Σκεφτείτε τη στιγμή που κοιτάζετε στα μάτια το νέο σύζυγό σας και βλέπετε στο βλέμμα του την αγάπη. Ο ήλιος λάμπει, το χαμόγελο του συντρόφου σας ακτινοβολεί και η καρδιά σας είναι γεμάτη με ανείπωτη χαρά και ικανοποίηση. Πόσο υπέροχο είναι να έχει βρει κάποιος τον σύντροφο της ζωής του!
Αυτή τη στιγμή βιώνετε μια συντριπτική βεβαιότητα ότι θα αγαπήσετε αυτό το πρόσωπο που έχετε απέναντί σας για πάντα.
Χρειάζεται όμως να ορκίζεστε για αυτό;
Η απάντηση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον βαθμό στον οποίο μπορείτε να προβλέψετε με ακρίβεια τις μελλοντικές συναισθηματικές καταστάσεις σας. Η αγάπη είναι στο κάτω κάτω, ένα συναίσθημα – και ακριβώς όπως ο θυμός, η απελπισία ή ευφορία μπορεί να είναι ανυπότακτη στις συνειδητές επιθυμίες μας.
Τι έχει να πει η ψυχολογική βιβλιογραφία για την ικανότητά μας να προβλέψουμε τις μελλοντικές συναισθηματικές καταστάσεις μας; Δυστυχώς, τα νέα δεν είναι καλά.
Ακολουθώντας τα βήματα της συναισθηματικής πρόβλεψης των πρωτοπόρων Daniel Gilbert (Πανεπιστήμιο Harvard), Timothy Wilson (Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια), George Loewenstein (Carnegie Mellon University) και Daniel Kahneman (Princeton University), δεκάδες ψυχολόγοι μελετητές έχουν παρουσιάσει στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι άνθρωποι είναι εκπληκτικά ανακριβείς όσον αφορά στην πρόβλεψη των συναισθηματικών αντιδράσεων τους, σε μελλοντικές εκδηλώσεις της ζωής τους.
Οι προβλέψεις μας γενικά δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική εμπειρία μας, είτε προβλέπουμε τις αντιδράσεις μας απέναντι σε μελλοντικά εκλογικά αποτελέσματα είτε σε ποδοσφαιρικούς αγώνες είτε σε δυσάρεστες ιατρικές διαδικασίες.
Σε μια πρόσφατη μελέτη, εξετάσθηκε το πώς οι άνθρωποι μπορούν να προβλέψουν τις συναισθηματικές τους αντιδράσεις σε έναν χωρισμό. Κατά την έναρξη της ψυχολογικής έρευνας, οι συμμετέχοντες φοιτητές βρίσκονταν σε αρκετά σοβαρές ερωτικές σχέσεις (η μέση διάρκεια αυτών ήταν πάνω από ένα χρόνο). Οι συμμετέχοντες συμπλήρωναν κάθε δύο εβδομάδες ένα online ερωτηματολόγιο, αναφέροντας διάφορες πτυχές της προσωπικής και επαγγελματικής τους ζωής.
Ενσωματωμένες σε κάθε ερωτηματολόγιο ήταν ερωτήσεις όπου τους ζητούσαν να προβλέψουν πόση αγωνία θα ένιωθαν μετά από δύο, τέσσερις, οκτώ και 12 εβδομάδες, αν η σχέση τους τελείωνε μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες. Οι φοιτητές που όντως χώρισαν συνέχισαν τη συμπλήρωση των ερωτηματολογίων, ακόμα και μετά το χωρισμό με το σύντροφό τους, η οποία έδωσε στους ψυχολόγους ερευνητές τη δυνατότητα να συγκρίνουν την προβλεπόμενη-αρχική αγωνία τους με την πραγματική αγωνία τους μετά το χωρισμό.
