Η αλλαγή μπορεί να είναι τρομακτική όταν συνειδητοποιούμε πως δεν είμαστε πια ο παλιός μας εαυτός ή όταν οι γύρω μας αντιδρούν περίεργα σε αυτή. Για να επιτευχθεί η αλλαγή χρειάζεται επιβράβευση και να μην έχουμε υπερβολικές απαιτήσεις από τον εαυτό μας.
Όλοι οι θεραπευτές γνωρίζουμε, ότι οι άνθρωποι μπορούν να αλλάξουν. Αυτό είναι κάτι που γνωρίζουμε, ακριβώς επειδή έχουμε συνεισφέρει σημαντικά σε πολλές αξιοθαύμαστες μεταμορφώσεις που έχουν καταφέρει αρκετοί θεραπευόμενοι.
Πράγματι, βλέπουμε καθημερινά ανθρώπους γύρω μας, οι οποίοι αποτελούν ζωντανό παράδειγμα αλλάζοντας τις συνήθειες και τον τρόπο σκέψης τους, δουλεύοντας σκληρά με τα ίδια τους τα συναισθήματα και επαναπροσδιορίζοντας τη σχέση που έχουν με τον εαυτό τους και με τους άλλους ανθρώπους.
Έχω δει αμέτρητες περιπτώσεις ανθρώπων, οι οποίοι αφότου ξεπέρασαν επιτυχώς τις αρνητικές συνέπειες της Παιδικής Συναισθηματικής Παραμέλησης, κατάφεραν να αλλάξουν ριζικά τη ζωή τους. Έχω δει ανθρώπους να θεραπεύουν την κατάθλιψη, να μαθαίνουν τρόπους να διαχειρίζονται αποτελεσματικά το άγχος τους, να βελτιώνουν τον γάμο τους, αλλά και τις δεξιότητές τους ως γονείς.
Ας είμαστε, όμως, ειλικρινείς. Συνήθως η αλλαγή δεν είναι μια εύκολη διαδικασία. Αντιθέτως, χρειάζεται πολύ κουράγιο, συνεχή κινητοποίηση και επιμονή. Ακριβώς όπως συμβαίνει με όλα όσα έχουν πραγματική αξία στη ζωή ενός ανθρώπου.
Πράγματι, σε όλες τις διαδικασίες αλλαγής υπάρχουν ορισμένες ιδιαίτερες προκλήσεις για τα άτομα που προσπαθούν να αλλάξουν. Οι προκλήσεις αυτές συχνά αποθαρρύνουν τους ανθρώπους και τους κάνουν να «χάσουν το δρόμο» τους. Έχω δει πολλές περιπτώσεις ανθρώπων που βγήκαν εκτός τροχιάς και εγκατέλειψαν τις κατά τα άλλα πολύ αξιόλογες προσπάθειές τους να εξελιχθούν και να αλλάξουν τη ζωή τους. Οι 3 πιο συχνές και προβλέψιμες εμπειρίεςπου μπορεί να ανατρέψουν τη διαδικασία αλλαγής αναφέρονται στη συνέχεια.
3 παράγοντες που μπορεί να σας αποτρέψουν να αλλάξετε
1. Οι λανθασμένες πεποιθήσεις οδηγούν σε απογοήτευση
- Η πεποίθηση ότι η αλλαγή θα πρέπει να έχει «γραμμική» πορεία:Είναι φυσιολογικό να πιστεύετε, ότι από τη στιγμή που θα αρχίσετε να προσπαθείτε, η επιτυχία θα χτίζεται σιγά-σιγά και θα υπάρχει σταδιακή, αλλά σταθερή βελτίωση με τον καιρό.Η πραγματικότητα, όμως, είναι αρκετά διαφορετική.
Η διαδικασία της αλλαγής δεν παρουσιάζει ομαλότητα και σταθερά ανοδική πορεία. Αντιθέτως, είναι στιγμές που μπορεί να κάνετε δυο βήματα προς τα μπροστά και το επόμενο βήμα να σας πηγαίνει προς τα πίσω. Το σημείο-κλειδί για την επιτυχία είναι να μην τα παρατήσετε ακόμη κι όταν έχετε κάνει βήματα προς τα πίσω και να εξακολουθείτε να προσπαθείτε το ίδιο επίμονα και εντατικά μέχρι να αρχίσετε να προχωράτε μπροστά.
