Μια διατροφή φτωχή σε θρεπτικές ουσίες και διάφοροι ψυχολογικοί παράγοντες μπορεί να μας κάνουν να συνεχίζουμε να τρώμε ακόμα κι όταν είμαστε χορτάτοι.
Φάγατε ποτέ το τελευταίο κομμάτι πίτσα, αν και είχατε χορτάσει; Για να καταλάβετε γιατί συμβαίνει αυτό, και πώς να το αλλάξετε, χρειάζεται να εξερευνήσετε τα σήματα κορεσμού του σώματός σας.
Τα σήματα κορεσμού
Το σήματα κορεσμού του σώματος αρχίζουν να επιδρούν όταν ο εγκέφαλος νιώθει ότι έχετε καταναλώσει αρκετές από τις θρεπτικές ουσίες που χρειάζεστε. Ο εγκέφαλος ειδοποιείται από πηγές όπως:
- Σήματα τεντώματος από το γαστρεντερικό σύστημα (όπως στομάχι και έντερα), τα οποία υποδεικνύουν τον όγκο των τροφών και τον υγρών που καταναλώσατε.
- Ορμόνες κορεσμού, οι οποίες απελευθερώνονται στη ροή του αίματος όταν συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά από την τροφή που έχετε χωνέψει έρχονται σε επαφή με ορισμένα μέρη της γαστρεντερικής οδού.
- Θρεπτικά συστατικά από τη χωνεμένη τροφή, τα οποία περνούν στο αίμα και μπορούν να ασκήσουν επίδραση κορεσμού απευθείας στον εγκέφαλο.
- Η λεπτίνη, η ορμόνη που παράγεται κυρίως από τον λιπώδη ιστό, ο οποίος αποθηκεύει το πλεόνασμα των θρεπτικών ουσιών από τις τροφές ως λίπος. Όσο περισσότερο λίπος έχετε στον λιπώδη ιστό τόσο περισσότερη λεπτίνη απελευθερώνει στο αίμα ο λιπώδης ιστός και τόσο περισσότερο ο εγκέφαλος αισθάνεται ότι έχετε καταναλώσει αρκετές από τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες.
Ο εγκέφαλος επεξεργάζεται όλες αυτές τις πηγές πληροφοριών και κάποια στιγμή στέλνει σήμα ότι είναι ώρα να σταματήσουμε να τρώμε. Αυτό μας βοηθάει να εξηγήσουμε γιατί, αν δεν παίρνουμε αρκετά από τα θρεπτικά συστατικά που χρειαζόμαστε συνολικά, μπορεί να νιώθουμε μη ικανοποιημένοι και να συνεχίζουμε να τρώμε, ακόμα κι όταν είμαστε χορτάτοι.
Γιατί δεν μπορώ να σταματήσω, αν και τρώω θρεπτικές τροφές;
Τα σήματα κορεσμού του σώματος είναι εύκολο να αγνοηθούν, ειδικά όταν διάφορα νόστιμα τρόφιμα σας βάζουν σε πειρασμό και νιώθετε κοινωνικές προσδοκίες για να φάτε. Προσθέστε ένα ή δύο αλκοολούχα ποτά, και γίνεται ακόμα πιο εύκολο να αγνοήσετε τα σήματα κορεσμού. Άλλοι παράγοντες μπορεί να είναι ηθικοί, όπως το ότι δεν θέλετε να κάνετε σπατάλη τροφίμων, και συνήθειες, όπως το να τρώτε επιδόρπιο μετά το δείπνο, άσχετα με το πώς νιώθετε.
Διαβάστε σχετικά: Φαγητό και υπερκατανάλωση – Καταπίνοντας τις επιθυμίες μου
Το φαγητό έχει σχέση και με τα συναισθήματα
Αν ποτέ παραφάγατε ενώ νιώθατε πλήξη, στρες, μοναξιά ή κούραση, ανακαλύψατε ότι το φαγητό μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση, τουλάχιστον προσωρινά. Όντως, μερικές από τις ορμόνες και τα φυσικά χημικά του εγκεφάλου που συμμετέχουν στα σήματα κορεσμού έχει φανεί ότι επηρεάζουν τη διάθεση. Αν συστηματικά συνεχίζετε να τρώτε όταν έχετε χορτάσει, αξίζει να εξερευνήσετε πιθανούς υποκείμενους ψυχολογικούς παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτό.
Η κατάθλιψη, το άγχος και το στρες έχουν συνδεθεί με την υπερφαγία. Το ίδιο και η διαταραχή μετατραυματικού στρες. Οι διατροφικές διαταραχές επίσης σχετίζονται με την υπερφαγία. Οι δυσμενείς εμπειρίες παιδικής ηλικίας μπορεί επίσης να παίζουν ρόλο στη συστηματική υπερφαγία.
Πώς να σταματήσετε να τρώτε όταν έχετε χορτάσει
Αν υποψιάζεστε ψυχολογικούς παράγοντες που συμβάλλουν στην υπερφαγία, είναι καλό να γνωρίζετε ότι υπάρχουν επιστημονικές θεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν. Για παράδειγμα, για την κατάθλιψη, το άγχος και το μετατραυματικό στρες υπάρχουν πια καθιερωμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις. Οι διατροφικές διαταραχές αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά με γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία, μεταξύ άλλων.
Άλλες στρατηγικές που μπορείτε να δοκιμάσετε:
- Κρατήστε ημερολόγιο με τα σήματα κορεσμού που νιώθετε, ώστε να μάθετε να τα αναγνωρίζετε. Κάθε φορά που τρώτε, σημειώστε αν νιώθετε ανικανοποίητοι, ικανοποιημένοι ή υπερ-ικανοποιημένοι. Στοχεύστε για την αίσθηση της ικανοποίησης κάθε φορά.
- Όταν καταλαβαίνετε ότι τρώτε σε σημείο που αισθάνεστε υπερ-ικανοποιημένοι, σημειώστε τι συμβαίνει. Νιώθετε ανάξιοι; Ενοχλημένοι; Κουρασμένοι; Μήπως αναβάλλετε κάτι; Σκεφτείτε τι χρειάζεστε πραγματικά και δώστε περισσότερο από αυτό στον εαυτό σας αντί για φαγητό.
- Επιλέξτε μια διατροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, με ελάχιστες υπερβολικά επεξεργασμένες τροφές, και κατευθύνετε τις λιγούρες σας σε πιο υγιεινά τρόφιμα. Αυτό θα βοηθήσει να πάρετε τις θρεπτικές ουσίες που χρειάζεστε, ώστε να ενεργοποιηθούν τα σήματα κορεσμού.
- Ελέγξτε πόσο φαγητό σας σερβίρουν, έτσι ώστε να εμφανίζεται στο πιάτο σας μόνο η ποσότητα που νιώθετε ότι μπορείτε να καταναλώσετε.
- Εκτός αν χρειάζεται να φάτε, βάλτε εμπόδια ανάμεσα στον εαυτό σας και το φαγητό. Μπορείτε να αποθηκεύετε αμέσως τα περισσεύματα. Να απομακρύνεστε από το τραπέζι όταν νιώθετε ότι τα σήματα κορεσμού σας είπαν ότι είναι ώρα να σταματήσετε.
Απόδοση – Επιμέλεια: Ισμήνη Τσοχαλή, επιμελήτρια κειμένων
Πηγή
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