Κατά μέσο όρο οι συμμετέχοντες υπερεκτίμησαν σημαντικά πόσο στενοχωρημένοι θα ήταν μετά το χωρισμό και αυτή η προκατάληψη που τους δημιουργήθηκε στη συναισθηματική πρόβλεψη έγινε εμφανής σχεδόν αμέσως μετά το χωρισμό. Επιπλέον, τα άτομα που αυτοπροσδιορίζονταν ως έντονα ερωτευμένοι με το σύντροφό τους, έκαναν τις πιο ανακριβείς προβλέψεις τους: προέβλεψαν ότι θα βιώσουν απύθμενη καταστροφή, αλλά κατάφεραν τελικά να ανταπεξέλθουν αρκετά φυσιολογικά στον χωρισμό.
Υπήρχαν τεράστιες διαφορές στις προκαταβολικές μελλοντικές αγωνίες μεταξύ εκείνων που είπαν ότι ήταν βαθιά ερωτευμένοι και σε όσους δήλωσαν ότι δεν ήταν. Αλλά στην πραγματικότητα, οι συμμετέχοντες που είχαν αυτοπροσδιοριστεί ως έντονα ερωτευμένοι ήταν μόνο ελαφρώς στεναχωρημένοι μετά από τον χωρισμό τους σε αντίθεση με εκείνους που είχαν ισχυριστεί ότι δεν ήταν ιδιαίτερα ερωτευμένοι στη σχέση τους.
Τα αποτελέσματα της ψυχολογικής μελέτης, μας δείχνουν ωστόσο ότι οι περισσότεροι άνθρωποι νιώθουν πολύ λιγότερο επώδυνη την αγωνία σε έναν χωρισμό από ό,τι ανέμεναν, ειδικά αν ήταν σε μεγάλο βαθμό ερωτευμένοι με το σύντροφό τους, όταν έκαναν την πρόβλεψη.
Άρα θα πρέπει να υποσχεθείτε στον σύντροφό σας ότι θα τον αγαπάτε για πάντα;
Μπορείτε λοιπόν να υποσχεθείτε, παίρνοντας μάλιστα όρκο, ότι θα αγαπάτε τον σύντροφό σας όχι μόνο αύριο, αλλά και για τα επόμενα 20 ή ακόμα και 50 χρόνια από τώρα; Φυσικά υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να αγαπάτε το σύζυγό σας μέχρι και τα βαθιά γεράματα, αλλά είναι αρκετά ψυχοφθόρο και ριψοκίνδυνο να το υπόσχεστε επανειλημμένως, ειδικά αν είστε το είδος του ατόμου που παίρνει στα σοβαρά τις υποσχέσεις.
Τι μας δείχνει τελικά αυτή η συναισθηματική έρευνα πρόβλεψης σχετικά με τις υποσχέσεις που δίνουμε την ημέρα του γάμου μας; Μας δείχνει ότι θα πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί στις υποσχέσεις μας σχετικά με τις μελλοντικές συναισθηματικές καταστάσεις μας. Φυσικά όμως το “θα δούμε πώς θα πάει” δεν είναι ό,τι καλύτερο περιμένει να ακούσει ο σύντροφός σας…
Αντί αυτού θα πρέπει να εξετάσετε όλα τα ενδεχόμενα που μπορείτε να υποσχεθείτε ότι θα είναι υπό τον έλεγχό σας. Για παράδειγμα, μπορείτε να υποσχεθείτε ότι θα προσπαθείτε πάντα να φροντίζετε τον/την σύζυγό σας με αξιοπρέπεια και σεβασμό, ακόμα και όταν είστε θυμωμένοι. Ή μπορείτε να υποσχεθείτε ότι δεν θα συνάψετε ποτέ μια εξωσυζυγική σεξουαλική σχέση. Αυτά τα πράγματα και πολλά άλλα που είναι απαραίτητα για μία ευημερούσα μακροπρόθεσμη σχέση, είναι απολύτως υπό τον έλεγχό σας.
Πηγή: psychologytoday.com
Aπόδοση – Επιμέλεια: PsychologyNow.gr