Δυστυχώς, η ψυχοθεραπεία εξακολουθεί να παραμένει ένα θέμα γεμάτο «μυστήριο» για πολύ κόσμο και υπάρχουν ακόμη πολλοί «μύθοι» που εξακολουθούν να τη συνοδεύουν.
Το πρόβλημα; Αυτές οι παρεξηγήσεις μπορεί να αποτρέψουν τους ανθρώπους από το να ζητήσουν βοήθεια, να βελτιώσουν τη ζωή τους και προσδίδουν κακή φήμη σε μία πολύτιμη διεργασία. Ο Ryan Howes, Ph.D, Kλινικός Ψυχολόγος, αποκαλύπτει την πραγματικότητα πίσω από εννιά μύθους σχετικά με τη ψυχοθεραπεία και τους ψυχολόγους, που δυσκολεύονται να αποτινάξουν από επάνω τους.
1. Μύθος: Η ψυχοθεραπεία είναι για τα άτομα με «σοβαρά» θέματα.
Αλήθεια: Μερικοί άνθρωποι πιστεύουν ότι θα πρέπει να διαγνωσθούν με μια ψυχολογική διαταραχή ή να βρεθούν σε βαθύ αδιέξοδο, προκειμένου να αναζητήσουν θεραπεία. Στην πραγματικότητα, έρευνες έχουν δείξει ότι τα περισσότερα ζευγάρια, για παράδειγμα, περιμένουν περίπου έξι χρόνια πριν από τη λήψη βοήθειας. Η αναμονή αυτή επιδεινώνει τα προβλήματα και δυσκολεύει τα ζευγάρια να τα επιλύσουν, μετά από τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα.
Και στην πραγματικότητα, υπάρχουν πολλοί λόγοι για να δει κανείς ένα ψυχολόγο. Σύμφωνα με μία δημοσκόπηση στις ΗΠΑ, το 27% των ενηλίκων προσήλθαν σε ψυχολόγο κάθε έτος τα τελευταία 10 χρόνια, 30 εκατομμύρια εκ των οποίων, προχώρησαν σε ψυχοθεραπεία.
«Οι άνθρωποι πηγαίνουν στην ψυχοθεραπεία για την αντιμετώπιση ψυχικών διαταραχών, σχέσεων, άγχους, πένθους για να καταλάβουν ποιοι είναι και να μάθουν να ζουν τη ζωή στο έπακρο», δήλωσε ο Howes. «Δεν υπάρχει καμία ντροπή να θέλουν μια καλύτερη ζωή».
2. Μύθος: Οι ψυχολόγοι είναι όλοι μοντέρνοι τύποι, χαρούμενοι, καλοσυνάτοι, αντιμετωπίζοντας με μία ελαφριά προσέγγιση τα προβλήματα των θεραπευόμενων.
Αλήθεια: Σύμφωνα με τον Howes, «οι περισσότεροι ψυχολόγοι είναι ενθαρρυντικοί, με ενσυναίσθηση, καθώς ορισμένα μοντέλα θεραπείας τονίζουν αυτή τη θερμή υποστήριξη περισσότερο από άλλα, αλλά σίγουρα δεν λειτουργούν όλες οι θεραπευτικές προσεγγίσεις με αυτόν τον τρόπο. Οι ψυχολόγοι αμφισβητούν επίσης και εκπαιδεύουν τους πελάτες. Η ‘ελαφριά’ θεραπευτική προσέγγιση, είναι καλή για την τηλεόραση, αλλά δεν είναι η σωστή ψυχοθεραπεία».
3. Μύθος: Η ψυχολόγοι ενδιαφέρονται μόνο για τα λεφτά.