- Η πεποίθηση ότι τα βήματα που κάνετε προς τα πίσω ισοδυναμούν με αποτυχία:Ο λόγος, για τον οποίο είναι καλό να αποτρέψετε τον εαυτό σας από το να αισθανθεί πως αποτύχατε, είναι επειδή κάτι τέτοιο μπορεί να σας ενισχύσει ένα αίσθημα θυμού απέναντι στον εαυτό σας. Όμως, ο θυμός απέναντι στον ίδιο σας τον εαυτό αποτελεί εμπόδιο στην εξέλιξή σας, καθώς μπορεί είτε να σας κάνει να κάνετε ακόμη περισσότερα βήματα προς τα πίσω ή ακόμη και να χάσετε την πορεία σας.
- Η πεποίθηση ότι, εάν χάσετε την πορεία σας, είναι πολύ πιθανό να τα παρατήσετε: Το να βγείτε εκτός πορείας αποτελεί φυσιολογικό στάδιο στη διαδικασία αλλαγής. Πιο συγκεκριμένα, εάν προσπαθείτε να διατρέφεστε σωστά, να ασκείστε περισσότερο ή να αλλάξετε μία συμπεριφορά ή συνήθεια που διατηρείτε εδώ και πολλά χρόνια, τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να βγείτε εκτός πορείας περισσότερες από μία φορές.
Είναι απολύτως φυσιολογικό και αναμενόμενο να συμβεί κάτι τέτοιο και δεν πρόκειται να σας εμποδίσει από το να επιτύχετε, εφόσον συνεχίσετε να προσπαθείτε για την αλλαγή.
2. Η αποφυγή μοιάζει δελεαστική
Η αλλαγή μπορεί να φανεί δύσκολη σε έναν άνθρωπο για 4 βασικούς λόγους.
- Θα χρειαστεί να παρακινήσετε τον εαυτό σας να κάνει κάτι καινούριο και κάτι που ήταν ξένο μέχρι τώρα για εσάς.
- Θα χρειαστεί να ωθήσετε τον εαυτό σας να κάνει κάτι που σας φαίνεται δύσκολο.
- Θα χρειαστεί να έχετε επιμονή, όπως ήδη προαναφέρθηκε.
- Θα χρειαστεί να δουλέψετε πολύ.
Μια φυσική αντίδραση που μπορεί να εμφανιστεί σε αυτές τις 4 διαφορετικές προκλήσεις είναι το να θέλετε να τις αποφύγετε. Άλλωστε, δεν είναι αρκετά δύσκολο να πρέπει να αντιμετωπίσετε όλα αυτά; Δε θα ήταν πιο εύκολο για εσάς, εάν απλώς απομακρύνατε αυτές τις σκέψεις από το μυαλό σας και σταματούσατε να ανησυχείτε για το πώς μπορείτε να αντιμετωπίσετε αυτές τις προκλήσεις; Σίγουρα θα ήταν πιο εύκολο, αλλά δε θα ήταν το καλύτερο για εσάς.
Παρά το γεγονός, ότι η αποφυγή φαντάζει δελεαστική επιλογή τη στιγμή που αντιμετωπίζετε μια δυσκολία, στην πραγματικότητα σας στερεί τη δυνατότητα να πετύχετε το στόχο σας και στέκεται εμπόδιο στην αλλαγή που θέλετε.
Ο μοναδικός τρόπος για να διαχειριστείτε με επιτυχία αυτή τη φυσιολογική τάση για αποφυγή είναι να την αντιμετωπίσετε κατά μέτωπο. Παρατηρείστε τις στιγμές που σας διακατέχει αυτή η επιθυμία να αποφύγετε τις δύσκολες καταστάσεις που θα συναντήσετε στο δρόμο της αλλαγής σας και αποδεχτείτε την πρόκληση. Προσπαθήστε να υπενθυμίζετε στον εαυτό σας, ότι με το να αποφεύγετε τις προκλήσεις, στην ουσία απομακρύνεστε από το στόχο σας. Θυμηθείτε πως όλα όσα αξίζουν πραγματικά απαιτούν κόπο και προσπάθεια. Κρατώντας αυτό στο μυαλό σας, δίνετε στον εαυτό σας την ώθηση να μπει ξανά στη σωστή πορεία.
