«Οφείλω να παραδεχτώ», καταθέτει ένας διακεκριμένος Αμερικανός ψυχοθεραπευτής, ο Nathan Feiles, «πως είναι μεγάλη ματαίωση για έναν ψυχοθεραπευτή που διαρκώς εκπαιδεύεται και τελειοποιείται, να ακούει να εξισώνουν την ψυχοθεραπεία με τη συζήτηση μεταξύ φίλων.
Φυσικά και μας βοηθά να ξεσπάσουμε το θυμό μας και να εκτονώσουμε όποια συναισθήματα έχουμε κρύψει μέσα μας και να νιώσουμε ανακούφιση για αυτό. Η θεραπεία δεν είναι μόνο ένα υποστηρικτικό αυτί που θα σε ακούσει ή μια ζεστή φωνή που θα σε συμβουλέψει. Όσο κι αν η θεραπεία καλοδέχεται αυτή την πλευρά, εντούτοις δεν περιορίζεται μόνο σ’ αυτήν».
Η θεραπεία δεν περιορίζεται σε μια απλή συζήτηση, όσο κι αν αποτελεί βασικό συστατικό της διαδικασίας και όταν λέμε συζήτηση δεν εννοούμε απλά να προφέρουμε λέξεις κατά το δοκούν: το πιο σημαντικό είναι πως θεραπευτής και θεραπευόμενος συμπορεύονται ακολουθώντας σε αυτό το ταξίδι την καλύτερη θεραπεία για τον δεύτερο. Δουλειά του θεραπευτή είναι να διευκολύνει το ταξίδι, εντοπίζοντας και εμβαθύνοντας σε σχόλια που πηγάζουν από το ασυνείδητο του ασθενούς.
Άλλες φορές πάλι, όσοι υποτιμούν τη θεραπεία τείνουν να υπερεκτιμούν την προσωπική δουλειά με τον εαυτό τους, υποστηρίζοντας πως μπορούν μόνοι τους να σκεφτούν παρόμοια πράγματα όπως αυτά που πιστεύουν πως θα έλεγαν στη θεραπεία. Όμως, δεν συνηθίζουμε να θέτουμε στους εαυτούς μας τις ίδιες ερωτήσεις που θα προέκυπταν στη θεραπεία, ούτε μπορούμε να βιώσουμε τη θεραπευτική σιωπή που μας είναι απαραίτητη για να σκεφτούμε, να καθρεφτίσουμε και να καταλάβουμε όσα έχουν ρητά ή σιωπηρά λεχθεί μέσα στη θεραπεία.
Βέβαια, υπάρχουν και άλλες σημαντικές διαφορές μεταξύ του να αναμασάμε τις σκέψεις μας στο σπίτι και να τις εμπιστευόμαστε σε ένα θεραπευτή εξωτερικεύοντάς τις. Συνήθως οι άνθρωποι τείνουν να βρίσκουν λόγους να πιστεύουν ότι η θεραπεία είναι ανώφελη ή ήσσονος σημασίας, ώστε να μην αναγκαστούν να ζητήσουν τελικά βοήθεια. Στην ίδια κατηγορία εμπίπτει και η πεποίθηση ότι η θεραπευτική διαδικασία δεν έχει τίποτε παραπάνω να προσφέρει από όσα μπορεί να προσφέρει η συζήτηση με ένα φίλο.
Εάν λοιπόν νιώσουμε την ανάγκη να εκτονώσουμε το συναίσθημά μας και να το εκφράσουμε, η επαφή με ένα φίλο μας είναι αρκετή. Τα σημεία όμως που κάνουν την επαφή αυτή να διαφέρει από τη θεραπευτική διαδικασία είναι αρκετά:
1. Πόσο συχνά μπορεί ένας φίλος μας να καθήσει μαζί μας για ένα ή περισσότερα 45λεπτα εβδομαδιαίως;
2. Πόσο έτοιμοι είμαστε να αποκαλύψουμε τις πιο απόκρυφες πλευρές του ψυχισμού μας, τα πιο μύχια συναισθήματά μας, τα τρωτά μας σημεία και τις κρυφές συμπεριφορές μας; Οι περισσότεροι ίσως δεν είμαστε εξοικειωμένοι με αυτές τις αποκαλύψεις.
3. Ένας καλός θεραπευτής θα μας βοηθήσει να ανακαλύψουμε και να συνειδητοποιήσουμε ποιο είναι το βαθύτερο νόημα που κρύβεται για εμάς πίσω από κάθε απόφαση, σκέψη, πράξη ή συμπεριφορά.
4. Ένας καλός θεραπευτής θα βοηθήσει να αναδυθούν σκέψεις, πράξεις και συναισθήματα που λειτουργούν εις βάρος μας και έτσι θα μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε τον τρόπο που σχετιζόμαστε, το άγχος ή τους πονοκεφάλους μας.
5. Ένας καλός θεραπευτής θα μας βοηθήσει να ανακαλύψουμε μοτίβα από την ιστορία μας τα οποία ασυνείδητα επαναλαμβάνονται στη ζωή μας αλλά και να τα αντικαταστήσουμε με άλλα για να μην μένουμε παγιδευμένοι σε συγκεκριμένες μη λειτουργικές για εμάς συμπεριφορές.
6. Ένας καλός θεραπευτής θα μείνει δίπλα μας ακόμη κι όταν βιώσουμε έντονο θυμό. Η θεραπεία είναι ένας χώρος όπου δεν χρειάζεται να ανησυχούμε να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας από φόβο μήπως χάσουμε τον άνθρωπο που έχουμε απέναντί μας, ενώ με τους οικείους μας ίσως επιμελώς κρύψουμε τα συναισθήματά μας.
7. Με έναν καλό θεραπευτή δεν χρειάζεται να ανησυχούμε για το αν μονοπωλούμε τη συζήτηση. Γνωρίζουμε ότι ο χρόνος διατίθεται αποκλειστικά για εμάς προκειμένου να καλύψουμε τις δικές μας ανάγκες.
Και ο κατάλογος δεν έχει τέλος, δίνει όμως κάποιο νόημα στο γιατί ένας καλός φίλος δεν μπορεί να αντικαταστήσει έναν καλό θεραπευτή. «Βλέπω πολλούς ανθρώπους που έχουν καλούς φίλους, άλλους που δεν έχουν, και οι δύο όμως μπορούν να επωφεληθούν από τη θεραπεία», καταλήγει ο Nathan Feiles. Όλοι μας χρειαζόμαστε βοήθεια κάποια στιγμή στη ζωή μας και το να έχουμε φίλους που νοιάζονται για εμάς και μας αποδέχονται είναι ανεκτίμητο για τη ζωή μας. Εάν όμως εκτός από το νοιάξιμο, την υποστήριξη και το ενδιαφέρον αποζητάμε την αλλαγή, τότε η παρουσία ενός εκπαιδευμένου θεραπευτή είναι επιβεβλημένη.
Συγγραφέας: Nathan Feiles
Πηγή: blogs.psychcentral.com
Απόδοση: Στέλλα Κοσμά, MSc Συμβουλευτικής στην Ειδική Αγωγή, την Εκπαίδευση και την Υγεία