Αλήθεια: Αν οι ψυχολόγοι ήθελαν μόνο χρήματα, θα είχαν επιλέξει κάποια άλλη καριέρα. Όπως το έθεσε ο Howes, «εάν οι ψυχολόγοι ήθελαν χρήματα, θα είχαν πάει σε σχολές Διοίκησης Επιχειρήσεων ή στη Νομική, αντί της Ψυχολογίας». Και προσθέτει: «Οι ψυχολόγοι που ευδοκιμούν σε αυτή τη δουλειά, έχουν έναν βαθύ σεβασμό για την ανθρωπότητα και δεν καθοδηγούνται από τα χρήματα».
4. Μύθος: Η ψυχοθεραπεία είναι κοινή λογική.
Αλήθεια: Συχνά ακούμε ότι η ψυχοθεραπεία δεν έχει νόημα, διότι το μόνο που κάνουν οι ψυχολόγοι είναι ένα αναμάσημα της κοινής γνώσης. Αλλά, σύμφωνα με τον Howes, «Η κοινή λογική μπορεί να είναι η σοφία που ισχύει για όλους, αλλά η ψυχοθεραπεία δίνει τη διορατικότητα, η οποία είναι μία σοφία μοναδική για εσάς».
Περιγράφει τη ψυχοθεραπεία ως ένα μάθημα πανεπιστημίου, στο οποίο ο θεραπευόμενος, είναι ο μόνος φοιτητής που το παρακολουθεί. «Η ψυχοθεραπεία θα σας δώσει μία βάση να επικεντρωθείτε μόνο σε σας, με την παράλληλη υποστήριξη ενός εκπαιδευμένου εμπειρογνώμονα, ο οποίος εργάζεται για να κατανοήσει και να σας καθοδηγήσει για να επιτύχετε τους στόχους σας».
5. Μύθος: Η ψυχοθεραπεία δεν είναι απαραίτητη όταν μπορείτε απλά να μιλήσετε με τους φίλους σας.
Αλήθεια: Υπάρχει μια διάχυτη πεποίθηση στον πολιτισμό μας, ότι απλώς η στήριξη ενός καλού φίλου, μπορεί να υποκαταστήσει τη θεραπεία. Η κοινωνική στήριξη είναι σημαντική για όλους, ειδικά όταν είστε πολύ αγχωμένοι. «Οι φίλοι δίνουν την αγάπη, τη στήριξη και τη σοφία που μπορεί να είναι ανεκτίμητη», είπε ο Howes.
Αλλά η ψυχοθεραπεία είναι πολύ διαφορετική από τις σχέσεις με τους φίλους και την οικογένειά σας. Ο Howes δίνει αρκετούς σημαντικούς λόγους. Καταρχήν, οι ψυχολόγοι είναι ιδιαίτερα εκπαιδευμένοι επαγγελματίες που έχουν περάσει πολλά χρόνια, μαθαίνοντας και εξασκώντας «πώς να εντοπίσουν και να θεραπεύσουν γνωστικά, συναισθηματικά, συμπεριφορικά και θέματα σχέσης».
«Δεύτερον, οι σχέσεις είναι αμοιβαίες», είπε ο Howes. «Συνήθως οι φίλοι εναλλάσσουν στη συζήτηση τα θέματα ο ένας με τον άλλο. Όταν είστε στην ψυχοθεραπεία, ωστόσο, κάθε συνεδρία είναι αφιερωμένη σε εσάς».
Επίσης, στη ψυχοθεραπεία, επιτρέπετε να τα πείτε όλα. Με τους φίλους σας, είναι πιο πιθανό να λογοκρίνετε τον εαυτό σας, είτε επειδή δεν θέλετε να βλάψετε τα συναισθήματά τους ή να παρουσιάσετε τον εαυτό σας ή στους άλλους μια κακή εντύπωση. «Οι συνομιλίες με φίλους μερικές φορές απαιτούν πνευματική γυμναστική», δήλωσε ο Howes. Με άλλα λόγια, «Μπορείτε να αποφύγετε ή να παρακάμψετε ή να ωραιοποιείτε κάποια θέματα γιατί ξέρετε τους φίλους σας τόσο καλά και προβλέπετε πώς τα σχόλιά σας, θα μπορούσαν να τον επηρεάσουν».