3. Η αίσθηση δυσφορίας σας αποθαρρύνει
Η αλλαγή μπορεί να είναι τρομακτική. Είναι πολύ πιθανό να αρχίσετε να νιώθετε περίεργα όταν συνειδητοποιήσετε πως δεν είστε πια ο παλιός σας εαυτός ή όταν οι γύρω σας αντιδρούν αρνητικά στην αλλαγή που έχετε κάνει.
Πράγματι, μερικές φορές είναι δύσκολο να βρείτε τον κατάλληλο τρόπο, με τον οποίο μπορείτε να υποδεχτείτε μία νέα αλλαγή στη ζωή σας, καθώς πολλές φορές οι αλλαγές μας κάνουν να αισθανόμαστε λιγότερο ασφαλείς σε σύγκριση με πριν.
Από την πείρα μου, έχω παρατηρήσει πως οι περισσότεροι άνθρωποι αγνοούν αυτή την αίσθηση δυσφορίας που είναι τόσο στενά συνδεδεμένη με την αλλαγή. Έτσι, όταν βιώσουν αυτή την άσχημη αίσθηση, ενστικτωδώς θέλουν να αποφύγουν τη νέα εκδοχή του εαυτού τους και να επιστρέψουν στην παλαιότερη.
Αυτή η επιθυμία για αποφυγή της αλλαγής είναι μία φυσιολογική αντίδραση του ανθρώπου, η οποία, όμως, μπορεί να εμποδίσει την πορεία σας και να σαςπάει πίσω.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα άτομα που ακολουθούν ένα πρόγραμμα διατροφής για απώλεια βάρους. Πιο συγκεκριμένα, η απώλεια βάρους τους κάνει να αισθάνονται διαφορετικά και πολλές φορές πέρα από τα ευχάριστα αισθήματα, μπορεί να νιώθουν άβολα και περίεργα με νέο τους σώμα, αλλά και τον εαυτό τους συνολικά. Έτσι, χάνουν τη δυναμική που είχαν αρχικά και οι προσπάθειες τους εξασθενούν. Καλό είναι να είστε συνειδητοποιημένοι, ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να δημιουργηθεί και σε εσάς η αυθόρμητη τάση να θέλετε να εγκαταλείψετε την προσπάθεια τις στιγμές που αισθάνεστε άβολα. Θυμηθείτε, ότι αυτό το φαινόμενο είναι φυσιολογικό και προετοιμάστε τον εαυτό σας κατάλληλα, ώστε να μην το αφήσετε να σας επηρεάσει αρνητικά. Αντιθέτως, συνεχίστε την προσπάθειά σας και θα διαπιστώσετε μόνοι σας πως ό,τι σας προκαλούσε στην αρχή δυσφορία, στη συνέχεια θα σας φαίνεται φυσιολογικό.
Περίληψη
Εάν βρίσκεστε στο στάδιο προσωπικής εξέλιξης, καλό είναι να επιβραβεύσετε τον εαυτό σας. Πολλοί άνθρωποι υποχωρούν και επιλέγουν την αποφυγή, επειδή νιώθουν ότι είναι πιο εύκολο από το να προσπαθήσουν να βελτιωθούν.
Με το να επιβραβεύετε τον εαυτό σας για την προσπάθεια που κάνει, ενισχύετε την αποτελεσματικότητά της και διατηρείτε έντονο το κίνητρο μέσα σας. Προσπαθήστε να εστιάζετε στις μικρές αλλαγές που καταφέρνετε και να αποφεύγετε τις υπερβολικές απαιτήσεις από τον εαυτό σας, οι οποίες μπορεί να σας κάνουν να απογοητευτείτε. Επιπλέον, θυμηθείτε να είστε προετοιμασμένοι και για τις αρνητικές πλευρές που συνοδεύουν μία αλλαγή.
Πηγή: blogs.psychcentral.com
Απόδοση: Κωνσταντίνα Κατσανά, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
