Λένε πως μπορείς να πεθάνεις από το “σύνδρομο ραγισμένης καρδιάς”. Μετά από μία σχεδόν ολόκληρη ζωή με τον άνθρωπο της ζωής σου, είναι συχνά αδιανόητο να προσαρμοστείς σε μία μοναχική ζωή.
Την Τετάρτη το πρωί, ο Ντικ πέθανε από καρδιακή προσβολή. Σε λιγότερο από μία ώρα αργότερα, η μητέρα του Joan πέθανε, επίσης από καρδιακή προσβολή. Σε μια ανάρτηση που έγινε αργότερα την ίδια ημέρα στο Facebook ο γιος τους έγραψε: Λένε πως μπορείς να πεθάνεις από το ‘σύνδρομο ραγισμένης καρδιάς’ και το πιστεύω.
Το ζεύγος Fluties ήταν παντρεμένο για 56 ολόκληρα χρόνια και έχουμε ακούσει παρόμοιες ιστορίες θανάτου: ζευγάρια που είχαν μακροχρόνιες σχέσεις και που ήταν τόσο στενά δεμένοι στη ζωή, βρέθηκαν μαζί και στο θάνατο, με τον ένα σύντροφο να πεθαίνει λίγο καιρό αργότερα μετά τον άλλο. Ίσως το πιο διάσημο παράδειγμα είναι εκείνο των Johnny και June Cash, οι οποίοι απεβίωσαν με τέσσερις μήνες διαφορά ο ένας από τον άλλο. Υπάρχουν επίσης και άλλες περιπτώσεις όπως ένα ηλικιωμένο ζευγάρι από την Αγγλία που πέθαναν και οι δύο με μία εβδομάδα διαφορά ο ένας από τον άλλο, ένα άλλο ζευγάρι που ήταν παντρεμένοι για 65 χρόνια και των οποίων οι θάνατοι απείχαν μόλις 11 ώρες και άλλες παρόμοιες περιπτώσεις που είχαν το ίδιο αποτέλεσμα.
Αυτό είναι γνωστό ως το «φαινόμενο της χηρείας», που θεωρείται από τους κοινωνικούς επιστήμονες ως «ένα από τα καλύτερα τεκμηριωμένα παραδείγματα της επίδρασης των κοινωνικών σχέσεων στην υγεία», όπως ανέφεραν σε μία μελέτη που έγραψαν το 2008, οι Χρηστάκης-Έλγουαρτ, η οποία και ίσως είναι η καλύτερη μελέτη σχετικά με το θέμα. Όπως σημειώνουν οι ερευνητές, η μελέτη δείχνει ότι εντός τριών μηνών αφότου ο ένας σύζυγος απεβιώσει, η πιθανότητα ότι θα τον ακολουθήσει και ο άλλος σύντροφος κυμαίνεται στο 30% με 90%.
Η μελέτη τους είναι πραγματικά η κορυφαία του είδους της, αφού είναι πραγματικά η μεγαλύτερη και πλέον περιεκτική έρευνα μέχρι σήμερα σχετικά με το φαινόμενο αυτό. Οι ερευνητές αξιολόγησαν δεδομένα εννέα ετών που συλλέχτηκαν από σχεδόν 373.189 ηλικιωμένα παντρεμένα ζευγάρια στις ΗΠΑ, ερευνώντας συγκεκριμένα πότε πέθανε ο κάθε σύζυγος και γιατί. Τα ευρήματά τους έδειξαν για τους άνδρες, των οποίων οι σύζυγοι απεβίωσαν πρώτες, μία αύξηση 18% της θνησιμότητας ανεξάρτητα από την αιτία που την προκάλεσε. Η έρευνα έδειξε ότι για τις γυναίκες, ο αντίστοιχος κίνδυνος ήταν 16%. Ο θάνατος ενός συζύγου, ανεξάρτητα από το αίτιο, είναι σημαντική απειλή για την υγεία του άλλου συντρόφου και δημιουργεί έναν σημαντικό κίνδυνο θανάτου για τον άλλο σύντροφο, υποστηρίζουν.