Και, τέλος, η ψυχοθεραπεία είναι εμπιστευτική. «Οι ψυχοθεραπευτές είναι με νομική εντολή οι φύλακες των μυστικών σας (με ελάχιστες μόνο εξαιρέσεις). Για κάποιους, αυτό από μόνο του κάνει τη ψυχοθεραπεία να αξίζει τον κόπο».
6. Μύθος: Η ψυχοθεραπεία είναι πολύ ακριβή.
Αλήθεια: Το κόστος της ψυχοθεραπείας αποτρέπει πολλούς ανθρώπους από την αναζήτηση της. Αλλά υπάρχει πραγματικά ένα ευρύ φάσμα ψυχοθεραπευτικού κόστους. Οι τιμές της ψυχοθεραπείας κυμαίνονται από δωρεάν σε ορισμένους μη κερδοσκοπικούς φορείς ψυχικής υγείας, μέχρι αρκετά υψηλές σε ορισμένα ψυχολογικά γραφεία. Επίσης, ορισμένοι ψυχολόγοι προσφέρουν στους πελάτες τους μια προσαρμοζόμενη αμοιβή βάσει του εισοδήματός τους και κυρίως στη χώρα μας λόγω κρίσης.
Ο Howes ενθαρρύνει επίσης τους αναγνώστες να εξετάσουν τα κέρδη και τις επενδύσεις που κάνουν. Για παράδειγμα, να συγκρίνουν «πόσα χρήματα ξοδεύετε [κάθε χρόνο] σχετικά με τα πράγματα που θα σας βοηθήσουν να αισθανθείτε επιφανειακά καλά για τη ζωή σας, όπως αυτοκίνητα, ρούχα, ωραία δείπνα, διακοπές και δώραμε το κόστος που θα έχει η δουλειά που θα κάνετε άμεσα στην ψυχοθεραπεία μέσω ανάλυσης των σκέψεων, των συναισθημάτων και των συμπεριφορών». Και πρόσθεσε:« Σκεφτείτε πόσα χρήματα θα μπορούσατε να βγάζετε, αν γνωρίζατε και αναπτύσσατε το πλήρες δυναμικό σας και ήσασταν σε θέση να αναιρέσετε όλα τα εμπόδια που σας κρατούν πίσω».
7. Μύθος: Οι ψυχολόγοι μπορούν να βοηθήσουν μόνο αν έχουν βιώσει το ίδιο πράγμα.
Αλήθεια: Υπάρχει μια κοινή πεποίθηση, ιδιαίτερα στους κύκλους ευπαθών ομάδων, ότι προκειμένου να βοηθήσει ο ψυχολόγος πραγματικά κάποιον, θα πρέπει να έχει αντιμετωπίσει και να ξεπεράσει τους ίδιους αγώνες. Αν δεν έχει βρεθεί στη θέση του θεραπευόμενου, δεν θα είναι σε θέση να κατανοήσει ή να παρέχει μια επιτυχημένη λύση.
Σύμφωνα με τον Howes, η επιθυμία που έχετε ώστε ο ψυχολόγος σας, να έχει επιλύσει ο ίδιος τα ίδια θέματα που αντιμετωπίζετε «είναι περισσότερο μία επιθυμία να γίνετε κατανοητοί παρά πραγματικά να μοιραστείτε μια διάγνωση. Οι άνθρωποι που πονούν, ανεξάρτητα από το συγκεκριμένο θέμα τους, θέλουν να ξέρουν ότι κάποιος καταλαβαίνει τι αντιμετωπίζουν και πώς αισθάνονται», ειδικά αν έχουν βρεθεί σε δύσκολη θέση νωρίτερα λόγω του θέματός τους.
