Ο κιρκαδικός μηχανισμός επηρεάζει τις επιπτώσεις της καρδιακής ανεπάρκειας και η κατανόηση της λειτουργίας του στον εγκέφαλο, μπορεί να οδηγήσει σε νέες στρατηγικές για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.
Μια νέα μελέτη από τους ερευνητές του Πανεπιστημίου του Guelph παρουσιάζει τα αίτια και τους τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης των καρδιακών παθήσεων και των εγκεφαλικών ασθενειών, μέσω του αναπτυσσόμενου πεδίου της κιρκαδικής ιατρικής. Η κιρκαδική ιατρική βασίζεται στη λειτουργία του οργανισμού κατά τη διάρκεια της ημέρας, με βάση το φως του ήλιου ή την έλλειψη αυτού.
Η έρευνα που έχει δημοσιευτεί στο Nature’s Scientific Reports, πρόκειται για την πρώτη μελέτη που αποκαλύπτει πώς η γνωστική λειτουργία και η διάθεση στους ποντικούς ρυθμίζονται από το βιολογικό τους ρολόι, καθώς και το πώς σχετικές περιοχές του εγκεφάλου επηρεάζονται στην περίπτωση καρδιακής ανεπάρκειας.
Οι νευροχειρουργοί εστιάζουν στον εγκέφαλο, οι καρδιολόγοι στην καρδιά. Αυτή η νέα μελέτη εξέτασε και τα δύο, δήλωσε η Τάμι Μαρτίνο, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Guelph.
Η στεφανιαία νόσος, η οποία είναι η πιο συνηθισμένη αιτία της καρδιακής ανεπάρκειας, προκαλεί έναν στους τρεις θανάτους. Σύμφωνα με την Μαρτίνο, οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια συχνά έχουν νευρολογικές παθήσεις όπως γνωστικές βλάβες και κατάθλιψη. Η Μαρτίνο υποψιαζόταν ότι η σύνδεση μεταξύ του εγκεφάλου και της καρδιάς περιελάμβανε τον κιρκαδικό μηχανισμό ή πιο απλά το “βιολογικό ρολόι”.
Οι κιρκαδικοί ρυθμοί στον άνθρωπο και σε άλλους οργανισμούς ακολουθούν τον 24ωρο κύκλο του φωτός και του σκοταδιού στη Γη, σηματοδοτώντας πότε να κοιμηθούμε και πότε να ξυπνήσουμε. Η προηγούμενη έρευνα της Μαρτίνο έδειξε πως οι διαταραχές των κιρκαδικών ρυθμών, όπως για παράδειγμα στους εργαζόμενους σε ασταθείς ή νυχτερινές βάρδιες, στους ταξιδιώτες υπό την επήρεια του jet lag και στους ασθενείς στις μονάδες εντατικής θεραπείας, μπορούν να προκαλέσουν αλλαγές που επιδεινώνουν τις καρδιακές παθήσεις και βλάπτουν τη γενική υγεία και ευεξία.
Για αυτή τη νέα μελέτη, οι ερευνητές σύγκριναν φυσιολογικά ποντίκια με ποντίκια που φέρουν μετάλλαξη στον κιρκαδικό τους μηχανισμό (το “βιολογικό ρολόι” των ποντικών). Διαπίστωσαν ότι η μετάλλαξη επηρέασε τη δομή των νευρώνων στις περιοχές του εγκεφάλου που είναι σημαντικές για τις γνωστικές λειτουργίες (μνήμη, αντίληψη κ.λπ.) και τη διάθεση.
Σε συνεργασία με συναδέλφους του Πανεπιστημίου του Τορόντο, η ομάδα βρήκε επίσης διαφορές στη ρύθμιση των αιμοφόρων αγγείων στους εγκεφάλους των ποντικών.
Μετά την πρόκληση καρδιακής ανεπάρκειας σε ποντίκια για την προσομοίωση της ανθρώπινης ανεπάρκειας, χρησιμοποίησαν προφίλ μικροσυστοιχίας για να αναγνωρίσουν τα βασικά γονίδια στον εγκέφαλο τα οποία παρουσίασαν αλλαγές.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο κιρκαδικός μηχανισμός επηρεάζει τις επιπτώσεις της καρδιακής ανεπάρκειας. Εφόσον δεν υπάρχει θεραπεία για την καρδιακή πάθηση, η κατανόηση της λειτουργίας του κιρκαδικού ρυθμού στον εγκέφαλο μπορεί να οδηγήσει σε νέες στρατηγικές για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.
Οι ασθενείς που αναρρώνουν από καρδιακές προσβολές εμφανίζουν συχνά διαταραγμένους κιρκαδικούς ρυθμούς από το φως, το θόρυβο και τις αλληλεπιδράσεις με το προσωπικό του νοσοκομείου τη νύχτα. Η διατήρηση των κιρκαδικών ρυθμών, ειδικά για τους ασθενείς με καρδιακή νόσο, θα μπορούσε να οδηγήσει σε καλύτερα αποτελέσματα για την υγεία παρατήρησε η Μαρτίνο.
Τα παραπάνω ευρήματα δείχνουν πιθανά οφέλη για την υγεία σε γενικότερο επίπεδο. Ένα σταθερό εργασιακό ωράριο για άτομα με υποκείμενες καρδιακές παθήσεις ή διαταραχές ύπνου, η μείωση του φωτισμού τη νύχτα και η διατήρηση ενός γενικά σταθερού προγράμματος ύπνου παρά τις διάφορες συνθήκες (κοινωνικές εκδηλώσεις, σαββατοκύριακα κ.λπ.) θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση των νευροβιολογικών βλαβών για όλους, είτε υπάρχει καρδιακή ανεπάρκεια -ή προδιάθεση- είτε όχι.
Αυτά τα προβλήματα – και οι πιθανές τους λύσεις – δεν αφορούν μόνο την καρδιά, αλλά και τον εγκέφαλο, είπε η Μαρτίνο. Αν δεν είμαστε ακόμη σε θέση να θεραπεύσουμε την καρδιακή ανεπάρκεια, πρέπει τουλάχιστον να επικεντρωθούμε στο πώς μπορούμε να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής των ασθενών.
Πηγή: The Clock Mechanism Influences Neurobiology and Adaptations to Heart Failure in Clock∆19/∆19 Mice With Implications for Circadian Medicine
Απόδοση: Κατερίνα Κακουλάκη, Ψυχολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
