Εάν νιώθετε ότι δεν μπορείτε να κάνετε νέους φίλους, ίσως να σκεφτείτε να τους αγοράσετε (!), όπως δείχνει μία νέα έρευνα, ακόμη και αν χρειαστεί να πάρετε κάποιο σημαντικό χρηματοοικονομικό ρίσκο.
Το παραπάνω ερευνητικό συμπέρασμα έρχεται να προστεθεί σε μία σειρά εργασιών που επισημαίνουν τους κινδύνους της κοινωνικής απομόνωσης – από την υπερκατανάλωση τροφής μέχρι την χρήση ναρκωτικών. Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι οι αποκλεισμένοι από το κοινωνικό σύνολο άνθρωποι, ρισκάρουν να αποκτήσουν χρήματα μέσα από απεγνωσμένες προσπάθειες για να ξαναδημιουργήσουν κοινωνικές σχέσεις. Αυτό είναι ένα φαινόμενο που έχει ανησυχητικές επιπτώσεις σε έναν κόσμο, όπου πολλές χώρες παρουσιάζουν μείωση του αριθμού και της ποιότητας των στενών σχέσεων των ανθρώπων κατά τις τελευταίες δεκαετίες .
«Οι σύγχρονες κοινωνίες είναι σύνθετα κοινωνικά συστήματα, στα οποία οι άνθρωποι επιθυμούν να αποκτήσουν ό,τι θέλουν μέσα από δύο κύριους τρόπους: α) την αναγνωρισιμότητα και β) τα χρήματα», λέει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Rod Duclos, επίκουρος καθηγητής μάρκετινγκ στο Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας του Χονγκ Κονγκ. Ο Rod Duclos παρουσίασε τα νέα δεδομένα, μαζί με τα συμπεράσματα από μια πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη για το θέμα αυτό, στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας στη Χαβάη, τον περασμένο Αύγουστο.
Η έρευνα δείχνει ότι όταν οι άνθρωποι δεν αισθάνονται «συνδεδεμένοι» με το κοινωνικό τους δίκτυο, προσπαθούν συχνά να αγοράσουν την ικανοποίηση ή την εκπλήρωση των επιθυμιών τους. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ο κοινωνικός αποκλεισμός των ανθρώπων, τους οδηγεί να αγοράζουν προϊόντα που συμβολίζουν τη σύνδεσή τους με τους άλλους, όπως εμπορεύματα με αθλητικά λογότυπα της ομάδας ή επώνυμα προϊόντα που συνεπάγονται ένα συγκεκριμένο κοινωνικό στάτους και δημοτικότητα.
Η νέα έρευνα περιελάμβανε πολλαπλά πειράματα, κάποια στο εργαστήριο και ένα σε εμπορικά πάρκα, πάρκα αναψυχής και στους σταθμούς του μετρό στο Χονγκ Κονγκ. Επιστρατεύτηκαν φοιτητές από τα κολλέγια προκείμενου να γράψουν για την προσωπική τους εμπειρία και εκείνοι στους οποίους είχε ανατεθεί να περιγράψουν καταστάσεις στις οποίες αισθάνθηκαν κοινωνικά απομονωμένοι, είχαν περισσότερες πιθανότητες να ρισκάρουν για ένα δυνητικά μεγαλύτερο χρηματικό έπαθλο από εκείνους που έγραψαν για καταστάσεις στις οποίες ανήκαν σε ένα κοινωνικό σύνολο/ομάδα ή που έγραψαν σχετικά ουδέτερα θέματα όπως η διατροφή τους. Οι τελευταίοι συμμετέχοντες είχαν περισσότερες πιθανότητες να αποδεχθούν μια σίγουρη, αλλά με μικρότερη σε αξία οικονομική ανταπόδωση.
Ταυτόχρονα, όσο πιο πολύ ένιωθαν οι άνθρωποι ότι έχουν απορριφθεί, τόσο πιο πιθανό ήταν για αυτούς να δουν τα χρήματα ως έναν τρόπο για να λύσουν τα προβλήματά τους. Ένα άλλο πείραμα, αυτή τη φορά περιλαμβάνοντας 35 μαθητές, εστίασε άμεσα αυτό το ερώτημα. Όσοι σκέφτονταν να βιώσουν μία εμπειρία κοινωνικής απόρριψης, διαπιστώθηκε ότι ήταν πολύ πιο κοντά στην επιλογή μίας «ριψοκίνδυνης» οικονομικά κλήρωσης, ακόμα και σε μία που ενδεχομένως να έχαναν και χρήματα. Η σκέψη ότι μπορεί να απορριφθούν, αύξησε τη ενίσχυση των πεποιθήσεων της σύνδεσης των χρημάτων με μία καλύτερη ζωή και αυτές οι πεποιθήσεις ενσωματώθηκαν πλήρως στην επιλογή ενός ριψοκίνδυνου οικονομικού παιχνιδιού.
