Τί μας συμβαίνει όταν σκεφτόμαστε διαρκώς το ενδεχόμενο να πάσχουμε από κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας; Στην περίπτωση αυτή είναι πιθανό να υποφέρουμε από το λεγόμενο άγχος υγείας (health anxiety), γνωστό και ως υποχονδρίαση.
Πρόκειται για μια αγχώδη διαταραχή που έχει σαν βάση τον τρόπο που έχουμε μάθει να αντιμετωπίζουμε τους κινδύνους στη ζωή μας. Κάποιοι από τους ισχυρότερους και πιο άμεσους κινδύνους σχετίζονται με τις διαφόρων ειδών ασθένειες με τις οποίες όλοι μας έχουμε έρθει αντιμέτωποι σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό.
Ας θυμηθούμε τι γινόταν όταν ως παιδιά ερχόμασταν αντιμέτωποι με κάποια ασθένεια, είτε ήταν μια απλή γρίπη είτε κάτι πιο σοβαρό. Πιθανόν η ασθένειά μας να κινητοποιούσε ένα σύστημα προστασίας στο περιβάλλον μας που περιελάμβανε τους φροντιστές μας, τον οικογενειακό γιατρό, καθώς και άλλα κοντινά μας πρόσωπα.
Ο τρόπος που μας αντιμετώπιζαν οι σημαντικοί άλλοι σε περιστάσεις ασθενείας στην παιδική μας ηλικία επηρεάζει τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τον εαυτό μας μετέπειτα ως ενήλικες σε ανάλογες περιστάσεις. Αν με το πρώτο σημάδι ασθενείας οι φροντιστές μας ανησυχούσαν υπερβολικά έχουμε από νωρίς λάβει το μήνυμα ότι το παραμικρό σωματικό σύμπτωμα χρήζει ιδιαίτερης προσοχής.
Με τον καιρό οικειοποιούμαστε το άγχος των φροντιστών μας, το οποίο μπορεί να λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Καταλήγουμε, λοιπόν, ως ενήλικες να παρακολουθούμε στενά οποιοδήποτε σημάδι θεωρούμε ότι μας προειδοποιεί για μια σωματική δυσλειτουργία. Τέτοιου είδους σημάδια μπορεί να είναι ένας μυϊκός πόνος, μια ταχυπαλμία, το στέγνωμα του στόματος, ένας επίμονος βήχας, και άλλα πολλά.
Η διαρκής αυτοπαρατήρηση εντείνει την ανησυχία και το άγχος μας για την κατάσταση της υγείας μας. Στην διαρκή κατάσταση εγρήγορσης που βρισκόμαστε είναι εύκολο να παρερμηνεύσουμε την οποιαδήποτε ενόχληση ως σημάδι μιας απειλητικής υποκείμενης ασθένειας.
Διαβάστε σχετικά: Αναζητώντας τις ρίζες του άγχους και της τελειομανίας
Ο μηχανισμός του άγχους, που υπό άλλες συνθήκες λειτουργεί προστατευτικά και μας προειδοποιεί για επικείμενους κινδύνους, στην περίπτωση αυτή λειτουργεί σαν ένας χαλασμένος συναγερμός που ενεργοποιείται διαρκώς χωρίς σοβαρή αιτία.
Μια μεγάλη δυσκολία που αντιμετωπίζουμε σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η αδυναμία μας να εκλογικεύσουμε τα σήματα κινδύνου που λαμβάνουμε και να πείσουμε τον εαυτό μας ότι δεν υποφέρουμε από κάποια σοβαρή ασθένεια. Αισθανόμαστε ξεκάθαρα ότι κάτι δεν πάει καλά με την υγεία μας ακόμα και στην περίπτωση που ο γιατρός μας μας λέει ότι είμαστε υγιείς.
Η αλήθεια είναι ότι όντως κάτι δεν πάει καλά αλλά αυτό δεν έχει να κάνει με τη σωματική μας υγεία αυτή καθαυτή. Το σώμα μας, εκτός από εκτελεστικό όργανο του νου, είναι και μια αποθήκη αισθητηριακών εμπειριών από καταβολής γεννήσεώς μας. Μέσω των ψυχοσωματικών συμπτωμάτων μας ειδοποιεί ότι έχουμε απωλέσει την επαφή μας με τις πραγματικές μας ανάγκες.
Παράλληλα μας επαναφέρει στο “εδώ και τώρα” της βιωματικής μας εμπειρίας και μας αποκαλύπτει την έλλειψη αρμονίας μεταξύ σώματος και νου. Μας φέρνει αντιμέτωπους με την επιτακτική ανάγκη για δημιουργική ενδοσκόπηση που θα φέρει στο φώς αυτό που μας πονάει πραγματικά που δεν είναι άλλο από την αποξένωση από τον ίδιο μας τον εαυτό.
Είναι στο χέρι μας, λοιπόν, να αντιμετωπίσουμε τα ψυχοσωματικά συμπτώματα όχι ως σημάδια ενός ακόμη προβλήματος που απαιτεί γρήγορη λύση και ανακούφιση αλλά ως μια ευκαιρία για αλλαγή του τρόπου ζωής που μας έφερε σε σημείο να αισθανόμαστε ξένοι μέσα στο ίδιο μας το σώμα.
Για να επιτύχουμε την αλλαγή πρέπει να δούμε το σώμα μας ως καθρέφτη της ψυχής μας και παράλληλα να συνειδητοποιήσουμε ότι για να του προσφέρουμε τη φροντίδα που έχει ανάγκη και να απαλλαγούμε από τα ψυχοσωματικά συμπτώματα θα πρέπει πρώτα να μάθουμε να αγαπάμε τον ίδιο μας τον εαυτό.
*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*
