Η Δυσλεξία είναι μια περίπλοκη ειδική μαθησιακή δυσκολία που η αντιμετώπιση της απαιτεί συντονισμένη και εξειδικευμένη προσπάθεια. Τι μπορεί λοιπόν να κάνει ο εκπαιδευτικός για να βοηθήσει τον δυσλεκτικό μαθητή;
Η Δυσλεξία είναι μια περίπλοκη ειδική μαθησιακή δυσκολία που η αντιμετώπιση της απαιτεί συντονισμένη και εξειδικευμένη προσπάθεια. Ανάγνωση δεν σημαίνει συλλαβισμός, σημαίνει έλεγχος στο κείμενο, δηλαδή κατανόηση κειμένου, της σημασίας του με το πρώτο διάβασμα, ώστε να μην χρειάζεται ανάλυση της κάθε λέξεως, άρα ο μαθητής να μη σταματά σε κάθε λέξη, αλλά να μπορεί με μια ματιά να αγκαλιάσει ολόκληρη τη φράση και να καταλάβει το νόημα της και τη σύνδεση της με τις προηγούμενες φράσεις.
Για να γίνει αυτή η διαδικασία κατορθωτή, προϋποτίθεται η δυνατότητα για μια ολοκληρωτική αυτοματοποίηση όλων των μηχανισμών της αναγνώσεως και η διορθωτική αγωγή πρέπει να έχει σαν στόχο αυτόν τον αυτοματισμό. Ο εκπαιδευτικός δεν πρέπει να διστάζει να επαναλαμβάνει ορισμένες ασκήσεις συνεχώς, αλλά με τετοιο τρόπο ώστε να τις κάνει ευχάριστες. Οι εξηγήσεις που γίνονται μόνο με λόγια δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα. Δεν αρκεί να εξηγήσει ο εκπαιδευτικός σε ένα δυσλεκτικό παιδί ότι διαβάζουμε πάντα από αριστερά προς τα δεξιά και από πάνω προς τα κάτων, ώστε να μην κάνει πια αντιστροφές.
Η σύγχρονη διεθνής και ελληνική βιβλιογραφία επιχειρεί να κατηγοριοποιήσει την δυσλεξία και να τη διακρίνει σε είδη ή αλλιώς σε μορφές.
Κάτω από την ομπρέλα της ειδικής εξελικτικής δυσλεξίας είναι η οπτική και η ακουστική δυσλεξία. Ενώ κάτω από την ομπρέλα της επίκτητης δυσλεξίας είναι η σοβαρή ανικανότητα στην κατανόηση προφορικού και γραπτού λόγου καθώς και στην παραγωγή της ορθογραφημένης γραφής, η σαφής ανικανότητα στην ανάγνωση και γραφή και η ανικανότητα στην ανάγνωση. Η οπτική-αναγνωστική δυσλεξία είναι η πλέον διαδεδομένη μορφή δυσλεξίας. Υποτίθεται ότι χαρακτηρίζεται από ελλείμματα στην οπτική αντίληψη, την οπτική διάκριση και την οπτική μνήμη. Με άλλα λόγια, η αναγνωστική δυσλεξία χαρακτηρίζεται από ένα βασικό έλλειμμα της ικανότητας του ατόμου να μετουσιώνει με ακρίβεια γραπτά σύμβολα σε αντίστοιχο λεκτικό περιεχόμενο.
Η εμπειρία της αξιολόγησης για τους μαθητές που δεν ανταποκρίνονται στις σχολικές απαιτήσεις παρέχει στους μαθητες συνεχή επιβεβαίωση της αποτυχίας τους με αποτέλεσμα ο μαθητής με Δυσλεξία να νιώθει απαισιοδοξία και απογοήτευση. Ο μαθητής μετά από μια αποτυχημένη προσπάθεια σκέφτεται: «πάλι το ίδιο αποτέλεσμα! γιατί όλοι ενδιαφέρονται για αυτά που δεν μπορώ να κάνω;». Μετά από τη σκέψη αυτή ο μαθητής είναι πιθανόν να εγκαταλείψει την προσπάθεια και αυτή του η ενέργεια θα τροφοδοτήσει έναν φαύλο κύκλο αρνητικών αυτο-εκπληρουμένων προφητειών και θα ενισχύσει αρνητικά την αυτοαντίληψη του μαθητή.
Τι μπορεί λοιπόν να κάνει ο εκπαιδευτικός για να βοηθήσει τον δυσλεκτικό μαθητή;
Παρακάτω είναι μερικές προτάσεις γι’ αυτό:
1. Επιτρέψτε του να μαγνητοσκοπήσει το μάθημα για να μπορεί να το ακούει στο σπίτι
2. Δώστε του επιπλέον χρόνο
3. Εξηγήστε του τις δυσνόητες έννοιες και όρους
4. Διηγηθείτε κάτι με τέτοιο τρόπο ώστε ο Δυσλεκτικός μαθητής να δημιουργήσει γιαυτή την ιστορία νοερές εικόνες
5. Εξηγήστε κάτι μέσα από παραδείγματα
6. Επιτρέψτε του να χρησιμοποιεί Η.Υ
7. Χρησιμοποιείστε πολυαισθητηριακές μεθόδους διδασκαλίας, εικονογραφημένα σχεδιαγράμματα και χρονοδιαγράμματα
8. Επιτρέψτε στο μαθητή να χρησιμοποιήσει τον ορθογράφο του υπολογιστή ή ένα ορθογραφικό λεξικο
9. Μην αξιολογείτε την ορθογραφία
10. Εξετάστε τον μαθητή προφορικά
11. Tαξινομήστε τις λέξεις που έχει ο μαθητής να μάθει με κάποιο κριτήριο
12. Επιτρέψτε του μαθητή να χρησιμοποιεί φωσφορούχους μαρκαδόρους
13. Για το διααγώνισμα είναι πολύ βοηθητικό να έχει έναν οδηγό μελέτης
14. Eπιτρέψτε στο μαθητή να ζητά επιπλέον διευκρινήσεις
15. Δώστε στο μαθητή δυνατότητα επανεξέτασης
16. Να κάθεται στα μπροστινά θρανία της τάξης
17. Δώστε την ευκαιρία εναλλακτικών λύσεων
