Πώς να αντιστρέψετε τη σκέψη σας και να μεταμορφώσετε τα προβλήματα σε ευκαιρίες;
Γράφει ο συγγραφέας Berthold Gunster:
Φανταστείτε αυτό: Έχετε μια εξαιρετική ιδέα και το μόνο που ακούτε είναι τα «ναι-αλλά». «Ναι, αλλά αυτό έχει δοκιμαστεί και παλιότερα και δεν δούλεψε», «Ναι, αλλά μήπως θα έπρεπε να το σκεφτούμε λίγο καλύτερα;», «Ναι, αλλά κι αν δεν λειτουργήσει…»
Όλα αυτά τα «ναι-αλλά» σάς δημιουργούν την εντύπωση ότι κάθε προσπάθειά σας για καινοτομία θα θαφτεί μέσα σε έναν βάλτο φαινομενικά λογικών ενστάσεων. Κι αυτό ακριβώς συμβαίνει: ο «ναι-αλλά» τρόπος σκέψης οδηγεί σε μια κλειστή στάση απέναντι στη ζωή, θέτοντας περιορισμούς και εξαπολύοντας απειλές σαν δράκος που βάζει εμπόδια στον δρόμο σας. Όσο αξιόλογη κι αν είναι μια ιδέα ή μια επιχειρηματολογία, αντιμετωπίζεται με ακαμψία, που οδηγεί σε στασιμότητα.
Υπάρχει όμως και άλλος δρόμος: η «ναι-και» προσέγγιση. Αυτή η ανοιχτόμυαλη προοπτική δίνει έμφαση σε αυτό που μπορεί να γίνει και αναγνωρίζει τις δυνατότητες που υπάρχουν. Με αυτή τη στάση ζωής βλέπουμε πέρα από τους δράκους που συναντάμε στην πορεία μας, προς τα εμπρός. Το αποτέλεσμα; Δημιουργικότητα και καινοτομία.
Το βιβλίο Flip it πραγματεύεται τη μετάβαση από έναν «ναι- αλλά» σε έναν «ναι-και» τρόπο ζωής. Από το να σκέφτεστε προσανατολισμένοι στα προβλήματα στο να σκέφτεστε τις πιθανές ευκαιρίες. Όταν προσεγγίζουμε ένα πρόβλημα με μια «ναι-και» νοοτροπία, ορισμένες φορές είναι εντυπωσιακά εύκολο να ανακαλύψουμε καινούριες λύσεις. Το να κοιτάξουμε ένα πρόβλημα από μια νέα γωνία, έστω κι αν έχουμε κάνει στροφή λίγων μόνο μοιρών, μπορεί να οδηγήσει σε μια σημαντική ενόραση, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια. Δεν χρειάζεται να αντιπαλεύουμε τα προβλήματά μας, μπορούμε να τα μετατρέψουμε σε ευκαιρίες. Μπορούμε να τα κάνουμε συμμάχους μας.
Μπορείτε να μάθετε την τέχνη να μετατρέπετε τα προβλήματά σας σε ευκαιρίες. Είναι μια μορφή ψυχολογικού ζίου ζίτσου, μια τεχνική που ονομάζω «ανατρεπτική σκέψη» (ή Omdenken στη μητρική μου γλώσσα, τα ολλανδικά). Η ανατρεπτική σκέψη όχι μόνο οδηγεί σε μια λύση σε ένα υπάρχον πρόβλημα, αλλά, αναπάντεχα και ανέλπιστα, μπορεί να ανοίξει παράθυρα σε νέες ευκαιρίες. Όπως μια κάμπια μεταμορφώνεται σε πεταλούδα, μέσα από την ανατρεπτική σκέψη ένα πρόβλημα μπορεί να μετατραπεί σε μια όμορφη νέα πραγματικότητα. Αυτό οδηγεί σε ένα εκπληκτικό παράδοξο: όσα περισσότερα προβλήματα αντιμετωπίζουμε, τόσο το καλύτερο.
Στον πυρήνα της, η ανατρεπτική σκέψη μπορεί να βελτιώσει τη ζωή σας, όλως παραδόξως όχι επειδή θα σας οδηγήσει στο να αποφεύγετε τα προβλήματά σας ή να αρνείστε την ύπαρξή τους και να εστιάζετε μόνο στα καλά στοιχεία τους, όπως έκανε η Πολυάννα, αλλά με το να τα αποδέχεστε, και να αναγνωρίζετε και να αποδέχεστε την οδύνη, την απώλεια και την ανάγκη που τα συνοδεύουν.
Η ανατρεπτική σκέψη ξεκινάει πάντα από την αποδοχή της πραγματικότητας. Ένας απαισιόδοξος αδιαφορεί εντελώς για το πόσο νερό περιέχει ένα ποτήρι· θα εξακολουθεί να γκρινιάζει επειδή πρέπει να πλύνει και πάλι τα πιάτα. Αντί για αυτό, γιατί δεν απολαμβάνει το νερό που είναι μέσα στο ποτήρι; Το 1997 ξεκίνησα την ιδέα της ανατρεπτικής σκέψης στην Ολλανδία όπου κατοικώ.
Έκτοτε, η ομάδα μου από ηθοποιούς και εκπαιδευτές κι εγώ έχουμε οργανώσει πάνω από 10.000 θεατρικά, ψυχαγωγικά και εκπαιδευτικά εργαστήρια βασισμένα πάνω στις αρχές της ανατρεπτικής σκέψης για, συνολικά, πάνω από 1 εκατομμύριο ανθρώπους. Εκτός από αυτά που λαμβάνουν χώρα στην Ολλανδία, μια ομάδα από Βρετανούς και Αμερικανούς ηθοποιούς και εκπαιδευτές κάνει εργαστήρια σε Ισπανία, Σιγκαπούρη, Βρετανία, Γερμανία και Γαλλία. Συνολικά, έχω γράψει 12 βιβλία πάνω στην αρχή της ανατρεπτικής σκέψης, και όλα τους έχουν γίνει μπεστ σέλερ.
Στην Ολλανδία μόνο έχουν πωληθεί πάνω από 1,3 εκατομμύρια αντίτυπα (να έχετε υπόψη ότι έχουμε πληθυσμό 17,4 εκατομμυρίων ανθρώπων μόνο!).
Η ιστορία της ανατρεπτικής σκέψης δεν σταματάει εδώ. Αναπτύσσεται, μεγαλώνει και ωριμάζει. Γιατί τελικά, τα προβλήματα δεν είναι τίποτα παραπάνω από απογοήτευση που δεν έχει βρει τη σωστή μορφή της ακόμα. Απογοήτευση που μπορεί να απολαύσει κανείς μόλις την αντιστρέψει και τη μεταμορφώσει σε μια νέα, επιθυμητή, αστραφτερή πραγματικότητα.
Το απόσπασμά είναι από το βιβλίο Flip it! του Berthold Gunster. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα σε όλα τα βιβλιοπωλεία και στο www.dioptra.gr.