Το ερώτημα είναι γιατί συμβαίνει αυτό. Σε περιπτώσεις όπως στο ζεύγος Fluties, ο αιφνίδιος θάνατος αμέσως μετά από μία απώλεια, μπορεί να οφείλεται στις έντονες επιπτώσεις του πένθους. Το νούμερο ένα αίτιο θανάτου ενός πενθούντα συζύγου είναι η καρδιακή πάθηση και ο αιφνίδιος θάνατος, δηλαδή όταν η καρδιά σταματά να χτυπά, όπως έχουν αναφέρει οι γεροντολόγοι. Έχει ονομαστεί ως το «σύνδρομο της ραγισμένης καρδιάς», που είναι ο κοινός όρος για την καρδιομυοπάθεια με την ονομασία “Takotsubo cardiomyopathy”. Η πάθηση αυτή παρουσιάζεται σχεδόν πάντα μετά από μία τραυματική συναισθηματική απώλεια, όπως είναι ο θάνατος ενός συζύγου, γονέα ή τέκνου και προσβάλλει κυρίως τις γυναίκες. Προκαλεί πόνο στο στήθος και ξαφνική καρδιακή ανεπάρκεια, η οποία πιστεύεται ότι προκαλείται από μία αντίδραση «πάλης ή φυγής» των ορμονών.
Αυτά τα αποτέλεσματα βοηθούν στην κατανόηση, γιατί «το φαινόμενο της χηρείας» δεν παρατηρείται σε συζύγους, των οποίων οι σύντροφοι πέθαναν από ασθένειες όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ ή η νόσος του Πάρκινσον. Η μελέτη των Χρηστάκη και Έλγουαρτ δεν ανακάλυψε καμία αυξημένη πιθανότητα θανάτου σε αυτές τις περιπτώσεις, παρά μόνο μία πολύ μικρή αύξηση κινδύνου σε συζύγους, των οποίοι οι σύντροφοι εκείνων πέθαναν από κάποιες μορφή καρκίνου. Στις περιπτώσεις αυτές, ο πενθών σύζυγος είχε χρόνο να προετοιμαστεί για το θάνατο του συντρόφου του, κάτι που ονομάζεται «προκαταβολική θλίψη». Η θλίψη της απώλειας δεν παύει να είναι το ίδιο μεγάλη, όμως δεν είναι τόσο έντονο το σοκ.
Υπάρχουν επίσης και άλλα, λιγότερο γνωστά αίτια. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι υπάρχει σημαντικός κινδύνου θανάτου από «αιφνίδια γεγονότα υγείας» όπως είναι τα ατυχήματα ή οι ξαφνικές ασθένειες, όπως για παράδειγμα οι μολύνσεις. Ομοίως, ο κίνδυνος θανάτου από άλλου τύπου χρόνιες ασθένειες του συντρόφου, όπως ο διαβήτης ή τα χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, υπήρξε επίσης ιδιαίτερα υψηλός. Σε αυτή την περίπτωση, οι επιπτώσεις είναι τόσο δραματικές, όπως συμβαίνει και στην περίπτωση εκείνων των συντρόφων που πεθαίνουν από το «σύνδρομο ραγισμένων καρδιών», επειδή αυτή η καινούρια και άγνωστη μοναξιά για τους πενθόντες συζύγους, μπορεί να τους κάνει πιο ευάλωτους σε ατυχήματα ή ολισθήματα στη θεραπεία για τις χρόνιες παθήσεις τους.
Μετά από μία σχεδόν ολόκληρη ζωή με κάποιον σύντροφο, είναι συχνά αδιανόητο να προσαρμοστείς σε μία μοναχική ζωή.
Πηγή: nymag.com
Απόδοση – Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