Όταν οι άνθρωποι νιώθουν αποκλεισμένοι, ο Rod Duclos υπογραμμίζει ότι «τα χρήματα αποκτούν μεγαλύτερη σημασία, με το να γίνονται τα κύρια μέσα μας για διατηρήσουμε τον έλεγχο. Επιτρέπεται έτσι στους ανθρώπους, να χειριστούν με τέτοιο τρόπο το κοινωνικό σύστημα για να τους δώσει ό,τι επιθυμούν, ανεξάρτητα αν θα είναι αρεστοί στους υπόλοιπους».
Ένα άλλο πείραμα, το οποίο περιελάμβανε ανθρώπους που τους πλησίαζαν τυχαία σε δημόσιους χώρους στο Χονγκ Κονγκ, αποτύπωσε ότι εκείνοι που είπαν ότι αισθάνθηκαν να απορρίπτονται γενικά, είχαν την τάση να αναφέρουν ότι πόνταραν περισσότερο σε λοταρίες ή σε καζίνο και σε ακόμα πιο οικονομικά ριψοκίνδυνες επενδύσεις, από ό,τι όσοι ανέφεραν ότι ένιωθαν πιο κοινωνικά συνδεδεμένοι. Η έρευνα δημοσιεύθηκε σε πρόσφατο τεύχος του “Journal of Consumer Research“.
Γιατί άραγε η κοινωνική απομόνωση μπορεί να οδηγήσει τα άτομα που νιώθουν έτσι, να μετατρέπονται σε τόσο κακούς οικονομικούς διαχειριστές; Σε ορισμένα νέα στοιχεία που παρουσιάστηκαν κατά τη συνάντηση, ο Duclos λέει ότι οι άνθρωποι που απορρίφθηκαν μπορεί να είναι τόσο επικεντρωμένοι στην απόκτηση κοινωνικής αποδοχής – και στην ανάγκη χρημάτων για να επιτύχουν αυτή την αποδοχή – ώστε να έχουν την τάση να επικεντρώνονται στα πιθανά κέρδη, ανεξάρτητα από το ρίσκο τους ή ακόμα χειρότερα, να υπολογίζουν σε ρεαλιστικές πιθανότητες. «Εξαιτίας αυτής της επιλεκτικής προκατάληψης, ευνοείται το πιο επικίνδυνο, αλλά δυνητικά πιο επικερδές οικονομικό σχέδιο», λέει.
Τα ευρήματα μπορεί να έχουν κάποια πρακτική σημασία, από τη στιγμή που υποστηρίζεται η ιδέα ότι οι άνθρωποι δεν θα πρέπει να λαμβάνουν σημαντικές αποφάσεις για επενδύσεις ή οικονομικά σχέδια, όταν αισθάνονται ότι έχουν απορριφθεί ή είναι μόνοι τους. «Με βάση αυτά τα ευρήματα, οι καταναλωτές μπορεί να επιλέξουν να απέχουν από τη λήψη σημαντικών οικονομικών αποφάσεων μετά από έναν χωρισμό ή μετά από έναν φιλικό τσακωμό, καθώς θα μπορούσαν να ακολουθήσουν πιο ριψοκίνδυνες εναλλακτικές αποτελέσματα από ό,τι θα έπρεπε κανονικά», λέει ο Duclos. «Εναλλακτικά, η συζήτηση με έναν φίλο ή λαμβάνοντας οποιοδήποτε είδος κοινωνικής στήριξης, θα ήταν δυνατόν να αντισταθμίσει τα συναισθήματα της μοναξιάς». Η κοινωνική στήριξη, όπως φαίνεται, δεν μπορεί να είναι μόνο καλό για την ψυχική και σωματική υγεία αλλά, επίσης, μπορεί να είναι καλό για το πορτοφόλι μας.
Πηγή: healthland.time.com
