριφοράς ανάλογα με το αν εκδηλώνεται η διαταραχή διαγωγής στην παιδική ηλικία ή στην εφηβεία.
Η ερευνητική ομάδα διεπίστωσε ότι οι νέοι που εμφάνισαν διαταραχή διαγωγής στην παιδική ηλικία (που μερικές φορές ονομάζεται «πρόωρη έναρξη») έδειξαν εντυπωσιακά υψηλότερο αριθμό σημαντικών συσχετίσεων σε πάχος μεταξύ των εγκεφαλικών περιφερειών σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. Πιστεύεται ότι αυτό μπορεί να απηχεί τις διαταραχές στην φυσιολογική μορφή της ανάπτυξης του εγκεφάλου κατά την παιδική ηλικία ή την εφηβεία.
Από την άλλη πλευρά, οι νέοι που εμφάνισαν διαταραχή διαγωγής στην εφηβική ηλικία («καθυστερημένη έναρξη»), εμφάνιζαν λιγότερες τέτοιες συσχετίσεις από τα υγιή άτομα. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό μπορεί να αντανακλά ειδικές διαταραχές στην ανάπτυξη του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια της εφηβείας, για παράδειγμα του «κλαδέματος» των νευρικών κυττάρων ή των συνδέσεων (συνάψεων) μεταξύ τους.
Καθώς τα ευρήματα ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιακά, οι ερευνητές προσπάθησαν να αναπαράγουν τα ευρήματά τους σε ένα ανεξάρτητο δείγμα 37 ατόμων με διαταραχή διαγωγής και 32 υγιών ατόμων (ομάδα ελέγχου), όλοι άνδρες και ηλικίας 13-18 ετών, που είχαν ενταχθεί στην έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον. Τα αποτελέσματα έδειξαν να επιβεβαιώνουν την αρχική μελέτη, προσθέτοντας κύρος σε αυτήν.
Οι διαφορές που βλέπουμε μεταξύ των υγιών εφήβων και εκείνων με τις δύο μορφές διαταραχή διαγωγής δείχνουν ότι εμπλέκεται το μεγαλύτερο μέρος του εγκεφάλου, αλλά κυρίως οι μετωπιαίες και κροταφικές περιοχές του, λέει ο Δρ Graeme Fairchild, ο οποίος είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Southampton. Αυτό παρέχει εξαιρετικά αδιάσειστα στοιχεία ότι η διαταραχή διαγωγής είναι μια πραγματική ψυχιατρική διαταραχή και όχι, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι ειδικοί, μόνο μια υπερβολική μορφή εφηβικής εξέγερσης.
Τα ευρήματα αυτά δείχνουν επίσης ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές στον εγκέφαλο μεταξύ εκείνων που αναπτύσσουν προβλήματα από νωρίς στην παιδική ηλικία σε σχέση με εκείνους που παρουσιάζουν μόνο προβλήματα συμπεριφοράς στα εφηβικά τους χρόνια. Χρειάζεται να γίνει περισσότερη έρευνα τώρα, για να ερευνηθεί πώς χρησιμοποιούνται αυτά τα αποτελέσματα για να βοηθήσουμε κλινικά αυτούς τους νέους άνθρωπους και να εξετάσουμε τους παράγοντες που οδηγούν σε αυτή την ανώμαλη ανάπτυξη του εγκεφάλου, όπως η έκθεση σε πρώιμες αντιξοότητες.
Δεν υπήρξε ποτέ καμία αμφιβολία ότι οι διαταραχές, όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ είναι ασθένειες του εγκεφάλου, διότι τα εγκεφαλογραφήματα μας επιτρέπουν να δούμε καθαρά πώς κατατρώνε τον εγκέφαλο, προσθέτει ο καθηγητής Nicola Toschi από το Πανεπιστήμιο «Tor Vergata» της Ρώμης, αλλά μέχρι τώρα δεν ήμασταν σε θέση να δούμε τις σαφείς και διαδεδομένες δομικές διαφορές στους εγκεφάλους των νέων με διαταραχή διαγωγής.
Αν και τα ευρήματα δείχνουν τη σημασία του εγκεφάλου στην εξήγηση της ανάπτυξης της διαταραχής συμπεριφοράς, δεν είναι σαφές πώς προκύπτουν οι δομικές διαφορές και αν, για παράδειγμα, είναι ένα μίγμα των γενετικών στοιχείων ενός ατόμου και του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο εγείρονται, που προκαλεί τις αλλαγές.
Ωστόσο, οι ερευνητές λένε ότι τα ευρήματά τους μπορούν να καταστήσουν δυνατή την αντικειμενική παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων.
Τώρα που έχουμε έναν τρόπο απεικόνισης ολόκληρου του εγκέφαλου και την εικόνα ενός «χάρτη» της διαταραχή διαγωγής, μπορεί στο μέλλον να είμαστε σε θέση να δούμε αν οι αλλαγές που έχουν παρατηρηθεί στη μελέτη αυτή είναι αναστρέψιμες εάν παρασχεθούν έγκαιρες παρεμβάσεις ή ψυχολογικές θεραπείες, λέει ο καθηγητής Ian Goodyer από το Τμήμα Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου του Cambridge.
Πηγή έρευνας: Journal of Child Psychology and Psychiatry