«Όμως, το μοίρασμα παρόμοιων εμπειριών, είναι μόνο ένας δρόμος για την κατανόηση», εξήγησε ο Howes. «Η κατάρτιση, η κλινική εμπειρία και η προσωπική μας εμπειρία από διαφορετικά πλαίσια, για τα ίδια συναισθήματα ή τις ίδιες συγκρούσεις, μας έχουν βοηθήσει να έχουμε αυτή την κατανόηση». Οι περισσότεροι ψυχολόγοι έχουν την εκπαίδευση, την «κατάρτιση και την εμπειρία για να κατανοήσουν και να αντιμετωπίζουν τα προβλήματα που οι πελάτες τους φέρνουν, και εάν δεν μπορούν, πρέπει να τους παραπέμπουν αλλού».
8. Μύθος: Οι άνθρωποι που πηγαίνουν στη ψυχοθεραπεία είναι αδύναμοι.
Αλήθεια: «Σκεφτείτε το, με αυτό τον τρόπο», προτείνει ο Howes: «Οι άνθρωποι που πηγαίνουν στο σχολείο είναι πολύ αδύναμοι για να διδάξουν τον εαυτό τους ή οι άνθρωποι που βλέπουν τους γιατρούς είναι πολύ αδύναμοι για να θεραπεύσουν τον εαυτό τους; Φυσικά και όχι».
Δυστυχώς, θεωρείται από την κοινωνία ηθικό ή προσωπικό ελάττωμα αν κάποιος έχει συναισθηματικές ή γνωστικές ανησυχίες. Η μη αντιμετώπιση του δικού σας προβλήματος θεωρείται ως αδυναμία, οπότε η θεραπεία τείνει να στιγματίζεται ως επισφαλής λύση.
Αλλά είναι ακριβώς το αντίθετο. Αναζητώντας βοήθεια για τα προβλήματά σας, σημαίνει ότι έχετε λάβει δράση. Ο Howes τόνισε ότι «η αναζήτηση βοήθειας συχνά απαιτεί περισσότερη δύναμη από ό, τι να παραμείνεις παθητικά κολλημένος». Πλέον, σκεφτείτε άλλα επιτυχημένα άτομα που είχαν βοήθεια από τους ψυχολόγους τους, τους μέντορές τους, συμπεριλαμβανομένων κορυφαίων αθλητών, στελεχών και νικητών των βραβείων Νόμπελ.
9. Μύθος: Οι ψυχολόγοι επιλέγουν αυτό το επάγγελμα για να «θεραπεύσουν» τα δικά τους προβλήματα.
Αλήθεια: «Οι περισσότεροι ψυχολόγοι», εξηγεί ο Howes, «έχουν ένα προσωπικό λόγο που επέλεξαν αυτό ως επάγγελμά τους, είτε είναι μια καλή εμπειρία στη δική τους θεραπεία, είτε μια βαθιά περιέργεια σχετικά με τα ψυχολογικά προβλήματα ή ένα πάθος για βοήθεια σε όσους έχουν ανάγκη». Αλλά ανεξάρτητα από τον αρχικό αυτό λόγο, ο απώτερος στόχος είναι η παροχή ανιδιοτελούς βοήθειας προς τους θεραπευόμενους. «Εάν ένας ψυχολόγος δεν είναι σε θέση να αναγάγει σε κορυφαία προτεραιότητά τη ψυχοθεραπεία του πελάτη του, πιθανώς δεν θα απολαύσει ή δεν θα επιτύχει να είναι ένας ικανός ψυχολόγος».
Σε γενικές γραμμές, να θυμάστε ότι κάθε ψυχολόγος είναι διαφορετικός και κάθε θεραπευτική σχέση διαφορετική. Εάν δεν αισθάνεστε άνετα με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας, αναζητήστε άλλον ή ρωτήστε έναν φίλο ή συγγενή που εμπιστεύεστε, να σας υποδείξει κάποιον.
Πηγή: psychentral.com